Chạy đua xây dựng trung tâm dữ liệu AI, Trung Quốc có nguy cơ dư thừa năng lực tính toán

Trung Quốc đang đẩy mạnh xây dựng mạng lưới trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo (AI) trên toàn quốc, nhưng các chuyên gia cảnh báo rằng quốc gia có nguy cơ đối mặt với tình trạng dư thừa năng lực tính toán. Việc nhiều trung tâm dữ liệu được xây dựng mà không có đủ nhu cầu thực sự có thể dẫn đến lãng phí tài nguyên và chi phí.

Tăng cường xây dựng nhưng xa trung tâm công nghệ lớn

Dữ liệu từ CCID Consulting, một tổ chức tư vấn do chính phủ hỗ trợ, cho biết tính đến tháng 6/2024, hơn 250 trung tâm dữ liệu internet đã được xây dựng hoặc đang trong quá trình hoàn thiện.

Nhiều cơ sở này được tài trợ bởi chính quyền địa phương, các nhà mạng viễn thông nhà nước và các nhà đầu tư tư nhân. Điều này phản ánh chiến lược phát triển "cơ sở hạ tầng mới" của Trung Quốc, trong đó AI là một phần quan trọng.

Tuy nhiên, phần lớn trong số các trung tâm dữ liệu này lại được đặt ở những khu vực cách xa các trung tâm công nghệ lớn của Trung Quốc như Bắc Kinh, Thượng Hải, hay Thâm Quyến.

Theo Viện Công nghệ Thông tin và Truyền thông Trung Quốc (CAICT), tổng công suất tính toán của Trung Quốc đã đạt tới 246 Eflops (một đơn vị đo tốc độ của hệ thống máy tính), chiếm khoảng 26% công suất toàn cầu, chỉ đứng sau Hoa Kỳ.

Nguy cơ sử dụng không hiệu quả và dư thừa công suất

Dù vậy, một báo cáo của Trung tâm Thông tin Nhà nước (SIC) cho thấy tỷ lệ sử dụng bộ xử lý trung tâm (CPU) của các tài nguyên máy tính từ các trung tâm dữ liệu tư nhân vẫn dưới 5%. Điều này cho thấy nhiều trung tâm dữ liệu đang hoạt động dưới mức tiềm năng và có thể đối mặt với tình trạng dư thừa nếu không có đủ nhu cầu.

Helen Fang, giám đốc nghiên cứu công nghiệp tại HSBC, cho biết: "Trong vài năm qua, nhiều trung tâm dữ liệu được xây dựng nhờ sự hỗ trợ của chính phủ, nhưng hiện tại chúng đang nằm im và không được sử dụng. Nhiều trung tâm này không nằm ở các thành phố lớn hoặc quy mô quá nhỏ để đáp ứng nhu cầu chính thống."

Shan Zhiguang, giám đốc Trung tâm Thông tin Nhà nước Trung Quốc, đã cảnh báo vào tháng 4 rằng nhiều khu vực ở Trung Quốc đang xây dựng trung tâm dữ liệu dựa trên chương trình quảng bá của nhà cung cấp thay vì nhu cầu thực tế của thị trường.

Ông Shan nhận định: "Nếu xây dựng quá nhiều và quá sớm, có thể sẽ dẫn đến dư thừa công suất, vì nhu cầu thực tế về sức mạnh tính toán ở Trung Quốc vẫn còn hạn chế".

Sức ép từ lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ và vấn đề phần cứng nội địa

Trong khi đó, các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ đã hạn chế khả năng tiếp cận của Trung Quốc đối với các công nghệ tiên tiến như chip từ các công ty lớn như Nvidia. Điều này đã buộc nhiều trung tâm dữ liệu phải ưu tiên sử dụng phần cứng sản xuất trong nước.

Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng việc sử dụng phần cứng nội địa có thể làm phức tạp quá trình xây dựng các cụm máy tính lớn. Hơn nữa, phần cứng do nhiều nhà cung cấp trong nước sản xuất thường khó cấu hình hơn khi tích hợp với nhau.

Một cựu quản lý của SenseTime cho biết, các trung tâm dữ liệu do chính phủ xây dựng thường yêu cầu phải sử dụng cả phần cứng và phần mềm trong nước. Tuy nhiên, GPU nội địa chỉ tương thích với một số mô hình nhất định, khiến các công ty gặp khó khăn nếu muốn đào tạo hoặc sử dụng các mô hình nước ngoài.

Trong bối cảnh hiện tại, Trung Quốc sẽ cần phải cân nhắc kỹ lưỡng về việc điều chỉnh các trung tâm dữ liệu này để tránh lãng phí và tối ưu hóa việc sử dụng các nguồn lực sẵn có.

Theo SCMP