Bộ trưởng Quốc phòng Đài Loan đã tiết lộ rằng Đài bắc đã có những cuộc đàm phán với Mỹ để có thể sở hữu máy bay chiến đấu tấn công kết hợp F-35.
Trong một cuộc phỏng vấn với Thời báo Tự do - một tờ báo nội địa, Bộ trưởng Quốc phòng Nghiêm Đức Phát được hỏi liệu Đài Loan đã chính thức yêu cầu Mỹ bán cho mình máy bay F-35 và xe tăng M1 chưa. Ông Nghiêm đã tuyên bố: "Tôi có thể xác nhận rằng những cuộc đàm phán đang diễn ra". Những bình luận của ông được đưa bằng tiếng Anh trên tờ Thời báo Đài Bắc, một tờ báo cùng nguồn với Thời báo Tự do.
Sau đó, ông Nghiêm Đức Phát đã làm rõ câu trả lời của mình: "Để trả lời câu hỏi liệu chúng ta đã chính thức hỏi mua F-35 của Mỹ, mặc dù chúng ta đã có những cuộc bàn thảo với quan chức của Mỹ, họ vẫn chưa đạt được kết luận cuối cùng... Các quan chức Mỹ đang đánh giá tình hình và họ có thể có những e ngại riêng về mức giá cao của F-35 hay những cân nhắc khác". Mặc dù, có vẻ như Đài Loan chưa chính thức hỏi mua F-35 nhưng có ý định làm vậy nếu Mỹ sẵn sàng bán máy bay cho Đài Bắc.
| |
|
Máy bay chiến đấu F-35.
|
Có thông tin rằng Đài Loan muốn mua biến thể của máy bay F-35B. Đó là phiên bản thủy quân lục chiến có khả năng cất cánh trong tầm ngắn và hạ cánh thẳng đứng STOVL. Ông Nghiêm cũng ám chỉ tầm quan trọng của những chi tiết này trong cuộc phỏng vấn, ông nói với Thời báo Tự do rằng "những chiến dịch của không quân đòi hỏi thế hệ máy bay chiến đấu mới phải có khả năng tàng hình, cất cánh trong khoảng cách ngắn và chiến đấu bên ngoài tầm quan sát". Chiếc F-35B có tất cả những điều kiện như vậy.
Việc sở hữu F-35 rất có ý nghĩa khi tính đến việc Trung Quốc đang hướng 1.500 quả tên lửa đạn đạo vào Đài Loan. Và theo một nghiên cứu được thực hiện bởi tập đoàn RAND thì Bắc Kinh chỉ cần 155 quả tên lửa đạn đạo để hủy diệt toàn bộ các đường băng của Đài Loan và đủ tầm bắn để hạ các máy bay chiến đấu thông thường.
Với khả năng cất cánh nhanh và hạ cánh thẳng đứng STOVL các máy bay F-35B có thể phân tán nhanh nếu có một cuộc chiến với Trung Quốc. STOVL giúp ngăn chặn máy bay bị tiêu diệt khi vẫn trên mặt đất. F-35B cũng có thể triển khai nhiệm vụ từ những đường băng thương mại ngắn hay các vùng khác tại Đài Loan nếu các đường băng quân đội bị phá hủy trong đợt đầu của một cuộc tấn công.
Đài Loan đã rất quan tâm đến F-35B từ khoảng 15 năm trước. Vào 2002, Đài Loan đã gửi cho Lầu Năm Góc một "yêu cầu về thỏa ước hợp đồng cùng dữ liệu về giá và kho của F-35B được ký bởi ông Vương Tề Lân, giám đốc của Phòng Thu mua thiết bị Quốc phòng thuộc Văn phòng Đại diện Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc (thực tế là sứ quán Đài Loan tại Washington)". Và ham muốn sở hữu F-35B tăng lên khi tổng thống Donald Trump bắt đầu nhiệm kỳ của mình, có lẽ vì Đài Bắc tin rằng chính quyền mới của Mỹ muốn bán máy bay cho Đài Loan hơn là 2 chính quyền tiền nhiệm.
Vào mùa xuân 2017, những thông báo cho thấy Đài Loan có ý định chính thức tuyên bố ý muốn mua máy bay chiến đấu với các quan chức Mỹ. Nhưng bình luận của ông Nghiêm Đức Phát chỉ ra rằng Đài Loan đã kiềm chế làm vậy bởi Mỹ đã tiến hành các đàm phán một cách lặng lẽ về máy bay F-35B. Tuy nhiên, vào tháng 3 năm nay ông Nghiêm lặp lại ý muốn của Đài Loan với F-35B và nói rằng vấn đề đã được "đề xuất với Mỹ".
Đài Loan có sự hỗ trợ của một vài thành viên nghị viện Mỹ - những người có truyền thống ủng hộ Đài Loan hơn là lực lượng hành pháp. Trong lá thư gửi cho tổng thống Trump vào ngày 26.3, Thượng nghị sĩ John Cornyn và James Inhofe thúc giục tổng thống Mỹ bán cho Đài Loan những chiếc máy bay chiến đấu F-35B. Nếu thỏa thuận này không thể thực hiện, Cornyn và Inhofe nói rằng Washington nên bán cho Đài Bắc máy bay F-16V.
Lực lượng không quân hiện tại của Đài Loan chủ yếu có các máy bay F-CK-1, F-16 và Mirage 2000. Chiếc AIDC F-CK-1 Kinh Quốc là máy bay chiến đấu sản xuất nội địa bắt đầu tham gia lực lượng không quân vào năm 1989. Đài Loan đã chế tạo 130 chiếc F-CK-1 và hiện đại hóa 1 số lượng máy bay này trong những năm gần đây. Trong những năm 1990, Mỹ đã đồng ý bán cho 150 chiếc máy bay F-16A/B Block 20.
Thời chính quyền Obama, Đài Loan hỏi mua 66 máy bay F-16C/D từ Washington nhưng Mỹ lưỡng lự. Thay vào đó, Mỹ giúp Đài Loan cải tạo phi đội F-16 sẵn có - với khoảng 140 chiếc gần tới tiêu chuẩn của máy bay F-16V. Đài Loan cũng mua 60 chiếc Mirage 2000 của Pháp vào cuối những năm 1990. Hiện tại Đài Loan còn 55 chiếc Mirage và đang tìm cách hiện đại hóa và nâng cao tuổi đời của những chiếc máy bay này, đồng thời cũng muốn chế tạo một chiếc máy bay chiến đấu nội địa mới.
Trong khi đó, không lực Trung Quốc đang nhanh chóng hiện đại hóa. Khởi đầu, Trung Quốc đã tiết lộ chiếc J-20 máy bay thế hệ thứ 5 đầu tên của họ. Vào tháng 2 năm nay, Bắc Kinh cũng tuyên bố loạt J-20 đầu tiên đã có khả năng thực hiện tác chiến.
Mặc dù vẫn còn nhiều câu hỏi về khả năng tàng hình của J-20 với động cơ hiện tại của nó, những chiếc máy bay chiến đấu này cho thấy sự gia tăng sức mạnh của không lực Trung Quốc. Thêm nữa, Bắc Kinh đã nhập Su-35 máy bay chiến đấu hiện đại nhất của Nga và đã dùng loại máy bay này để hăm dọa Đài Loan khi bay trên vùng trời của Đài Loan vào ngày 11.5.