Kiến nghị xử lý loạt sai phạm trong 9 dự án của Tập đoàn Lã Vọng

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Văn Thanh, hôm 17/1, đã ký ban hành thông báo Kết luận thanh tra toàn diện các dự án của CTCP Thương mại và Dịch vụ Lã Vọng (Lã Vọng) và các đơn vị thành viên trên địa bàn Hà Nội.

Kết luận thanh tra đã chỉ ra nhiều sai phạm đối với 9 dự án trên địa bàn Hà Nội của Lã Vọng và các đơn vị thành viên, đồng thời nêu rõ trách nhiệm của các bên liên quan và ý kiến chỉ đạo xử lý sau thanh tra của Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình.

Đối với Dự án tại ô đất DX1, DX2, DX3, DX4, CX2, CX1 Khu đô thị Đông Nam đường Trần Duy Hưng (quận Cầu Giấy), Thanh tra Chính phủ (TTCP) cho hay việc lựa chọn nhà đầu tư không thực hiện thông báo công khai trên phương tiện thông tin đại chúng, không qua đấu giá.

Trong khi đó, UBND Tp. Hà Nội không tính lại đơn giá thuê đất phần xây dựng sai quy hoạch làm tăng hệ số sử dụng đất, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch bổ sung chức năng dịch vụ công cộng là không đúng với quy hoạch đã được duyệt năm 2005.

Việc Sở Tài Chính căn cứ vào kết quả kiểm toán giá trị đầu tư hạ tầng toàn bộ khu đô thị năm 2012 là 102,339 tỷ đồng (để phân bổ chi phí hạ tầng cho tổng diện tích 29,730ha các ô đất, đơn giá chi phí hạ tầng là 344.226đ/m2) để tính tiền xuất đầu tư hạ tầng phải nộp cho năm 2016 là không có cơ sở.

Đối với Dự án Cải tạo môi trường hồ Đầu Băng (Quận Long Biên), giai đoạn 1 được thực hiện bằng nguồn tài trợ của CTCP Thương mại Ngôi nhà mới, việc lựa chọn nhà đầu tư phù hợp với quy định.

Tuy nhiên, việc triển khai nạo vét hồ và một số công trình phụ trợ của dự án theo phương án vừa thiết kế vừa thi công, thiếu phê duyệt dự án, tổng mức đầu tư, thiết kế cơ sở, thiết kế bản vẽ thi công; việc dự toán công trình trước khi thi công là vi phạm quy định về quản lý đầu tư xây dựng của Chính phủ tại Nghị định 12/NĐ-CP ngày 10/2/2009. Bên cạnh đó, UBND TP. Hà Nội giao CTCP Thương mại Ngôi nhà mới mà không bố trí được phần nguồn vốn còn lại để thực hiện cũng vi phạm một số quy định tại Nghị định 12.

Theo TTCP, trách nhiệm những vi phạm trên thuộc về Sở Kế hoạch & Đầu tư (Sở KH&ĐT), Sở Xây dựng, UBND TP. Hà Nội, Công ty CP thương mại Ngôi nhà mới. TTCP cũng yêu cầu phải hoàn thiện hồ sơ thủ tục đầu tư, thực hiện quyết toán để xác định số tiền ngoài ngân sách hỗ trợ nhà đầu tư.

Ở giai đoạn 2, dự án được thực hiện theo hình thức xã hội hóa. UBND Tp.Hà Nội giao cho Công ty Ngôi nhà mới 5% quỹ đất công trình dịch vụ và bãi đậu xe (1.148,8 m2 đất công trình dịch vụ và 1.117 m2 đất bãi đỗ xe) được TTCP xác định là phù hợp quy định.

Song, khi phê duyệt chủ trương đầu tư, UBND Tp. Hà Nội lại chưa phê duyệt kinh phí giải phóng mặt bằng (GPMB) làm căn cứ GPMB thực hiện dự án, vi phạm Luật xây dựng 2014.

TTCP kiến nghị UBND TP Hà Nội chịu trách nhiệm thực hiện và quản lý việc cho thuê quỹ đất 5% tại dự án này theo đúng các quy định của pháp luật về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, hình thức cho thuê đất và nghĩa vụ tài chính về đất đai của nhà đầu tư.

Dự án Cải tạo và xây dựng Hệ thống cống nối hồ Vục - hồ Đầu Băng - hồ Tư Đình được thực hiện theo hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT).

TTCP cho biết, nếu dự án được phê duyệt điều chỉnh giảm quy mô, thì tổng mức đầu tư chỉ còn khoảng 400 tỷ đồng, số tiền sử dụng đất đối ứng tạm tính phải nộp bổ sung ngân sách nhà nước là 124,73 tỷ đồng. Việc chậm giải phóng mặt bằng dẫn đến tiến độ dự án BT chậm không có cơ sở xác định khối lượng xây dựng và giá trị của dự án BT, để làm căn cứ xác định giá trị hợp đồng BT.

Tại dự án Xây dựng công trình Hạ tầng kỹ thuật và nhà ở trên diện tích 14,5 ha tại khu chức năng đô thị Tây Nam đường 70, Phường Đại Mỗ, Quận Nam Từ Liêm, UBND Tp. Hà Nội giao cho CTCP Thương mại Ngôi Nhà mới thực hiện hai con đường, với mục tiêu kết nối giao thông trong khu quy hoạch 30,5 ha được duyệt. Kinh phí xây dựng do Công ty Ngôi nhà mới tự nguyện đóng góp, sau khi hoàn thành bàn giao cho Hà Nội quản lý sử dụng.

Tuy nhiên, TTCP kết luận phần thực hiện này chưa hoàn thiện thủ tục theo quy định; xác định lãi suất để đối trừ tiền sử dụng đất phải nộp khi chưa có khối lượng hợp đồng BT; thời gian thực hiện dự án BT kéo dài, tiếp tục được điều chỉnh là chưa đủ cơ sở.

TTCP cho rằng, Hà Nội cần yêu cầu nhà đầu tư nộp bổ sung vào ngân sách nhà nước khoản tiền trên 44,3 tỉ đồng tiền GPMB chưa tách khỏi dự án BT; hoàn thiện thủ tục về đất đai và đầu tư xây dựng đối với hai con đường có diện tích 0,67 ha.

Dự án khu nhà ở cao cấp tại khu đô thị Quốc Oai, huyện Quốc Oai được giao không thông qua đầu thầu, vi phạm quy định của Chính phủ về lựa cho nhà đầu tư phát triển nhà ở thương mại.

TTCP kết luận UBND Tp. Hà Nội thiếu kiểm tra đôn đốc việc thực hiện phần hạ tầng khu đất dịch vụ để trả cho các hộ dân bị thu hồi đất nông nghiệp 3,1ha chậm tiến độ, đến thời điểm thanh tra mới bàn giao đưa vào sử dụng.

Về việc xác định tiền sử dụng đất, Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính thống nhất đề xuất việc xác định giá đất theo phương pháp thặng dư, thì tổng chi phí phát triển có bao gồm chi phí dự phòng. Đối với chi phí khác, Bộ Xây dựng đề xuất: căn cứ loại, cấp công trình, thời điểm lập tổng mức đầu tư, khu vực xây dựng cụ thể để bổ sung các chi phí cho phù hợp.

Cơ quan thanh tra kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận đề nghị của Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng.

Dự án Trụ sở làm việc (cơ sở 2) và căn hộ chung cư kết hợp dịch vụ thương mại (tại Xa La, Phường Phúc La, Quận Hà Đông) được TTCP cho hay chưa quyết toán để xác định tài sản nhà nước và việc phân chia lợi nhuận theo thỏa thuận. Do đó, TTCP yêu cầu liên danh CTCP Thương mại Ngôi nhà mới và Công ty TNHH MTV Đầu tư và Phá triển thủy lợi Sông Nhuệ hoàn thành quyết toán công trình, phân chia lợi nhuận theo hợp đồng, thực hiện việc đánh giá lại giá trị tài sản khi bàn giao 3.000 m2 sàn, 500 m2 tầng hầm làm căn cứ để xác định giá trị bảo toàn vốn.

Tại Dự án Cải tạo nâng cấp Quốc lộ 6 (hay còn gọi là dự án BT Ba La - Xuân Mai), cơ quan thanh tra kiến nghị rà soát lại toàn bộ quỹ đất được đề xuất dùng làm quỹ đất đối ứng dự án BT để đưa vào đấu giá quyền sử dụng đất tạo vốn để thực hiện dự án đầu tư công bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước.

Trong trường hợp UBND TP Hà Nội vẫn tiếp tục thực hiện dự án theo hình thức hợp đồng BT, TTCP đề nghị phải thực hiện đúng quy định pháp luật về đầu tư theo hình thức BT, tránh gây thất thoát ngân sách nhà nước.

Đáng chú ý, TTCP đề nghị kiểm điểm làm rõ trách nhiệm các cán bộ của Sở KH&ĐT về các tờ trình liên quan đến dự án này để xử lý nghiêm theo quy định. Cán bộ có sai phạm được phân công đảm nhận công việc khác, không được tiếp tục làm công tác tham mưu về kế hoạch và đầu tư.

Tại Dự án Khu đô thị mới Hoàng Văn Thụ, Quận Hoàng Mai, TTCP kiến nghị UBND Tp. Hà Nội chỉ đạo chính quyền địa phương kiểm tra các hộ dân lấn chiếm để GPMB dự án; xử lý theo pháp luật các hộ, cá nhân lấn chiếm, mua bán, xây dựng không phép.

Trường hợp tiếp tục giao CTCP Đầu tư phát triển đô thị Hoàng Mai làm chủ đầu tư, UBND Tp. Hà Nội rà soát lại các thủ tục trình tự theo quy định. Trong quá trình rà soát cần ghi nhận số tiền trên 135,4 tỷ đồng bồi thường giải phóng mặt bằng cao hơn mức được phê duyệt mà doanh nghiệp đã chi trả cho các hộ dân.

Đối với Dự án cải tạo, nâng cấp khu vui chơi giải trí bán đảo hồ Đống Đa, TTCP kết luận việc hợp tác đầu tư, góp vốn triển khai dự án của CTCP đầu tư và phát triển Hà Thủy và CTCP Đồng Lực là phù hợp.

Việc CTCP Đồng Lực sau đó tiếp tục ký hợp đồng giao khoán cho Lã Vọng thuê lại, thực hiện đầu tư kinh doanh dịch vụ thương mại là không đúng hợp đồng hợp tác đầu tư đã ký.

Tại thời điểm thanh tra, phần diện tích được phép kinh doanh phục vụ vui chơi giải trí vượt 268m2/468m2. Khi xác định lại giá đất ở thời điểm 2013 làm cơ sở tính tiền thuê đất, Sở Tài chính Hà Nội không thuê tư vấn thẩm định là chưa đúng quy định.

TTCP yêu cầu CTCP Hà Thủy sử dụng tầng 1 đúng quy định quy hoạch. Hà Nội cũng phải kiểm tra, xem xét và quyết định theo thẩm quyền việc thu hồi đất để thực hiện xây dựng công viên vui chơi, giải trí phục vụ nhân dân phù hợp với quy hoạch và quy định của pháp luật.

Được biết, quá trình hình thành và phát triển của tập đoàn Lã Vọng gắn liền với vị doanh nhân kín tiếng Lê Văn Vọng (sinh năm 1977).

Giai đoạn nửa cuối năm 2018, ông Lê Văn Vọng bất ngờ triệt thoái vốn, không còn người đại diện của nhiều doanh nghiệp trong Tập đoàn Lã Vọng. Đây cũng là khoảng thời gian TTCP công bố thanh tra toàn diện các dự án liên quan tới CTCP Thương mại và Dịch vụ Lã Vọng.