Suýt mất mạng vì dùng thuốc giảm đau chứa corticoid thời gian dài

Tại Trung tâm Hồi sức tích cực – Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, bệnh nhân T.V.M (77 tuổi, Thanh Hóa) đang điều trị trong tình trạng nhiễm khuẩn huyết nặng, suy kiệt, tiên lượng dè dặt. Ông có tiền sử đau khớp mãn tính hơn 10 năm và nhiều năm tự ý dùng thuốc giảm đau không rõ nguồn gốc, có chứa corticoid – hoạt chất chống viêm mạnh nhưng nguy hiểm nếu dùng kéo dài.

ThS.BS Hà Việt Huy – người trực tiếp điều trị – cho biết, việc dùng corticoid lâu ngày đã gây ức chế tuyến thượng thận, làm suy giảm miễn dịch nghiêm trọng. Tuyến thượng thận là cơ quan sản xuất hormone thiết yếu để điều hòa các phản ứng viêm, huyết áp và chuyển hóa. Khi bị ức chế lâu dài do thuốc, cơ thể mất khả năng tự điều chỉnh, dễ rơi vào tình trạng nguy hiểm khi gặp bệnh lý cấp tính.

Khoảng một tháng trước nhập viện, ông M. xuất hiện nhọt lớn sau gáy, sốt cao liên tục, lơ mơ. Dù đã điều trị kháng sinh gần 3 tuần tại địa phương nhưng không cải thiện. Kết quả cấy máu xác định ông bị nhiễm tụ cầu vàng đa kháng (MRSA).

Khi chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, bệnh nhân trong tình trạng suy hô hấp, rối loạn toan chuyển hóa, phải thở máy và hồi sức tích cực. Dù có đáp ứng bước đầu, tiên lượng vẫn rất nặng do nền bệnh kéo dài và miễn dịch tổn thương nghiêm trọng.

Corticoid thường được chỉ định trong điều trị bệnh lý viêm hoặc dị ứng nặng, nhưng nếu lạm dụng có thể gây loãng xương, tăng huyết áp, tiểu đường, loét dạ dày và suy thượng thận – tình trạng đe dọa tính mạng. Nhiều người vẫn tin vào thuốc "gia truyền", "thuốc Nam" trị đau khớp, nhưng thực chất là corticoid liều cao gây tổn hại sức khỏe âm thầm.

“Điều đáng lo ngại là nhiều người vẫn tin tưởng các loại ‘thuốc Nam’, thuốc gia truyền được giới thiệu là trị đau khớp nhanh, nhưng thực chất là thuốc trộn corticoid liều cao. Do cảm giác giảm đau nhanh chóng, nhiều người lầm tưởng thuốc có hiệu quả thật, trong khi hệ nội tiết và miễn dịch đang âm thầm bị tổn thương” – bác sĩ Huy cảnh báo.

Trường hợp của ông M không phải là hiếm gặp. Theo thống kê từ các khoa hồi sức của nhiều bệnh viện tuyến trung ương, mỗi năm tiếp nhận hàng trăm bệnh nhân suy thượng thận, nhiễm khuẩn nặng liên quan đến việc dùng thuốc trộn corticoid.

Các bác sĩ cảnh báo người dân không tự ý dùng thuốc không rõ nguồn gốc, không nhãn mác, “uống vào thấy đỡ ngay” vì nguy cơ lâu dài rất nghiêm trọng.