Ba nước Baltic lên sẵn kế hoạch sơ tán, tích trữ đề phòng trường hợp Nga "động binh"

Trước mối lo ngại về chi tiêu quân sự khổng lồ của Nga kể từ khi phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine năm 2022, ba quốc gia vùng Baltic đang xây dựng các kế hoạch dự phòng nhằm đối phó với khả năng hàng trăm nghìn người có thể phải sơ tán nếu Nga tập trung quân hoặc mở cuộc tấn công.

Estonia, Latvia và Litva từ lâu đã bày tỏ với các đồng minh NATO nỗi lo sợ về nguy cơ bị Nga tấn công, viện dẫn các vụ tấn công mạng, chiến dịch tung tin giả và những lần máy bay chiến đấu hoặc máy bay không người lái (UAV) Nga xâm nhập không phận trong những tháng gần đây. Moscow đã nhiều lần khẳng định rằng họ không liên quan tới các vụ UAV xâm nhập không phận này.

Nga nhiều lần khẳng định nước này không có ý định tấn công NATO. Tuy nhiên, ba quốc gia này đã tăng gấp đôi chi tiêu quốc phòng kể từ sau cuộc tấn công toàn diện của Nga vào Ukraine – hành động xảy ra dù Nga trước đó luôn phủ nhận mọi kế hoạch tương tự.

“Những mối đe dọa có thể rất đa dạng”, Renatas Pozela, người đứng đầu cơ quan cứu hỏa Litva và đang tham gia lập kế hoạch dự phòng, cho biết. Các kế hoạch này được đẩy mạnh kể từ tháng 5, sau khi ba nước đồng ý hợp tác trong lĩnh vực bảo vệ dân sự. Số lượng người sơ tán tiềm năng được chuẩn bị ứng phó đã được công bố lần đầu tiên.

“Chúng ta có thể chứng kiến một đạo quân hùng mạnh dọc biên giới các nước Baltic, với mục tiêu rõ ràng là chiếm toàn bộ ba quốc gia trong vòng từ ba ngày đến một tuần”, ông Pozela nói.

Các kịch bản khác cũng được thảo luận trên truyền thông địa phương, bao gồm phá hoại hệ thống thông tin liên lạc hoặc giao thông, dòng người di cư ồ ạt, bất ổn dân sự trong cộng đồng nói tiếng Nga, hay tin giả kích động người dân tháo chạy hàng loạt.

“Chúng tôi nói về điều này mỗi tháng, mỗi tuần – ở nơi làm việc, ở khắp mọi nơi”, Arminas Raudys, 31 tuổi, một tình nguyện viên đóng vai người sơ tán trong cuộc diễn tập tại Litva tuần này, chia sẻ.

Cuộc diễn tập chỉ bao gồm việc sơ tán 100 người khỏi thủ đô Vilnius, nhưng các quan chức được Reuters phỏng vấn cho biết kế hoạch thực tế đang được chuẩn bị cho quy mô lớn hơn rất nhiều.

Một nửa số người sống trong phạm vi 40 km tính từ biên giới với Nga và Belarus – khoảng 400.000 người – nằm trong danh sách sơ tán, ông Pozela cho biết.

Thị trấn Kaunas ở phía tây đã lên kế hoạch tiếp nhận 300.000 người tại các trường học, đại học, nhà thờ Công giáo và nhà thi đấu – nơi từng tổ chức các buổi biểu diễn của nam ca sĩ nổi tiếng Robbie Williams và Roger Waters. Các nỗ lực tương tự cũng đang diễn ra ở nhiều thành phố khác.

Các địa điểm tập kết, bao gồm cả ở Vilnius, đã được lựa chọn. Tàu hỏa và xe buýt được chỉ định sẵn, cùng với việc tích trữ vật tư như giấy vệ sinh và giường xếp trong các nhà kho, một quan chức cơ quan cứu hỏa tiết lộ.

Những người chạy xe riêng sẽ được hướng dẫn sử dụng các tuyến đường phụ để nhường đường cho quân đội tiến vào, với bản đồ chỉ dẫn cụ thể những thị trấn có thể trú ẩn.

“Đây là thông điệp mang tính trấn an cho xã hội chúng ta – rằng chúng ta sẵn sàng và đang có kế hoạch”, Ngoại trưởng Litva Kestutis Budrys nói với Reuters. “Chúng ta đã làm bài tập của mình”.

Không quốc gia Baltic nào có kế hoạch di tản người dân ra ngoài biên giới.

Hai tuyến đường trải nhựa và một số lối mòn rừng kết nối họ với Ba Lan qua “hành lang Suwalki” – khu vực hẹp có rừng nằm giữa Nga và Belarus. Các phương tiện quân sự tiến vào sẽ được ưu tiên hơn so với dòng người chạy sang Ba Lan.

“Chúng tôi phải tính đến rủi ro từ hành lang Suwalki”, Ivar Mai – cố vấn sơ tán hàng loạt của Cục Cứu hộ Estonia – nói, đề cập đến khả năng Nga tìm cách cắt đứt ba nước Baltic khỏi đường biên giới duy nhất với một quốc gia NATO.

Estonia đang chuẩn bị sẵn cho kế hoạch tái định cư cho khoảng 1/10 trong tổng dân số 1,4 triệu người trong các nơi trú ẩn tạm thời, trong khi nhiều người khác được dự đoán sẽ chuyển đến ở cùng người thân, ông Mai cho biết.

Khoảng 2/3 dân số ở thị trấn Narva – nơi có khoảng 50.000 người dân, chủ yếu nói tiếng Nga – nằm trong diện có thể phải sơ tán, và chính phủ sẽ hỗ trợ ít nhất một nửa trong số đó. “Kế hoạch này chỉ dành cho những người không còn nơi nào khác để đi”, ông nói.

Latvia ước tính khoảng 1/3 trong tổng số 1,9 triệu dân của họ có thể phải rời khỏi nhà, theo lời Ivars Nakurts – phó giám đốc Cơ quan Cứu hỏa và Cứu hộ Nhà nước Latvia.

“Bạn phải lập kế hoạch cho mọi khả năng”, ông nhấn mạnh.

Theo Reuters