Tại buổi làm việc với Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN), Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh vai trò dẫn dắt của KH&CN trong công cuộc phát triển quốc gia số. Trong bối cảnh đó, Thủ tướng lưu ý Bộ KH&CN phải đóng vai trò trung tâm điều phối, kết nối phát triển KH&CN của các bộ, ngành, địa phương và truyền cảm hứng cho các nhà khoa học.
Đánh giá về báo cáo kết quả, thành tựu thời gian qua, Thủ tướng biểu dương toàn ngành cùng đội ngũ cán bộ, nhà khoa học với vai trò nòng cốt của Bộ KH&CN đã đóng góp vào thành tích chung của cả nước sau 35 năm đổi mới. Từ đó, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, tăng năng suất lao động, tăng cường hội nhập quốc tế. Thủ tướng cho rằng, đạt được những kết quả này là nhờ chấp hành nghiêm túc chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ cùng với sự đoàn kết, thống nhất trong nội bộ và sự phối hợp hiệu quả giữa các bộ, ngành, cơ quan.
Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng tán thành với những hạn chế, bất cập được chỉ ra. Thủ tướng Phạm Minh Chính bổ sung thêm, ngành còn phát triển manh mún, chia cắt, chưa thực sự có trọng tâm, trọng điểm, chưa phải là trung tâm kết nối, tạo sức mạnh tổng hợp để phát triển KH&CN. Ngành có đóng góp đáng kể cho phát triển đất nước nhưng chưa xứng tầm với sự nghiệp đổi mới. Thị trường KH&CN chưa thực sự phát triển. Đội ngũ KH&CN vừa thiếu, vừa thừa, ít công trình nổi tiếng.
Bàn về nguyên nhân của thực trạng này, Thủ tướng chỉ ra rằng, sự thiếu mạnh mẽ, quyết liệt cùng cơ chế, thể chế, chính sách còn hạn hẹp, chưa đi đúng trọng tâm, trọng điểm, nguồn lực đầu tư chưa xứng tầm và những bất cập trong công tác truyền thông, khen thưởng, tôn vinh các nhà khoa học là các yếu tố tác động chính đến sự phát triển của ngành.
 |
Thủ tướng nhấn mạnh vai trò dẫn dắt của khoa học và công nghệ trong kỷ nguyên số. |
Đầu tư KH&CN phải có trọng tâm, trọng điểm, tập trung cho 3 khâu đột phá chiến lược
Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt cũng đề xuất nhiều nội dung với mục tiêu hoàn thiện hệ thống pháp luật về cơ chế, chính sách thúc đẩy hoạt động KH&CN và đổi mới sáng tạo. Đồng ý với những kiến nghị cụ thể của Bộ, Thủ tướng lưu ý, điều đáng làm hơn là thiết kế thể chế, cơ chế, chính sách để hàng trăm nghìn doanh nghiệp, cả xã hội cùng vào cuộc để thúc đẩy KH&CN tiếp tục phát triển.
Về phương hướng phát triển thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu Bộ trước hết phải kế thừa, phát huy những thành tích, thành tựu đã đạt được, những bài học kinh nghiệm, xác định đúng trọng tâm. Cùng với đó, tư tưởng phải thông, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt thì mới có động lực tiếp tục thúc đẩy KH&CN phát triển mạnh mẽ.
“Nghiên cứu, ứng dụng KH&CN phải đi vào cái ta cần chứ không phải cái ta có; lấy khó khăn, thách thức là động lực vươn lên, trưởng thành, phát triển” - Thủ tướng nhấn mạnh.
Ngoài ra, ngành cần phát triển thị trường KH&CN đúng nghĩa để thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, đổi mới sáng tạo. Thủ tướng nói: “Cái gì doanh nghiệp và xã hội làm được, làm tốt hơn thì để doanh nghiệp và xã hội làm”, nhằm thúc đẩy, phát huy bản lĩnh, trí tuệ người Việt Nam trong những nhiệm vụ quan trọng, cấp bách. Đầu tư cho KH&CN phải có trọng tâm, trọng điểm, tập trung cho 3 khâu đột phá chiến lược và phù hợp với tiềm năng, thế mạnh từng vùng miền, góp phần tăng năng suất lao động, nâng cao chỉ số phát triển con người.
Thủ tướng cũng lưu ý phải coi trọng công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh. Bên cạnh việc rà soát lại chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, các đơn vị cần tạo động lực cho cấp dưới nhiều hơn, tạo không gian cho đổi mới sáng tạo, kể cả ở các bộ, ngành, địa phương.
Thời gian tới, Thủ tướng giao Bộ KH&CN, Bộ Tài chính xây dựng cơ chế, chính sách ưu tiên, khuyến khích nghiên cứu KH&CN phục vụ phòng chống dịch và sản xuất vaccine ngừa COVID-19, trong đó có quy định về đầu tư rủi ro. Đồng thời, sửa đổi các quy định về tài chính cho nghiên cứu, ứng dụng KH&CN. Thủ tướng còn lưu ý Bộ cần quan tâm công tác thông tin - truyền thông, nhằm truyền cảm hứng, tôn vinh các nhà khoa học tích cực tham gia nghiên cứu.
