Chiều 6/5, tại cuộc Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4, báo chí đặt câu hỏi tới Bộ Y tế liên quan đến vấn đề sữa giả và thuốc giả, đề nghị làm rõ những lỗ hổng trong chính sách, pháp luật khiến cho những sản phẩm ngang nhiên tồn tại trên thị trường trong thời gian dài mà không được kiểm soát, phát hiện?
Đặc biệt vừa qua tình trạng thực phẩm chức năng được quảng cáo chữa bách bệnh tràn lan trên mạng xã hội, Bộ Y tế có giải pháp ngăn chặn lỗ hổng này như thế nào?
Trả lời câu hỏi này, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn nhấn mạnh đây là hành vi vi phạm nghiêm trọng, vì trục lợi cá nhân, coi thường pháp luật và đặc biệt nguy hiểm khi đối tượng sử dụng là trẻ em, người bệnh cần chế độ dinh dưỡng đặc biệt.
Theo ông Thuấn, hiện có ba nhóm sản phẩm gồm: thực phẩm bổ sung, thực phẩm dinh dưỡng và thực phẩm chuyên biệt. Luật An toàn thực phẩm quy định thực phẩm bổ sung được tự công bố. Tuy nhiên với sản phẩm dinh dưỡng và thực phẩm chuyên biệt, dinh dưỡng trẻ em phải đăng ký công bố sản phẩm.
Thứ trưởng Bộ Y tế cho hay chủ trương tự công bố là để cắt giảm thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp theo hướng quản lý tiên tiến. Tuy nhiên trên thực tế một số tổ chức, cá nhân lợi dụng cơ chế này sản xuất kinh doanh sản phẩm kém chất lượng.
Ngay sau khi phát hiện vụ việc, Bộ Y tế đã ban hành công văn số 832 ngày 23/4, chỉ đạo các địa phương kiểm tra, thu hồi các sản phẩm sữa bột, thực phẩm dinh dưỡng làm giả; đồng thời phối hợp Bộ Công an điều tra, xử lý theo quy định. Người dân được khuyến cáo không sử dụng 72 sản phẩm liên quan cho đến khi có kết luận điều tra chính thức.
Năm 2024 toàn ngành y tế từ Trung ương và địa phương đã kiểm tra 354.820 cơ sở, phát hiện 22.073 cơ sở vi phạm về an toàn thực phẩm, chiếm 6,2%; xử lý 9.043 cơ sở, chiếm 44% cơ sở vi phạm, tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm 2023, phạt tiền 6.658 cơ sở, số tiền 33 tỷ đồng.
Câu trả lời của ông Thuấn được Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn nhắc nhở đi vào trọng tâm câu hỏi được phóng viên nêu ra là liệu có hay không lỗ hổng trong quản lý sữa và thuốc, thực phẩm chức năng, trách nhiệm của cơ quan quản lý và giải pháp thế nào?
Trước câu hỏi về lỗ hổng trong quản lý, ông Thuấn khẳng định "ngành y tế đã làm hết trách nhiệm" khi đã ban hành đầy đủ quy định liên quan. Theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP, việc quản lý thực phẩm chức năng liên quan Bộ Công Thương. Việc quản lý giám sát phần lớn Bộ Y tế đã phân cấp, ủy quyền cho các tỉnh, thành phố và các sở y tế, Bộ Y tế chỉ quyết định về tiêu chí, tiêu chuẩn.
Ông Thuấn cho rằng, việc xảy ra vụ việc như vậy có nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan, do ý thức đạo đức của người tham gia kinh doanh, lợi dụng sức khỏe người dân để trục lợi. Tuy nhiên, việc phân cấp, ủy quyền cho địa phương thực hiện khiến công tác giám sát gặp khó khăn do lực lượng còn mỏng. Ngoài ra, sự thiếu trung thực và ý thức trách nhiệm trong kinh doanh cũng là nguyên nhân.
Để khắc phục, Bộ Y tế sẽ phối hợp bộ ngành liên quan, Bộ Công an, Bộ Công Thương cùng phối hợp triển khai. Vừa qua, bộ cũng đã trình Chính phủ Luật Dược sửa đổi, Luật An toàn thực phẩm sửa đổi… để quản lý chặt chẽ nhất sản phẩm liên quan đến sức khỏe người dân.