Chỉ đạo “mật” của Phó giám đốc BHXH Việt Nam

VietTimes – Đã xuất hiện tình tiết mới liên quan tới chỉ đạo qua email của ông Phạm Lương Sơn - nay là Phó giám đốc BHXH Việt Nam - với phòng giám định BHXH 63 địa phương nhằm “loại” một số loại thuốc khỏi kế hoạch đấu thầu thuốc năm 2016.
Nước cất dạng ống nhựa: Bộ Y tế đồng ý, "sếp" BHYT...tống cổ khỏi bệnh viện.

Biết sai vẫn chỉ đạo

Cụ thể, trong email chỉ đạo các phòng giám định BHXH 63 địa phương tháng 4/2016, ông Sơn chỉ đạo cán bộ tham gia Hội đồng xây dựng kế hoạch đấu thầu thuốc năm 2016 tại các địa phương nội dung: Không đưa dạng đóng gói “ống nhựa” của các loại thuốc vào kế hoạch đấu thầu.

Như vậy, theo chỉ đạo này, chỉ còn thuốc dạng đóng gói thủy tinh mặc định sẽ lọt vào trong danh sách có khả năng trúng thầu cung cấp thuốc cho các bệnh viện công lập năm 2016.

Oái oăm là chỉ đạo nội bộ như vậy, nhưng dường như sợ… lộ, email của ông Sơn tiếp tục “cầm tay chỉ việc” các cán bộ như sau: “chỉ ghi chung là thuốc tiêm dạng ống/lọ/chai” trong văn bản xét thầu.

Lưu ý là, hiện tất cả các quy định Việt Nam liên quan tới đấu thầu thuốc vào bệnh viện công đều không hề có tiêu thức đánh giá, chọn, hoặc bỏ một loại thuốc nào liên quan tới đặc tính chất liệu vỏ chứa. Và các quy định hiện hành liên quan tới cung cấp thuốc vào bệnh viện cũng chỉ điều chỉnh về dược tính và giá thành của thuốc, chứ không điều chỉnh cả tới chất liệu vỏ.

Trong tư cách người phụ trách toàn bộ việc đấu thầu thuốc vào bệnh viện công của cả nước, chắc chắn ông Sơn biết rõ điều này. Do thế, cũng có thể nói ông Sơn biết rõ: chỉ đạo loại khỏi đấu thầu đối với thuốc dạng chứa ống nhựa của ông yêu cầu các địa phương thực hiện là sai quy định.

Điều đó sẽ giải thích vì sao ông Sơn muốn che dấu chỉ đạo này trong các văn bản xét thầu cung cấp thuốc của địa phương. Đó là lý do ông yêu cầu các cán bộ của BHXH khi loại thuốc dạng chứa ống nhựa thì “chỉ ghi chung là thuốc tiêm dạng ống/lọ/chai” trong văn bản xét thầu.

Trong một email chỉ đạo khác trước thời điểm tháng 4/2016, ông Sơn còn gay gắt đến mức… dọa quy trách nhiệm các cán bộ “dám” chọn thầu các loại thuốc dạng chứa ống nhựa.

Nội dung chỉ đạo như sau:

 Kính gửi: Các đồng chí Trưởng phòng Giám định BHXH các tỉnh, thành phố; Trung tâm giám định và Thanh toán đa tuyến khu vực phía Bắc và phía Nam:

- Đề nghị các đồng chí chỉ đạo cán bộ tham gia vào việc xây dựng kế hoạch đấu thầu thuốc năm 2016 không đưa dạng nước cất ống nhựa vào kế hoạch đấu thầu; khi xây dựng kế hoạch chỉ ghi chung là "nước cất pha tiêm dạng ống" để tránh tình trạng độc quyền, giá cao bất hợp lý gây lãng phí quỹ BHYT.

- Yêu cầu các đồng chí Trưởng phòng Giám định nghiêm túc thực hiện. Nếu năm 2016 vẫn còn tình trạng nước cất ống nhựa trúng thầu, các đồng chí Trưởng phòng chịu trách nhiệm trước lãnh đạo ngành. 

Thiên lệch

Email này còn một chỉ đạo nữa của ông Sơn, đó là “tạm thời chưa đưa thuốc Cerebrolizate vào kế hoạch đấu thầu; kiểm soát chặt chẽ việc chỉ định Gliatilin (hoạt chất Choline alfoscerate)”.

Được biết, Cerebrolizate, Gliatilin (hoạt chất Choline alfoscerate), Cerebrolysin là ba loại thuốc thường dùng phổ biến điều trị các loại bệnh liên quan tới não. Trong đó, Cerebrolyzate và Cerebrolysin là hai loại thuốc tên gọi khác nhau nhưng đều sử dụng chung hoạt chất chữa bệnh. Còn lại, Gliatilin (hoạt chất Choline alfoscerate) điều trị chung loại bệnh với 2 loại thuốc trên, nhưng khác về hoạt chất để chữa bệnh.

Theo quy định của Thông tư 40/2014 của Bộ Y tế về danh mục thuốc tân dược được BHYT thanh toán, Gliatilin (hoạt chất Cholin alfoscerate) và Cerebrolysin có thể dùng thay thế cho nhau để điều trị bệnh nhân “đột quỵ, sau chấn thương, phẫu thuật chấn thương sọ não và sau phẫu thuật thần kinh sọ não”, đây là loại thuốc Bộ Y tế đồng ý được thanh toán BHYT

Thực tế, khảo sát về giá thành cho thấy, chi phí phải trả cho Gliatilin (hoạt chất Choline alfoscerate) thấp hơn so với Cerebrolysin. Theo khảo sát tại khoa điều trị tại các bệnh viện, một ống Gliatilin giá 85.000 đồng, rẻ hơn tới 14.500 đồng nếu so với giá một ống Cerebrolysin cùng dung tích (99.500 đồng).

Trong 20 năm qua, Cerebrolysin là loại thuốc sử dụng điều trị các bệnh liên quan tới não và được thanh toán BHYT. Gliatilin (hoạt chất Choline alfoscerate) xuất hiện khoảng 10 năm trở lại đây, nhưng mới được công nhận thanh toán BHYT như là loại thuốc cũng điều trị các loại bệnh liên quan tới não.

Gliatilin hiện đã có 16 doanh nghiệp dược trong nước sản xuất được và rõ ràng đang cạnh tranh gay gắt với Cerebrolysin trong đấu thầu cấp vào bệnh viện.

Từ đây sẽ thấy, chỉ đạo “kiểm soát chặt chẽ việc chỉ định Gliatilin (hoạt chất Choline alfoscerate)” do ông Sơn đưa ra chả khác gì “ngầm” bảo vệ lượng sử dụng Cerebrolysin - loại thuốc “truyền thống” sử dụng điều trị các bệnh liên quan tới não trong 20 năm qua, nhưng lại hoàn toàn là nhập ngoại.

Vì sao ông Sơn biết sai mà vẫn chỉ đạo, lại ngầm loại bỏ thuốc rẻ hơn khỏi điều trị bệnh, câu hỏi này chắc chỉ Bộ Y tế và BHXH Việt Nam mới có thể trả lời.

Tuy nhiên, từ những phân tích trên có thể thấy, đây đều là những chỉ đạo cá nhân của ông Sơn, chứ không phải căn cứ trên bất kỳ quy định nào của Nhà nước.