Ngày 16/6, tại Hà Nội, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh Bộ Y tế đã tổ chức tập huấn “Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và quản lý bệnh võng mạc đái tháo đường” cho hơn 700 điểm cầu trực tuyến tại các Sở Y tế, các bệnh viện trên cả nước.
Tại cuộc họp, TS. Vương Ánh Dương - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh - cho biết: Đái tháo đường là một trong những bệnh không lây nhiễm phổ biến trên thế giới. Năm 2021, theo báo cáo của Hiệp hội đái tháo đường thế giới (IDF Diabetes Atlas), tỷ lệ bệnh đái tháo đường ở người lớn đã tăng gấp 3 lần so với năm 2000, từ 151 triệu người lên 537 triệu người (chiếm 10,5% dân số thế giới).
Tại Việt Nam, trong thời gian qua, bệnh đái tháo đường đã gia tăng nhanh (từ 2,7% dân số năm 2002, lên 5,4% năm 2012, 7,06% năm 2021 trong độ tuổi điều tra 18-69), với gần 4,5 triệu người mắc bệnh.
Đái tháo đường là một nhóm các bệnh lý chuyển hóa đặc trưng bởi tăng glucose máu. Tăng glucose máu mạn tính trong đái tháo đường sẽ gây tổn thương nhiều cơ quan, đặc biệt là mắt, thận, thần kinh, tim và mạch máu.
Cứ 10 ca đái tháo đường thì có 6 ca biến chứng ở mắt, đặc biệt là bệnh võng mạc chiếm 20% đến 35% người mắc đái tháo đường.
Bệnh võng mạc đái tháo đường là biến chứng của bệnh đái tháo đường - một trong những nguyên nhân hàng đầu gây giảm thị lực và mù lòa trên thế giới. Bệnh diễn ra âm thầm, đa số người bệnh mắc bệnh võng mạc đái tháo đường thường không biết cho đến khi bệnh nặng, không thể hồi phục dù đã được điều trị.
Tổn thương võng mạc do đái tháo đường biểu hiện rất đa dạng như tăng sinh mạch máu võng mạc, phù hoàng điểm, xuất huyết, xuất tiết, bong võng mạc...
Những tổn thương này gây suy giảm thị lực hoặc mù lòa không hồi phục, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống của bệnh nhân, gia tăng gánh nặng kinh tế cho người bệnh, gia đình và xã hội.
Đáng lo ngại khi hiện có gần 2 triệu bệnh nhân đái tháo đường ở Việt Nam có nguy cơ mất thị lực.
Nhận thức được tầm quan trọng của bệnh đái tháo đường nói chung và bệnh võng mạc đái tháo đường nói riêng, Bộ Y tế đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Quyết định số 2560/QĐ-TTg ngày 31/12/2016 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Chiến lược quốc gia phòng chống mù lòa đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 và phòng chống bệnh về mắt liên quan đến đái tháo đường là một trong những nội dung quan trọng của Chiến lược này.
Bộ Y tế cũng đã ra Quyết định số 2558/QĐ-BYT ngày 20/9/2022 “Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và quản lý bệnh võng mạc đái tháo đường”; Tài liệu chuyên môn "Hướng dẫn quy trình kỹ thuật chụp ảnh đáy mắt không huỳnh quang phát hiện sớm bệnh võng mạc đái tháo đường".
Việc xây dựng hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và quản lý bệnh võng mạc đái tháo đường, áp dụng chung trên toàn quốc là hết sức cần thiết, nhằm giúp các đơn vị tăng cường nhận thức về quản lý bệnh võng mạc đái tháo đường, bao gồm khám phát hiện sớm và phân cấp quản lý tại các tuyến theo mức độ bệnh.
Việc khám sớm là cần thiết để phát hiện các tổn thương trên võng mạc và kịp thời chuyển bác sĩ chuyên khoa mắt khám và điều trị, tránh nguy cơ mất thị lực vĩnh viễn, mù lòa.
Bên cạnh đó, phân cấp quản lý giữa các tuyến cũng giúp thuận lợi trong việc theo dõi người bệnh bị bệnh võng mạc đái tháo đường, giảm gánh nặng cho hệ thống y tế tuyến trên.