|
|
| Nhân viên công ty thiết kế website Wix.com làm việc tại trụ sở ở Tel Aviv. Ảnh tư liệu của Reuters. |
Thập kỷ tới, Israel sẽ thiếu 10.000 kỹ sư và lập trình viên
Khi Alexey Chalimov thành lập công ty thiết kế phần mềm Eastern Peak ở Israel bốn năm trước, anh ta đã biết rõ rằng không thể tìm đủ số lập trình viên tại chỗ.
Vì thế, anh sang Ukraine và thuê 120 nhân sự thiết kế các ứng dụng mobile và nền tảng web dành cho các khách hàng quốc tế và các start-up nhỏ hơn ở Israel.
“Tôi đã làm việc nhiều năm tại thị trường Israel nên tôi biết chi phí ở đây đắt đỏ ra sao, mà nhân sự thì vẫn thiếu” - Chalimov nói với phóng viên Reuters.
Ngành công nghệ Israel lấy các start-up làm động lực đã trở thành lĩnh vực phát triển nhanh nhất trong nền kinh tế nói chung. Hiện công nghệ đã chiếm 14% sản lượng kinh tế và 50 % tổng lượng xuất khẩu của đất nước.
Tuy nhiên, sự thiếu hụt nhân sự có thể sẽ đe dọa vị trí tuyến đầu của Israel trong lĩnh vực công nghệ toàn cầu, với hậu quả không tốt đối với nền kinh tế cũng như thị trường lao động.
Cục Sáng tạo Chính phủ Israel dự báo, trong thập kỷ tới, nước này sẽ thiếu chừng 10.000 kỹ sư và lập trình viên, tức khoảng 7% so với tổng nhân lực trong ngành là 140.000 người. Sau ba năm, Israel đã tụt 6 bậc xuống hạng 17 trong bảng xếp hạng các quốc gia dễ tìm kiếm nhân lực có trình độ trong ngành công nghệ.
Sự thiếu hụt nhân lực đặc biệt thấy rõ đối với 5.000 startups của Israel hiện đang phải đua tranh quyết liệt với các trung tâm phát triển của những gã khổng lồ công nghệ như Google, Intel, Microsoft và Apple với những ưu đãi mà các start-up khó có thể đưa lại cho nhân sự mới.
‘Israel sẽ mất vị thế đứng đầu nếu không thể ngăn chặn sự thiếu hụt nhân sự’- bà Noa Acker, phụ trách bộ phận thách thức xã hội của Cục Sáng tạo - nói.
Điều khó tưởng tượng: Trường học Israel vẫn thiếu giáo viên toán, máy tính
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thiếu hụt nhân lực chính là do số lượng sinh viên các ngành khoa học máy tính, toán học và thống kê giảm mạnh, từ mức đỉnh 3.000 người năm 2005 xuống còn 1.600 trong năm 2008.
Sâu xa hơn, đó là vì vấn đề thiếu kinh phí dành cho các trường tiểu học và trung học, một số lớp học thiếu những giáo viên giỏi toán và cả máy vi tính.
“Tại sao chúng ta vẫn còn những lớp học không có máy vi tính”? - Yifat Turbiner, một nghiên cứu viên về kinh doanh và sáng tạo của trường Đại học Ben -Gurion, nêu vấn đề.
“Nếu không có kinh phí để tạo ra sự sáng tạo công nghệ ...từ bậc tiểu học, tôi chắc rằng cả nền công nghệ sẽ bị ảnh hưởng chứ không riêng gì ngành công nghệ cao”.
Một nguyên nhân khác dẫn đến sự thiếu hụt sinh viên ngành khoa học máy tính là do sau khi bong bóng các công ty dotcom bị nổ, nhiều nhân sự công nghệ cao Israel bị mất việc. Từ đó nhiều sinh viên không còn quan tâm đến các ngành kỹ thuật và số đơn xin vào học các ngành này cũng giảm hẳn.
Bộ Giáo dục Israel vừa công bố kế hoạch khuyến khích học môn toán và khoa học, nhất là ở các trường phổ thông trung học tại các vùng nông thôn, nơi không phải lúc nào cũng có những lớp học chuyên sâu. Tuy nhiên ông Turbiner cũng nói rằng, cần thêm nhiều sáng kiến với các chuẩn cao hơn đối với môn toán ở các lứa tuổi nhỏ trong đó có việc cần đào tạo nhiều giáo viên toán hơn.
Chính phủ cũng đã có những sáng kiến dài hơi nhằm đưa các nhóm người Do thái chính thống cực đoan và người Ả rập - hai nhóm dân cư tăng trưởng nhanh nhất nhưng có tỷ lệ thấp trên thị trường lao động - tham gia ngành công nghiệp này.
Những người Do Thái Chính thống cực đoan chiếm khoảng 11 phần trăm dân số, trong đó có nhiều người ưu tiên cho các nghiên cứu tôn giáo hơn là cho khoa học và toán học.
Các kinh nghiệm về công nghệ quân sự được những người lính thu thập được trong thời gian phục vụ tại ngũ đã là cơ sở dẫn đến thành công cho một số công ty, trong đó có công ty công nghệ lớn bậc nhất Israel - Check Point Software Technologies.
Vì thế, chính phủ cũng cho triển khai các “trại huấn luyện” với thời hạn lên đến 18 tháng để huấn luyện các nhân viên kỹ thuật không có bằng cấp về công nghệ.
Thuê nhân công nước ngoài
Trong khi tiến hành từng bước khuyến khích sự tăng trưởng nhân lực tại chỗ, chính phủ đồng thời cũng có những động thái thay đổi quy trình cấp visa để kịp thời thu hút nhân lực từ nước ngoài.
Chính phủ đang thu xếp 500 visa cho các sinh viên nước ngoài đến học khoa học và kỹ thuật tại các trường đại học của Israel và ở lại làm việc tại các công ty công nghệ thêm mọt năm sau khi tốt nghiệp. Đồng thời cũng đang tìm cách giảm nhẹ những biện pháp ngăn chặn mang tính quan liêu đối với những thị thực dành cho chuyên gia.
Đối với các start-up, do không chờ đợi được nên họ tìm đến các nguồn ngoài nước.
Ucraine là một đích đến của gần 100 trung tâm phát triển của Israel. Cũng như nhiều nước thuộc Liên Xô, tại đây có truyền thống mạnh về học toán và khoa học máy tính, vì thế mỗi năm Ucraine có tới 20.000 sinh viên IT tốt nghiệp.
Wix.com - một trong những công ty công nghệ hot nhất ở Israel đang sử dụng tới 120 nhân sự tại hai trung tâm phát triển đặt ở Ucraine và 80 nhân sự khác tại Litva.
Tiền lương trả cho nhân sự phát triển phần mềm tại Ucraine thấp hơn khoảng 40% so với tại Israel, ông Andrey Link, Phó Chủ tịch điều hành công ty công nghệ phần mềm Infopulse của Ucraine nói. Tuy nhiên ông cũng bổ sung: “Vấn đề mấu chốt không chỉ là lương mà là số lượng nhân sự có thể thu hút được. Nếu chỉ tìm 2-3 người thì ở Israel không thành vấn đề, nhưng nếu cần cả một trung tâm R&D với 100 nhân sự thì rất khó tìm được”.