Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cùng đại diện nhiều bộ, ngành và lãnh đạo các Bệnh viện lớn đã tham dự.
Nhiều vướng mắc trong mua thuốc, trang thiết bị
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên báo cáo với Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về hàng loạt khó khăn, vướng mắc trong mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế.
Theo Thứ trưởng, Bộ Y tế chịu trách nhiệm đảm bảo nguồn cung ứng đủ thuốc (nhập khẩu và sản xuất trong nước) thông qua việc cấp, gia hạn, thay đổi, bổ sung và thu hồi giấy đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc.
Trong năm 2022, thực hiện Nghị quyết số 12/2021/UBTVQH15 của Quốc hội, Bộ đã công bố danh mục 10.484 thuốc hết hạn hiệu lực giấy đăng ký lưu hành được tiếp tục sử dụng giấy đăng ký lưu hành đã cấp đến hết ngày 31/12/2022; thực hiện cấp, gia hạn cho 2.875 thuốc, nguyên liệu làm thuốc. ngày 8/2, Bộ Y tế tiếp tục công bố gia hạn cho gần 9.000 loại thuốc, nguyên liệu làm thuốc.
Việc tổ chức đấu thầu thuốc đã được thực hiện ở 3 cấp. Tại cấp Trung ương, Trung tâm Mua sắm tập trung thuốc quốc gia (Bộ Y tế) tổ chức đấu thầu và đàm phán giá (50 danh mục đấu thầu tập trung quốc gia, 27 danh mục thuốc điều trị HIV/AIDS, 701 thuốc thuộc danh mục đàm phán giá); năm 2021-2022, đã thực hiện mua sắm danh mục 50 thuốc đấu thầu tập trung cấp quốc gia và 69 thuốc biệt dược gốc áp dụng hình thức đàm phán giá. Tại địa phương, việc đấu thầu tập trung do đơn vị mua thuốc tập trung cấp địa phương thực hiện (129 danh mục). Các cơ sở y tế tự thực hiện mua sắm các thuốc còn lại.
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên báo cáo với Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về hàng loạt khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực mua thuốc, trang thiết bị |
Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên trình bày: Trong khi quy định về quản lý dược của nhiều nước đã thay đổi (đặc biệt trong giai đoạn dịch COVID-19), thì việc cấp phép đăng ký, cấp phép nhập khẩu, kinh doanh dược gặp khó khăn do trình tự, thủ tục gia hạn đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc được quy định "cứng" trong Luật Dược.
Bên cạnh đó, số lượng hồ sơ thuốc yêu cầu gia hạn ngày càng tăng; nhân lực quản lý và thực hiện việc gia hạn đăng ký lưu hành tại Bộ Y tế còn thiếu; chất lượng hồ sơ do doanh nghiệp nộp chưa cao; mức phí chi trả cho chuyên gia thẩm định thấp, trong khi yêu cầu phải có chuyên môn cao, trách nhiệm lớn, rủi ro pháp lý nên chưa khuyến khích chuyên gia tham gia.
Chi phí đầu vào gia tăng dẫn đến tăng giá một số loại thuốc, trong khi theo quy định, giá kế hoạch được tham khảo kết quả trúng thầu trước đó (trong vòng 12 tháng) nên có hiện tượng nhà thầu không tham gia đấu thầu, bỏ thầu.
Ở các đơn vị cũng còn nhiều khó khăn, vướng mắc về nội dung, phương pháp xây dựng quyết định mua sắm, dự toán mua sắm; phương án xử lý các trang thiết bị sau khi kết thúc đề án liên doanh, liên kết có giá trị dưới 50%, nhưng vẫn hoạt động tốt.
Vì thế, lãnh đạo Bộ Y tế kiến nghị sửa đổi, bổ sung quy định về quản lý giá trang thiết bị y tế, đăng ký lưu hành trang thiết bị, thu hồi trang thiết bị y tế; làm rõ các khái niệm liên quan đến mua sắm, đấu thầu thuốc, trang thiết bị y tế…
Ngổn ngang vướng mắc, khó khăn
Sau khi trao đổi với lãnh đạo Bộ Y tế và các bệnh viện về những khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý, mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế; tự chủ bệnh viện vv… Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cũng chia sẻ với những vướng mắc của ngành y hiện nay: Nhiều cơ chế, chính sách trước đây đã bộc lộ không ít bất cập, hạn chế, tồn tại sau khi "cơn bão" COVID-19 đi qua.
Đơn cử, mô hình tự chủ bệnh viện vốn là điểm sáng cũng gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí không còn phù hợp. Công tác đấu thầu thuốc, trang thiết bị y tế, xã hội hoá trong cơ sở y tế công lập… nảy sinh những vấn đề không lường trước được. Cơ chế, chính sách về y tế sau đại dịch COVID-19 bộc lộ nhiều hạn chế, cần có sự đổi mới, nhất là lĩnh vực y tế dự phòng, bảo đảm tính năng động, sáng tạo, có khả năng chống chịu với các dịch bệnh có thể xảy ra trong tương lai.
Phó Thủ tướng đề nghị ngành y tế làm rõ nguyên nhân tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực, thuốc, trang thiết bị vật tư, y tế, giải ngân vốn đầu tư công…, từ đó xác định những vấn đề cần giải quyết cấp bách hoặc xử lý một cách căn cơ, bài bản.
Ngành y tế phải rà soát cụ thể từng điều, khoản, thông tư, nghị định, luật cần sửa đổi, bổ sung về tự chủ, xã hội hoá, mua sắm, đấu thầu,…; đồng thời phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan nhằm xây dựng được những chính sách cốt lõi, năng động, có tính chất đặc thù, riêng biệt để thực hiện tốt những nhiệm vụ quan trọng, nhất là trong giai đoạn khoa học, công nghệ phát triển mạnh mẽ; tạo sự gắn kết giữa y tế công lập với y tế tư nhân, doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ…
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà: Y tế là lĩnh vực đặc biệt nên cơ chế, chính sách phải đặc biệt |
Phó Thủ tướng nhấn mạnh: Nhiều vướng mắc về đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế là do thiếu hướng dẫn cụ thể, rõ ràng, minh bạch, mang tính chuyên môn, nghiệp vụ của ngành, chưa phù hợp với quy luật thị trường, trong khi đây là trách nhiệm của Bộ Y tế.
Cần xử lý linh hoạt và có cơ chế đặc biệt
Vì thế, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế tập hợp ý kiến của các địa phương, cơ sở y tế nhằm đưa hết các vấn đề vướng mắc vào những nghị định, thông tư đang trong quá trình sửa đổi, bổ sung; nghiên cứu, đề xuất phương án một luật sửa nhiều luật, hoặc một nghị định sửa nhiều nghị định đối với những vấn đề cấp bách, cần tháo gỡ ngay thay vì ngồi chờ sửa toàn diện; phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành đang chủ trì xây dựng những luật có liên quan đến lĩnh vực y tế, đồng thời, sớm đề xuất, chủ động xây dựng nghị định, văn bản hướng dẫn thực hiện luật phù hợp với chuyên môn, đặc thù của ngành y tế.
Phó Thủ tướng chỉ đạo: Luật Khám chữa bệnh sẽ có hiệu lực vào ngày 1/1/2024, Bộ Y tế cần sớm báo cáo với Chính phủ về kế hoạch xây dựng các văn bản hướng dẫn thực hiện như nghị định, thông tư.
Về vấn đề tự chủ bệnh viện công lập, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Y tế tổng kết, đánh giá toàn diện các mô hình đã có, cả thành công, hiệu quả cũng như bài học kinh nghiệm rút ra, làm cơ sở để tiếp tục triển khai chủ trương này cùng với thực hiện tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế và các chính sách khuyến khích xã hội hoá y tế, hợp tác công-tư…
Phó Thủ tướng lưu ý: Tự chủ bệnh viện phải bảo đảm công bằng, bình đẳng của người bệnh khi sử dụng dịch y tế được bảo hiểm y tế chi trả hoặc khám chữa bệnh theo yêu cầu; bảo đảm chế độ, chính sách, thu nhập của y bác sĩ; phù hợp với quy luật thị trường. Bộ Y tế cần thúc đẩy tự chủ bệnh viện mức độ cao tại những đô thị, địa bàn có điều kiện về kinh tế để dành nguồn lực cho các bệnh viện vùng sâu, vùng xa, khu vực khó khăn.
Về hướng tháo gỡ khó khăn cho dự án xây dựng cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Phó Thủ tướng yêu cầu cần "khả thi, linh hoạt" chứ không chỉ "làm theo đúng quy trình, hết trách nhiệm"; xây dựng tiêu chí chặt chẽ, cải cách thủ tục để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công…
“Y tế là lĩnh vực đặc biệt nên cơ chế, chính sách phải đặc biệt. Tất cả bộ, ngành phải vào cuộc cùng Bộ Y tế khắc phục khó khăn, vướng mắc” - Phó Thủ tướng chỉ đạo.