Truyền thông Mỹ bình luận rằng đây là "một thắng lợi đối với Bắc Kinh" vì Trung Quốc vẫn một mực phản đối việc nhắc tới phán quyết của Tòa trọng tài trong bất kỳ văn kiện nào của ASEAN.
Ngoài ra, Trung Quốc, đối tác đối thoại chính của ASEAN, còn phản đối đề cập đến việc này trong nghị trình làm việc của hội nghị thượng đỉnh ASEAN với lý do rằng "không phải là kênh thích hợp".
Thay vì nhắc tới phán quyết của Tòa trọng tài, các lãnh đạo ASEAN đã chọn những ngôn từ chung chung hơn cho thông cáo trong cuộc họp tại Lào vào ngày 6/9 và 7/9.
Theo trang tin GMA News, bản thảo thông cáo dùng cụm từ tôn trọng các tiến trình pháp lý và ngoại giao, tương tự như văn kiện thông qua trong cuộc họp năm ngoái với Tổng thống Barack Obama ở Sunnylands, bang California.
Các nhà ngoại giao Đông Nam Á nói rằng ASEAN cũng cẩn trọng không muốn làm căng thẳng hơn với Trung Quốc giữa bối cảnh 10 nước ASEAN sắp mở thượng đỉnh tại Lào đánh dấu 25 năm quan hệ đối thoại.
Bản thảo thông cáo của ASEAN cũng cho thấy sự chia rẽ giữa các nước thành viên khi nói rằng chỉ một số nước ASEAN quan ngại về các hoạt động bồi đắp và leo thang tại Biển Đông.
Tuy nhiên, tất cả các lãnh đạo ASEAN đều thống nhất tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì và phát huy hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn và tự do hàng hải-hàng không ở Biển Đông.
ASEANcũng nhấn mạnh đến sự thiết yếu của việc phi quân sự hóa tại vùng biển mà Trung Quốc, Philippines, Việt Nam, Malaysia, Brunei, và đảo Đài Loan có tuyên bố chủ quyền chồng lấn nhau.
