Trong tập truyện dân gian “Nghìn lẻ một đêm”, một vị vua tàn bạo mỗi ngày cưới một người vợ và giết cô ấy vào sáng hôm sau. Chỉ đến khi gặp được Scheherazade, một cô gái có khả năng kể chuyện tuyệt vời thậm chí có thể kìm hãm được cơn khát máu của vị vua kia. Mỗi đêm, Scheherazade đều kết thúc câu chuyện vào lúc các tình tiết đang ở giai đoạn cao trào, khiến nhà vua hết lần này đến lần khác cho cô thêm một đêm để kết thúc câu chuyện.
Qua nhân vật nàng Scheherazade, có thể thấy những câu chuyện đầy tính nhân văn có sức mạnh cảm hóa lớn lao. Tuy nhiên, những câu chuyện này sẽ không thể phát huy được tác dụng nếu không có nghệ thuật kể chuyện tài tình của người kể chuyện. Bài học dành cho các nhà báo ở đây là làm thế nào để thu hút và giữ chân độc giả, đặc biệt trong thời đại số như hiện nay?
Trong thời đại số, các ứng dụng tạo video đã trở thành một giải pháp phổ biến cho những người sáng tạo muốn thu hút khán giả. Tuy nhiên, trong lĩnh vực báo chí, các kỹ thuật mà người làm báo triển khai phụ thuộc vào hình thức hay mô hình của chính nội dung đó. Bạn không thể sử dụng cách tiếp cận với một cuốn sách để áp dụng khi bạn làm vở kịch. Một trong những xu hướng mô hình báo chí lớn nhất hiện nay là sự xuất hiện của bức tường phí (paywall). Báo chí số cần phải điều chỉnh lại cách viết sao cho phù hợp với mô hình mới này.
Từ thời kỳ vàng son đến nỗi kinh hoàng mang tên clickbait
 |
Sử dụng Clickbait một cách văn minh mới có thể thu hút và giữ chân độc giả một cách bền vững. Ảnh: Mediavine |
Clickbait là gì?
Ngay cả khi bạn chưa bao giờ nghe đến thuật ngữ này, có thể bạn đã từng trở thành nạn nhân của nó. Khi lướt Facebook hay kết quả tìm kiếm trên Google, bạn có thể bắt gặp những dòng tiêu đề như:
- "Một chàng trai đã bước vào quán bar… Bạn sẽ không bao giờ đoán được chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo!"
- "Ca sĩ A đang mang thai. Cha của đứa trẻ có thể không phải là người bạn đang nghĩ!"
- "10 thảm họa dao kéo của thế giới. Người cuối cùng sẽ làm bạn bị sốc!"
Những tiêu đề như trên được người viết đặt ra nhằm thu hút sự chú ý của người đọc và lôi kéo người đọc nhấp vào. Cuối cùng, người viết sẽ đưa bạn truy cập vào trang web của họ. Đa số, cách này đều thành công bởi thường thì cách giật tít như vậy luôn kích thích trí tò mò của bạn đọc.
Vậy thì clickbait đã “sai” ở đâu? Đầu tiên, hãy thử phân tích thuật ngữ này. “Click” có nghĩa là nhấp chuột, mục tiêu là muốn người đọc nhấp vào một tiêu đề nào đó. Điều này dường như không có vấn đề gì. Hãy quan tâm đến phần thứ hai của thuật ngữ là “bait”, nghĩa là mồi.
Khi đi câu cá, bạn dùng mồi nhử và cá mắc câu. Con cá đã bị dụ bởi một bữa ăn dễ dàng đung đưa ngay trước mặt nó mà không nhận ra mối nguy hiểm đang chờ đợi. Nó cắn câu và đã quá muộn để hối hận. Con cá cuối cùng sẽ trở thành "nạn nhân" của miếng mồi.
Quay trở lại lĩnh vực truyền thông, khi bạn nhấp vào những dòng tiêu đề mang phong cách clickbait như trên, bạn đang muốn tìm nội dung có giá trị hoặc mang tính giải trí. Bạn muốn mình bị sốc, phẫn nộ hay bị hấp dẫn bởi những phát hiện của mình. Nhưng điều xảy ra thường xuyên là bạn lại bị dẫn đến một bài báo không liên quan đến tiêu đề hoặc nội dung không thực sự thú vị chút nào. Tệ hơn nữa, bạn có thể bị dẫn đến một trang web buộc bạn phải lướt qua rất nhiều trang cũng như quảng cáo mới đến được câu trả lời mà bạn cần.
Không ai muốn lãng phí thời gian để tìm ra một thông tin họ thực sự cần giữa một biển nội dung sau mồi nhử nhấp chuột. Cảm giác bị lừa là tâm trạng chủ yếu của độc giả khi nhấp vào mồi nhử nhấp chuột. Thế nhưng, nó đã trở thành chiến lược được không ít tạp chí sử dụng trong nhiều thập kỷ qua.
Tiêu đề hấp dẫn có tác động rất lớn, thúc đẩy lượng truy cập đến trang web của bạn, và đương nhiên, nó là điều cần thiết. Tuy nhiên, báo chí không nên để mỗi cú “nhấp chuột” của bạn đọc bị biến thành “mồi nhử”. Các nhà báo, biên tập viên cần tập trung xây dựng nội dung, để nó hấp dẫn như tiêu đề đã đặt. Bởi nếu chúng ta không thể khiến người đọc hài lòng, tìm được giá trị mà họ quan tâm sau khi họ nhấp chuột thì sẽ rất khó để độc giả quay lại với chúng ta.
Mô hình thu phí độc giả
 |
Ảnh: CPS JOBS |
Tường phí đang trở thành một xu hướng được nhiều công ty truyền thông, báo chí áp dụng. Điều này đã giúp ích rất nhiều cho các công ty truyền thông trước xu hướng doanh thu quảng cáo giảm mạnh như hiện nay.
Tuy nhiên, để độc giả sẵn sàng chi tiền cho một bài báo nào đó, các nhà báo cần tạo được sự khác biệt cũng như mức độ hấp dẫn trong nội dung mà mình truyền tải. Trước tiên, đó chính là tiêu đề của bài viết. Các nhà báo có thể tham khảo cách dẫn dắt như clickbait nhưng theo hướng tích cực hơn. Tức là sau khi người đọc nhấp vào tiêu đề bài báo, họ sẽ tìm được nội dung cũng như giá trị mà họ cần. Trong kinh doanh, đó chính là sự hài lòng của khách hàng.
Với mô hình tường phí, các công ty truyền thông, báo chí cần đầu tư vào chất lượng nội dung nhiều hơn nữa. Đây là cách tốt nhất để đảm bảo họ tin tưởng và chia sẻ với bạn bè các bài viết của tổ chức báo chí đó.
Nếu như nàng Scheherazade đã cảm hóa vị vua tàn bạo và cứu lấy mạng sống của chính mình bằng hiểu biết uyên bác và nghệ thuật kể chuyện tuyệt vời thì trong lĩnh vực báo chí cũng vậy. Để vượt qua những thách thức như doanh thu sụt giảm hoặc làm thế nào để thu hút và giữ chân người đọc, khiến người đọc sẵn sàng trả phí, các nhà báo cần đầu tư vào nội dung nhiều hơn nữa, ngay cả khi điều đó đồng nghĩa với việc giảm số lượng bài viết.
Theo The Fix, Omni Digital
