Các liên minh, tổ chức xã hội - nghề nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực bảo vệ quyền - sức khỏe - môi trường - năng lượng - pháp lý vừa ra “Tuyên bố Hà Nội về việc xây dựng các nhà máy nhiệt điện than mới trên lãnh thổ Việt Nam”.
Trước đó, Chủ tịch Hiệp hội năng lượng Việt Nam đề nghị Thủ tướng chỉ đạo một số tỉnh phía Nam không được phản đối dự án nhiệt điện than bố trí tại địa phương mình. Nhưng theo một số tổ chức phi chính phủ, việc dừng triển khai xây dựng các nhà máy điện than mới là cần thiết.
Tuyên bố đưa ra quan điểm đồng thuận về các nguồn năng lượng mới có thể thay thế bảo đảm cho phát triển kinh tế và ổn định xã hội. Trên thế giới đang xuất hiện trào lưu rút vốn khỏi các nguyên liệu hóa thạch với số lượng ngân hàng thoái vốn khỏi các dự án nhiệt điện than ngày một nhiều để chuyển sang tài trợ cho các dự án năng lượng sạch và năng lượng bền vững.
Bà Bùi Thị An – cựu đại biểu Quốc hội, đại diện Nhóm Công lý, Môi trường và Sức khỏe - nhấn mạnh: “Chính phủ nên tính toán giá minh bạch và đầy đủ của nhiệt điện than từ đó mới có thể so sánh với các dạng năng lượng khác để chúng ta lựa chọn đúng với mục tiêu phát triển bền vững 3 trụ cột: Kinh tế, Môi trường và Xã hội. Dứt khoát không đánh đổi kinh tế với môi trường, đảm bảo môi trường trong sạch cho mọi người dân chúng ta, sống không bệnh tật, sống khỏe để xây dựng đất nước Việt Nam”.
Kết luận Tuyên bố Hà Nội về việc xây dựng các nhà máy nhiệt điện than mới trên lãnh thổ Việt Nam, các Liên minh đã đưa ra 3 đề xuất.
Trước hết, các Liên minh đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cho tạm dừng triển khai các nhà máy nhiệt điện than trong danh sách kèm theo để rà soát, đánh giá toàn diện tính khả thi về tài chính, các tác động về sức khỏe, môi trường, an ninh, trật tự xã hội của các dự án này.
Cùng với đó, các Liên minh đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo thực hiện ngay các giải pháp về kỹ thuật và kinh tế để tháo gỡ khó khăn cho các dự án năng lượng tái tạo.
Cuối cùng, các Liên minh đề nghị bảo đảm thực thi các quy định nêu trong Hiến pháp 2013 và các văn bản có liên quan về dân chủ cơ sở trong việc tham vấn ý kiến người dân trong triển khai các dự án năng lượng, ngay từ khâu lập kế hoạch.
Được biết, danh sách các Liên minh và tổ chức tham gia Tuyên bố Hà Nội về việc xây dựng các nhà máy nhiệt điện than mới trên lãnh thổ Việt Nam bao gồm: Liên minh Phòng chống bệnh không lây nhiễm Việt Nam, Liên minh Năng lượng bền vững Việt Nam, Nhóm Hành động vì Công lý, Môi trường và sức khỏe (JEH), Liên minh Truyền thông và Quyền của những người dễ bị tổn thương (RiM, Liên minh Hành động vì Biến đổi khí hậu (VCCA), Mạng lưới Sông ngòi Việt Nam, Quỹ Hỗ trợ Phát triển Cộng đồng Sống bền vững, Trung tâm Phát triển nông thôn bền vững, Trung tâm Nghiên cứu và hỗ trợ sức khỏe cộng đồng, Tổ chức CARE Việt Nam, Tổ chức Oxfam in Việt Nam, Trung tâm hỗ trợ Sáng kiến phát triển cộng đồng (SCDI).
