Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm: Bằng mọi cách phải chấm dứt các quảng cáo “bẩn” trên không gian mạng

Trao đổi tại Hội nghị Triển khai các giải pháp quản lý quảng cáo trên không gian mạng diễn ra mới đây, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thanh Lâm cho rằng, các nền tảng xuyên biên giới có công nghệ hiện đại, lượng người dùng lớn, nên có nhiều dữ liệu về hành vi của người dùng. Đây chính là lợi thế rất lớn trong hoạt động quảng cáo trực tuyến.

Tuy vậy, thực tế, trên các nền tảng này tồn tại rất nhiều nội dung quảng cáo “bẩn” nhưng lại thu hút được nhiều người xem. Điều này dẫn tới rất nhiều hệ lụy. Do đó, bằng mọi cách phải chấm dứt các quảng cáo “bẩn” trên không gian mạng - Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm yêu cầu.

Thứ trưởng Lâm khẳng định, Bộ TT&TT sẽ xử phạt nghiêm các đại lý, nhãn hàng quảng cáo hợp tác với các nền tảng quảng cáo không thực hiện thông báo với Bộ theo quy định.

Cùng với đó, để bảo vệ sự an toàn cho các thương hiệu, hướng tới xây dựng môi trường kinh doanh quảng cáo lành mạnh, an toàn, cạnh tranh bình đẳng giữa doanh nghiệp trong và ngoài nước, thời gian tới Bộ TT&TT sẽ tiếp tục triển khai nhiều giải pháp.

“Mục tiêu của các giải pháp này là nhằm ủng hộ, ưu tiên quảng cáo trên các nền tảng truyền thông số Việt Nam nói riêng và các nền tảng tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam nói chung. Các doanh nghiệp quảng cáo, các nhãn hàng quảng cáo càng lớn thì càng phải có trách nhiệm tuân thủ luật pháp Việt Nam, giữ gìn uy tín thương hiệu.

Bộ TT&TT sẽ đối xử bình đẳng với các doanh nghiệp trong và ngoài nước, đặc biệt trong vấn đề xử lý các vi phạm. Các doanh nghiệp quảng cáo xuyên biên giới nếu không tuân thủ luật pháp Việt Nam sẽ không được tạo điều kiện hoạt động tại Việt Nam” - Thứ trưởng nhấn mạnh.

Bộ TT&TT sẽ phối hợp với các bộ ngành, địa phương để tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về hoạt động quảng cáo trên mạng.

Đặc biệt, đã xây dựng bộ danh sách nội dung “sạch” trên mạng của Việt Nam (White List) gồm các báo điện tử, tạp chí điện tử, trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội được cấp giấy phép hoạt động. Tới đây, danh sách này sẽ mở rộng ra các website, tài khoản, kênh nội dung đăng ký thông tin.

Khuyến khích các chủ tài khoản, trang, kênh lớn đăng ký với Bộ TT&TT để tham gia vào White List; Khuyến khích các nhãn hàng, đại lý quảng cáo ưu tiên quảng cáo trong White List.

Dự kiến, White List sẽ được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ và Cục Phát thanh truyền hình & Thông tin điện tử vào đầu năm 2023.

Cùng với danh sách White List, Bộ TT&TT sẽ tiếp tục bổ sung, cập nhật website, tài khoản mạng xã hội, kênh nội dung, trang cộng đồng vi phạm, nhảm nhí, ảnh hưởng tiêu cực đến cộng đồng, xã hội để yêu cầu không quảng cáo và đưa vào danh sách ngăn chặn.

Dự kiến, White List sẽ được công bố trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Thông tin và Truyền thông, Cục PTTH& TTĐT vào đầu năm 2023.

Tràn lan nội dung quảng cáo bẩn trên nền tảng xuyên biên giới

Tổng kết thực trạng hơn một năm thực hiện Nghị định 70 năm 2021 về quản lý quảng cáo xuyên biên giới, Cục trưởng Cục PTTH & TTĐT Lê Quang Tự Do cho rằng các vi phạm trong hoạt động quảng cáo xuyên biên giới vẫn diễn ra tràn lan.

Cục trưởng Lê Quang Tự Do cho rằng Nghị định 70 đã chỉ rõ các nội dung quảng cáo xuyên biên giới phải tuân thủ theo pháp luật Việt Nam. Trong đó, nổi lên các nội dung chính là không có nội dung xấu độc, chống phá Nhà nước hay vi phạm bản quyền, và việc kinh doanh dịch vụ quảng cáo nước ngoài phải thông báo với Bộ TT&TT 15 ngày trước khi bắt đầu chạy dịch vụ tại Việt Nam.

Ông Lê Quang Tự Do cho rằng việc khắc phục vi phạm đối với nền tảng xuyên giới như Facebook còn chưa triệt

Tuy nhiên, sau hơn 1 năm Nghị định được thi hành, các vi phạm trong hoạt động quảng cáo xuyên biên giới vẫn diễn ra tràn lan. Tính tới hiện tại mới chỉ có 9 doanh nghiệp xuyên biên giới đăng ký quảng cáo với Bộ Thông tin và Truyền thông. Nhiều thương hiện lớn như META, Amazon, Linkedin, Adskeeper... vẫn chưa đăng ký mặc dù có nội dung quảng cáo nhiều.

Đặc biệt, trong số này có quảng cáo Facebook và YouTube đã và đang tồn tại rất nhiều nội dung vi phạm. Mặc dù bị nhắc nhở nhiều nhưng các nền tảng này khắc phục hậu quả rất chậm.

Đáng chú ý, ở dịp World Cup đang diễn ra, trên Facebook xuất hiện tràn lan các nội dung quảng cáo cá độ bóng đá nhưng dường như mạng xã hội này không hề có biện pháp ngăn chặn.

Facebook dung túng quảng cáo cá độ bóng đá mùa World Cup

Ông Do cũng chỉ ra thực tế một số trường hợp mặc dù là của thương hiệu Việt nhưng lại được gắn vào các nội dung chống phá Nhà nước, thông tin sai sự thật, trái với thuần phong mỹ tục, vi phạm bản quyền.

Trước thực trạng này, Bộ đã triển khai nhiều giải pháp nhằm xử lý cơ bản vi phạm trong quảng cáo xuyên biên giới như tổ chức tập huấn, phổ biến hướng dẫn Nghị định; thanh, kiểm tra nhiều doanh nghiệp cung cấp dịch vụ quảng cáo trong nước có hợp tác doanh nghiệp nước ngoài; tổ chức làm việc gần 45 doanh nghiệp, nhãn hàng có vi phạm và đã xử phạt 15 doanh nghiệp với 210 triệu đồng; công bố 73 trang trang thông tin điện tử vi phạm quy định pháp luật.

Tuy vậy, cho đến nay, quảng cáo trên mạng hiện vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế. Người kinh doanh dịch vụ quảng cáo nước ngoài còn chưa nghiêm túc tuân thủ quy định pháp luật Việt Nam; không thông báo thông tin liên hệ hoặc thông báo chưa đầy đủ cho cơ quan quản lý; YouTube, Facebook cho người sử dụng mạng xã hội đăng tải tràn lan nội dung vi phạm pháp luật và bật tính năng năng kiếm tiền cho phép cài đặt quảng cáo trên các kênh, trang, tài khoản đó.

Quảng cáo của các doanh nghiệp xuất hiện cùng những nội dung nhảm nhí trên Facebook.

Các công cụ kỹ thuật để kiểm soát nội dung quảng cáo, vị trí quảng cáo cũng chưa bảo đảm hiệu quả. Cơ chế quản lý nội dung, bật kiếm tiền cho kênh, tài khoản mạng xã hội lỏng lẻo, chạy theo lợi nhuận, chưa coi trọng việc bảo đảm an toàn cho thương hiệu và tuân thủ quy định pháp luật. Cơ chế xử lý và khắc phục vi phạm còn chưa triệt để.

Với các nhãn hàng, đại lý quảng cáo thì chủ quan, chạy theo lợi nhuận, có xu hướng quảng cáo tràn lan, trên các trang thông tin điện tử vi phạm, kém chất lượng. Không sử dụng hoặc không cập nhật thường xuyên danh sách loại trừ hiển thị quảng cáo khỏi vị trí vi phạm (Black List).

Hậu quả là, trên không gian mạng đang có thực trạng các quảng cáo của nhãn hàng, thương hiệu Việt Nam bị gắn tràn lan vào nội dung chống phá Đảng, Nhà nước, sai sự thật; khiêu dâm, trái với thuần phong mỹ tục; giật gân, câu view, vi phạm bản quyền ở rất nhiều video xấu độc trên YouTube, Facebook…