Sáng 28/4, Đại học Sư phạm Đà Nẵng phối hợp với Trung tâm Con người và thiên nhiên (PanNature), Trung tâm Bảo tồn đa dạng sinh học Nước Việt Xanh (GreenViet) và Nhóm Nghiên cứu-giảng dạy Môi trường- tài nguyên sinh vật (DN-EBR) tổ chức Hội thảo “Giải pháp bảo tồn và phát triển bền vững bán đảo Sơn Trà, Đà Nẵng”.
Là khách mời của Hội thảo, nhưng do không thu xếp để được công việc nên Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh đã có thư gửi Ban tổ chức Hội thảo với mong muốn được lắng nghe những ý kiến đóng góp cho sự phát triển bền vững bán đảo Sơn Trà.
Trong thư gửi Ban tổ chức Hội Thảo, Bí thư Đà Nẵng ghi nhận Bán đảo Sơn Trà có vị trí đặc biệt quan trọng về quốc phòng, an ninh, là “lá phổi xanh” của TP Đà Nẵng và là địa bàn sinh sống của loài Voọc chà vá chân nâu quý hiếm.
Bên cạnh đó, quan điểm của Đà Nẵng là tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, phát triển KT-XH theo hướng hài hòa, bền vững gắn với bảo tồn, giữ gìn cảnh quan môi trường tự nhiên.
Vì vậy, việc Ban tổ chức tổ chức Hội thảo nhằm tìm kiếm các giải pháp hiệu quả khai thác các giá trị kinh tế, đồng thời bảo tồn nguyên vẹn hệ sinh thái, phát triển bền vững Sơn Trà là rất thiết thực.
“Tôi rất lấy làm tiếc vì không thể tham dự buổi hội thảo có ý nghĩa nêu trên. Vì vậy, tôi đề nghị Ban tổ chức tổng hợp những ý tưởng hay, những hiến kế tâm huyết, những tham luận có cơ sở khoa học, thiết thực và khả thi, gửi lãnh đạo TP Đà Nẵng để nghiên cứu, tiếp thu, cùng với các nhà khoa học và nhân dân TP có giải pháp bảo tồn và phát triển bền vững bán đảo Sơn Trà” - trích nội dung Thư của Bí thư Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh gửi đến Ban tổ chức Hội thảo.
Tại Hội thảo, các đại biểu cảnh báo sự bùng nổ của du lịch đang đặt áp lực và đe dọa sự bền vững của hệ sinh thái bán đảo Sơn Trà. Và các cơ quan chức năng cần rà soát lại tổng thể hệ sinh thái bán đảo Sơn Trà. Đặc biệt là vị thế, đặc điểm tài nguyên có ý nghĩa vô cùng quan trọng.
PGS.TS Võ Văn Minh, Trưởng nhóm DN-EBR chia sẻ, bán đảo Sơn Trà (Đà Nẵng) là nơi duy nhất ở Việt Nam hội tụ những giá trị sinh thái đặc hữu ngay tại một quận nội thành của một TP lớn trực thuộc TƯ. Đặc biệt, đây cũng là nơi dễ dàng nhất trên thế giới có thể quan sát được loài Voọc chà vá chân nâu-Nữ hoàng của các loài thú linh trưởng. “Sự thuận tiện trong việc thưởng thức những giá trị sinh thái mà không tách biệt với cuộc sống tiện nghi khiến cho bán đảo Sơn Trà trở thành một điểm đến lý tưởng đối với du khách. Tuy nhiên, sự bùng nổ của du lịch hiện đã và đang đặt áp lực đe dọa sự bền vững của hệ sinh thái bán đảo Sơn Trà”, PGS.TS Võ Văn Minh nhấn mạnh.
Ông Huỳnh Tấn Vinh, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch TP. Đà Nẵng cho rằng, cần xây dựng quy chế nghiêm ngặt để giữ tính đa dạng sinh học tự nhiên tại Sơn Trà, bảo vệ “lá phổi xanh” của TP, bảo tồn các loài động thực vật quý hiếm, đặc biệt là voọc chà vá chân nâu. “Xây dựng và đưa voọc chà vá chân nâu thành biểu tượng linh vật của Đà Nẵng tương tự như: gấu trúc, kiwi, kanguru của các nước khác để thu hút du khách đến Đà Nẵng. Quy hoạch Sơn Trà thành nơi tham quan giải trí để bảo tồn cảnh quan tự nhiên với sự đòi hỏi nghiêm ngặt về quy chế ứng xử của du khách. Hạn chế tối đa việc sử dụng phương tiện cơ giới lưu thông gây tiếng ồn và ô nhiễm”, ông Huỳnh Tấn Vinh nói
Kết luận hội thảo, PGS.TS. Võ Văn Minh (ĐH Đà Nẵng) nhận định, hoạt động phát triển gần đây đã có tác động tiêu cực đối với hệ sinh thái Sơn Trà. “Các quy hoạch đơn ngành ngổn ngang, “loạn” quy hoạch. Một số văn bản pháp lý làm căn cứ quy hoạch, chuyển đổi mục đích sử dụng đất còn rất yếu”,
Bên cạnh đó, GS Minh đề xuất, cần rà soát tổng thể hiện trạng hệ sinh thái trên cạn, dưới nước; rà soát các quy hoạch đơn ngành (quy hoạch rừng đặc dụng, phát triển du lịch…); rà soát các văn bản pháp lý liên quan, các báo cáo ĐTM liên quan đến các dự án ở Sơn Trà. Trước mắt cần giữ nguyên hiện trạng hệ sinh thái tự nhiên; tạm dừng các hoạt động phát triển chưa đủ căn cứ pháp lý. Hướng đến mở rộng phạm vi không gian để đề xuất công nhận khu dự trữ sinh quyển thế giới và có bộ máy quản lý cụ thể.
"Tất cả các quyết định liên quan đến Sơn Trà cần thực hiện tham vấn rộng rãi các bên liên quan và thực hiện đúng quy định pháp luật" - Ông Minh nhấn mạnh.
