Ngày 18.09.2018, tổ chức khủng bố Hayat Tahrir al-Sham (HTS, nguyên Jabhat al-Nusra, al-Qaeda Syria), Đảng Hồi giáo Turkestan (TIP), nhóm Jaish al-Izza và Hourras Addin tuyên bố không tôn trọng thỏa thuận, không rút quân và thiết bị quân sự từ tuyến giáp ranh phi quân sự.
 |
|
Khi phi quân sự trên địa phận tỉnh Idlib. Ảnh minh họa South Front
|
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu cho biết, công việc thiết lập một hệ thống an ninh mới trong khu vực ngừng bắn ở Idlib đã bắt đầu. Ông nhấn mạnh, tất cả vũ khí hạng nặng đều phải rút khỏi khu phi quân sự trước ngày 10.10.2018 và các nhóm Hồi giáo cực đoan phải rút quân khỏi địa bàn phi quân sự ngày 15.10.2018.
Đứng trước tình hình đó, Thổ Nhĩ Kỳ và các quốc gia có liên quan trực tiếp là Syria - Iran - Nga phải có cách cưỡng bức các phần tử “thánh chiến” tuân thủ thỏa thuận nếu muốn có khu phi quân sự đúng thời gian quy định. Các phương tiện truyền thông ủng hộ đối lập tung ra nhiều thông tin cho rằng, Damascus sẽ không tuân thủ thỏa thuận, nhằm tạo ra một nguồn thông tin dày đặc nhằm biện minh cho hành động của Hayat Tahrir al-Sham và các nhóm chiến binh thánh chiến.
Tuyên bố của HTS, TIP, Jaish al-Izza và Hourras Addin có thể dựa trên những lời hứa, đã được hình thành bằng vụ không kích của Israel vào Latakia và chiếc IL-20 bị tai nạn, khiến 15 quân nhân Nga thiệt mạng. Một số nhà bình luận quân sự cho rằng, đây là những tín hiệu cho thấy có những thế lực rất lớn hậu thuẫn cho HTS, TIP, Jaish al-Izza và Hourras Addin.
Quân đội Syria tăng cường những hoạt động truy quét khủng bố, phục kích thành công hai nhóm IS trong sa mạc Homs-Deir Ezzor xuất phát từ khu vực căn cứ Al-Tanf. Hai tay súng IS bị tiêu diệt và 7 phần tử sống sót bị bắt giữ cùng một số vũ khí và 6 xe máy trong khu vực 30 km phía tây nam Palmyra. Trong cuộc phục kích thứ 2, quân đội Syria bắt 7 tay súng IS, tịch thu 10 xe máy, 146 miếng ép cần sa và 14 túi Captagon chứa 10 nghìn viên thuốc kích thích trong khu vực Froua, cách Palmyra 70km về phía đông nam.
Tinh hình trở nên đặc biệt căng thẳng khi chiếc IL-20 Nga bị tai nạn trong cuộc không kích của Israel ngày 17.09.2018 trên không phận Syria. Sau cuộc tấn công dẫn đến thảm họa IL-20, Bộ trưởng Quốc phòng Shoigu tuyên bố: Israel phải chịu hoàn toàn trách nhiệm và Moscow có quyền "đáp trả" tương xứng. Tổng thống Putin mô tả vụ việc như một chuỗi các tình huống bi thảm. "Các biện pháp trả đũa, Israel sẽ là vấn đề đầu tiên và quan trọng nhất nhằm đảm bảo an ninh cho nhân viên và cơ sở quân sự của Nga tại Syria", ông Putin nói.
Lực lượng quốc phòng Israel và thủ tướng Benjamin Netanyahu bày tỏ sự “hối tiếc” trong cái chết của 15 người Nga. Phía Israel tuyên bố, chính Syria, Iran và Hezbollah là bên chịu trách nhiệm về thảm họa này này.
Các bên đều đưa ra các kích bản khác nhau: Nga khẳng định các máy bay F-16 của Israel khôn khéo sử dụng IL-20 để tránh hỏa lực phòng không của Syria. Israel tuyên bố rằng IL-20 bị bắn rơi do hỏa lực bừa bãi của phòng không Syria và không có máy bay chiến đấu của Israel trong khu vực khi sự cố diễn ra.
Một điều rõ ràng rằng: Sự cố ngày 17.09.2018 tạo ra một sự kích động trong các nhóm Hồi giáo cực đoan thánh chiến. Trong một tình huống khác có thể HTS, TIP và các nhóm Jaish al-Izza và Hourras Addin sẽ tổ chức tấn công khiêu khích. Có thể nhóm Mũ bảo hiệm trắng sẽ tiến hành cuộc tấn công giả mạo bằng “vũ khí hóa học” để liên minh Anh, Pháp, Mỹ và đồng minh Israel tiến hành cuộc không kích quy mô lớn vào Syria.
Tình hình giai đoạn hiện nay cho thấy, chỉ có khi liên minh Anh, Pháp, Mỹ, Israel thất bại thảm hại trên bầu trời Damascus, mới có thể nói đến hòa bình ở Syria.
