Dự án Thủy điện Lai Châu là dự án trọng điểm của Việt Nam được xây dựng trên dòng chính sông Đà tại xã Nậm Hàng huyện Mường Tè tỉnh Lai Châu, Việt Nam. Đây là công trình thủy điện lớn thứ 3 Đông Nam Á
Thủy điện Lai Châu có tổng công suất lắp đặt 1.200 MW với 3 tổ máy, dự kiến công suất mỗi năm là 4,8 tỷ kWh, khởi công xây dựng ngày 5/1/2011, hòa lưới 3 tổ máy tháng 11/2016.
Tính đến 20/12, dự án Thủy điện Lai Châu sẽ khánh thành sớm 1 năm so với dự kiến ban đầu. Theo tính toán của EVN, việc công trình về đích trước tiến độ 1 năm đã làm lợi cho ngân sách Nhà nước khoảng 5.000 tỷ đồng.
Để hoàn thành công trình, đã hơn 8.000 cán bộ, công nhân viên các đơn vị quản lý, tư vấn, thi công trên công trường đào 14,8 triệu m3 đất đá, sản xuất 3,6 triệu m3 bê tông các loại, 49.000 tấn cốt thép, lắp đặt thiết bị công nghệ hơn 30.000 tấn…trong điều kiện thi công rất khó khăn.
Bên cạnh đó, 2.000 hộ dân với gần 8.500 nhân khẩu là đồng bào các dân tộc 2 huyện Nậm Nhùn và Mường Tè đã phải di dời đến nơi ở mới, bàn giao mặt bằng mới đáp ứng các điều kiện tích nước hồ chứa phục vụ công trình.
Ban Quản lý Nhà máy Thủy điện Lai Châu, Công ty Thủy điện Sơn La, các đơn vị thi công đang hoàn thiện các hạng mục cảnh quan xung quanh Nhà máy, đảm bảo khuôn viên sạch, đẹp. Hoạt động bên trong nhà máy diễn ra nhịp nhàng, cả 3 tổ máy vận hành an toàn, ổn định. Đặc biệt, việc vận hành Nhà máy đều do các kỹ sư Việt Nam trực tiếp đảm nhiệm.
Đây là công trình thủy điện không những có vai trò quan trọng trong việc phát triển điện, cấp nước cho đồng bằng sông Hồng về mùa khô mà còn tạo cơ hội phát triển - kinh tế xã hội hai tỉnh Lai Châu và Điện Biên, đảm bảo an ninh quốc phòng khu vực Tây Bắc. Thủy điện Lai Châu thuộc bậc trên cùng của dòng sông Đà tại Việt Nam, giáp với biên giớiTrung Quốc. Với thiết kế chọn cao trình đập 295 mét sẽ đảm bảo mực nước cách biên giới khoảng 15 – 20 km, nhưng khi nước dềnh hoặc có lũ, lụt thì chỉ cách biên giới khoảng 2 km.