Âm mưu đảo chính ở Bolivia thất bại sau cuộc tấn công quân sự vào dinh Tổng thống

Một thành viên của lực lượng cảnh sát vũ trang đi giữa hơi cay khi Tổng thống Bolivia Luis Arce "tố cáo việc huy động bất thường" một số đơn vị quân đội nước này tại La Paz, Bolivia ngày 26/6 (Ảnh: Reuters)

Trước đó, các đơn vị quân đội do Tướng Juan Jose Zuniga – mới bị tước quyền chỉ huy quân sự - cầm đầu đã tập trung tại quảng trường trung tâm Plaza Murillo, nơi có dinh Tổng thống và Quốc hội. Một nhân chứng nhìn thấy một chiếc xe bọc thép đâm vào cửa dinh Tổng thống và binh lính lao vào.

“Hôm nay đất nước đang phải đối mặt với một âm mưu đảo chính. Hôm nay đất nước một lần nữa phải đối mặt với những lợi ích khiến nền dân chủ ở Bolivia bị cắt đứt”, Tổng thống Luis Arce nói trong bình luận từ dinh Tổng thống, với những người lính vũ trang bên ngoài. "Người dân Bolivia được triệu tập ngày hôm nay. Chúng tôi cần người dân Bolivia tổ chức và vận động chống lại cuộc đảo chính, để ủng hộ nền dân chủ".

Vài giờ sau, binh lính rút khỏi quảng trường và cảnh sát nắm quyền kiểm soát khu vực này. Chính quyền Bolivia đã bắt giữ Zuniga và đưa ông ta đi, mặc dù chưa rõ điểm đến của họ.

Bên trong dinh tổng thống, ông Arce tuyên thệ phong José Wilson Sanchez làm chỉ huy quân sự, vai trò cũ của ông Zuniga. Ông kêu gọi bình tĩnh và lập lại trật tự.

“Tôi ra lệnh cho tất cả nhân viên được huy động trên đường phố trở về đơn vị của họ”, ông Sanchez nói. "Chúng tôi mong rằng máu của những người lính của chúng tôi sẽ không đổ xuống".

Mỹ cho biết họ đang theo dõi chặt chẽ tình hình và kêu gọi kiềm chế.

Căng thẳng hiện đang gia tăng ở Bolivia trước cuộc tổng tuyển cử vào năm 2025, với việc cựu Tổng thống cánh tả Evo Morales lên kế hoạch chống lại đồng minh cũ Arce, tạo ra rạn nứt lớn trong đảng xã hội chủ nghĩa cầm quyền và sự bất ổn chính trị rộng lớn.

Nhiều người không muốn sự trở lại của ông Morales, người đã cai trị từ năm 2006-2019 khi ông bị lật đổ trong bối cảnh các cuộc biểu tình lan rộng và được thay thế bởi một chính phủ bảo thủ lâm thời. Ông Arce sau đó đã thắng cử vào năm 2020.

Ông Zuniga gần đây nói rằng ông Morales sẽ không thể trở lại làm Tổng thống và đe dọa sẽ đứng ra ngăn chặn nếu ông ta cố gắng làm vậy, điều này khiến ông Arce sa thải ông Zuniga.

Trước cuộc tấn công vào dinh Tổng thống, Zuniga đã phát biểu trước các phóng viên tại quảng trường và chỉ ra sự phẫn nộ ngày càng tăng ở quốc gia nơi đang phải vật lộn với suy thoái kinh tế với dự trữ ngân hàng trung ương cạn kiệt và áp lực lên đồng nội tệ khi xuất khẩu khí đốt cạn kiệt.

“Ba người đứng đầu lực lượng vũ trang đã đến để bày tỏ sự thất vọng của chúng tôi”, Zuniga nói với một đài truyền hình địa phương, đồng thời kêu gọi thành lập nội các mới gồm các bộ trưởng.

“Hãy ngừng phá hủy, ngừng làm nghèo đất nước chúng ta, ngừng làm nhục quân đội của chúng ta”, ông nói trong bộ quân phục đầy đủ, được binh lính vây quanh và khẳng định hành động mà ông đang thực hiện được công chúng ủng hộ.

Trong hôm 26/6, ông Zuniga nói với các phóng viên rằng vào Chủ nhật tuần trước, ông Arce đã yêu cầu ông "nâng cao thứ gì đó" để làm tăng mức độ nổi tiếng của mình mà không đưa ra bằng chứng.

Bộ trưởng Nội vụ Eduardo del Castillo sau đó cho biết Zuniga đang tìm cách thu hút sự ủng hộ của quần chúng và 9 người bị thương trong âm mưu đảo chính đã chứng minh "đây không phải là một cuộc diễn tập".

“Sự lên án mạnh mẽ nhất”

Morales, người đứng đầu đảng xã hội MAS cầm quyền, nói rằng những người ủng hộ ông sẽ vận động ủng hộ cho nền dân chủ.

“Chúng tôi sẽ không cho phép các lực lượng vũ trang vi phạm nền dân chủ và đe dọa người dân”, ông Morales nói.

Văn phòng công tố Bolivia cho biết họ sẽ mở cuộc điều tra hình sự chống lại Zuniga và những người khác liên quan đến âm mưu đảo chính.

Sự ủng hộ đối với chính quyền Tổng thống Arce và Bolivia cũng đến từ các nhà lãnh đạo trong khu vực và xa hơn.

"Chúng tôi bày tỏ sự lên án mạnh mẽ nhất đối với âm mưu đảo chính ở Bolivia. Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ Tổng thống Luis Alberto Arce Catacora", Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador nói trên X.

Ngay cả những đối thủ chính trị bảo thủ của chính phủ Bolivia cũng lên án hành động quân sự, trong đó có cựu Tổng thống Jeanine Anez, người bị cầm tù vào năm 2022 trong bối cảnh bất ổn chính trị.

“Tôi hoàn toàn phản đối việc huy động quân đội ở Plaza Murillo nhằm phá hoại trật tự”, bà viết trên X. “MAS với Arce và Evo phải bị loại bỏ thông qua cuộc bỏ phiếu vào năm 2025. Những người dân Bolivia chúng tôi sẽ bảo vệ nền dân chủ”.

Bất ổn ở Kazakhstan: Đảo chính hay khủng bố tấn công?

Tổng thống Ukraine tố Nga hậu thuẫn âm mưu đảo chính, Moscow bác bỏ

RT: Báo phương Tây tố Tổng thống Putin “kích động đảo chính” ở Armenia chỉ vì Iskander bị chê

Theo Reuters