Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành Thông tư 18/2019/TT-NHNN sửa đổi Thông tư 43/2016/TT-NHNN, theo đó đưa ra một số quy định liên quan đến trần tỷ trọng cho vay tiền mặt trong tổng dư nợ cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính.
Cụ thể, giảm dần tỷ trọng dư nợ giải ngân trực tiếp cho khách hàng so với tổng dư nợ cho vay xuống mức 30% vào năm 2024. Được biết, quy định này chỉ áp dụng cho khách hàng có tổng dư nợ cho vay giải ngân trực tiếp trên 20 triệu đồng. Lộ trình giảm được kéo dài trong khoảng thời gian 4 năm từ 2021 đến 2024.
Lộ trình giải ngân như sau: Từ 1/1/2021 đến 31/12/2021 giảm xuống 70%; từ 1/1/2022 đến 31/12/2022 là 60%; từ ngày 1/1/2023 đến 31/12/2023 là 50% và từ 1/1/2024 còn 30%.
Thông tư cũng yêu cầu các công ty tài chính trong quá trình giải ngân trực tiếp cho khách hàng cần “đảm bảo kiểm tra, giám sát mục đích sử dụng vốn vay theo quy định của pháp luật”.
Bên cạnh đó, các công ty tài chính cũng không được phép sử dụng các biện pháp đe dọa để thu hồi nợ. Số lần nhắc nợ giữa công ty tài chính và bên vay tối đa không quá 5 lần/ngày. Ngoài ra, hình thức và thời gian nhắc nợ do các bên thỏa thuận trong hợp đồng cho vay tiêu dùng, nhưng phải trong khoảng thời gian từ 7:00 đến 21:00.
NHNN cũng yêu cầu các công ty tài chính không thu hồi nợ bằng cách liên lạc với những tổ chức và cá nhân không có nghĩa vụ trả nợ, trừ khi có yêu cầu của cơ quan chức năng có thẩm quyền liên quan.
Trung tâm Phân tích CTCP Chứng khoán SSI - SSI Research đánh giá: “Tác động của Thông tư này đối với hoạt động cho vay của các công ty tài chính nhẹ nhàng hơn khá nhiều so với Dự thảo Thông tư trước đây, khi đã đưa ra một lộ trình để các công ty tài chính tái cấu trúc danh mục cho vay, tránh ảnh hưởng đột ngột đến NIM (Tỷ lệ thu nhập lãi cận biên) và lợi nhuận.”
Theo đánh giá của SSI, FE Credit sẽ là công ty chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ thông tư mới. Bởi lẽ FeCredit có cơ cấu cho vay tập trung nhiều vào các khoản vay tiền mặt. Cụ thể, cơ cấu sản phẩm bao gồm 76% cho vay tiền mặt, 8% cho vay mua xe máy, 4,7% cho vay điện máy và 11,4% cho vay thẻ tín dụng.
Hiện tại tỷ lệ cho vay tiền mặt đối với khách hàng có tổng dư nợ trên 20 triệu đồng ở công ty này hiện dưới 70%. Đến năm 2021, các quy định mới sẽ vẫn chưa có tác động quá lớn với FeCredit, tuy nhiên từ năm 2022-2024, FE Credit có thể phải hy sinh phần nào hệ số NIM để đạt được cơ cấu danh mục cho vay cân đối hơn.
HDSaison được SSI đánh giá sẽ ít chịu ảnh hưởng nhất do cơ cấu cho vay tiền mặt chỉ chiếm 33%. Mặc dù các khoản vay tiền mặt của MCredit trong tổng dư nợ cho vay là khoảng 70%, nhưng việc tái cấu trúc danh mục sản phẩm có thể dễ dàng hơn do quy mô vẫn còn khiêm tốn./.