Việc ông Donald Trump quay trở lại nhiệm kỳ thứ hai đang thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận toàn cầu, đặc biệt là những tác động tiềm tàng đối với kinh tế và chính trị quốc tế. Trong bối cảnh này, ngành công nghiệp chip bán dẫn của Việt Nam có thể gặp nhiều cơ hội nhưng cũng không thiếu thách thức.
Thời cơ lớn…
Ở nhiệm kỳ 1 (2017 đến 2021), ông Donald Trump đã áp dụng hàng loạt chính sách bảo hộ kinh tế và thương mại, đặc biệt là nhắm vào Trung Quốc, như tăng thuế quan đối với hàng hóa và đưa ra các biện pháp trừng phạt với những công ty công nghệ lớn như Huawei.
Chính sách này đã làm xáo trộn chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là trong lĩnh vực chip bán dẫn, vốn phụ thuộc rất lớn vào các nhà máy sản xuất tại Trung Quốc.
Việc ông Donald Trump quay trở lại Nhà Trắng nhiệm kỳ thứ hai, như đã hứa khi tranh cử, ông sẽ tiếp tục các chính sách cứng rắn này, thậm chí là cứng rắn hơn. Đây có thể là cơ hội cho Việt Nam khi các công ty công nghệ Mỹ và các nước đồng minh muốn đa dạng hóa chuỗi cung ứng của mình, nhằm giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc. Các doanh nghiệp sản xuất chip tại Việt Nam có thể tận dụng xu hướng này để thu hút đầu tư nước ngoài.
Việt Nam đã và đang nổi lên như một điểm đến hấp dẫn cho các nhà sản xuất công nghệ nhờ vào môi trường chính trị ổn định, lực lượng lao động có kỹ năng, và các chính sách ưu đãi đầu tư của chính phủ. Một số yếu tố thuận lợi cho ngành chip bán dẫn Việt Nam bao gồm:
- Chi phí lao động cạnh tranh: So với các nước khác trong khu vực như Trung Quốc và Thái Lan, chi phí lao động tại Việt Nam vẫn tương đối thấp, tạo điều kiện cho các công ty giảm thiểu chi phí sản xuất.
- Môi trường đầu tư cải thiện: Chính phủ Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trong việc cải cách thể chế, nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao.
- Sự hỗ trợ từ các hiệp định thương mại tự do (FTA): Việt Nam đã ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do, bao gồm Hiệp định EVFTA với EU và Hiệp định CPTPP, tạo điều kiện thuận lợi cho các công ty trong nước xuất khẩu sản phẩm công nghệ ra các thị trường lớn.
Với những lợi thế này, nếu các nhà sản xuất chip toàn cầu tìm cách chuyển dịch dây chuyền sản xuất khỏi Trung Quốc để tránh rủi ro từ chính sách của ông Trump, Việt Nam có thể trở thành điểm đến tiềm năng cho các khoản đầu tư mới.
… Thách thức cũng không nhỏ
Mặc dù có nhiều cơ hội, nhưng Việt Nam cũng sẽ phải đối mặt với không ít thách thức nếu muốn khai thác tối đa lợi thế từ việc ông Trump trở lại nhiệm kỳ hai:
- Công nghệ và nguồn nhân lực: Ngành công nghiệp bán dẫn yêu cầu trình độ công nghệ cao và lực lượng lao động chuyên môn, điều mà Việt Nam vẫn đang trong quá trình phát triển. Sự thiếu hụt về kỹ sư và chuyên gia trong ngành có thể là rào cản lớn.
- Hạ tầng công nghệ: Mặc dù đã cải thiện, nhưng cơ sở hạ tầng công nghệ của Việt Nam vẫn chưa thể so sánh với các quốc gia hàng đầu như Hàn Quốc, Đài Loan hay Nhật Bản. Việc đầu tư vào các cơ sở sản xuất hiện đại, khu công nghiệp và khu nghiên cứu phát triển (R&D) là điều cần thiết.
- Cạnh tranh khu vực: Việt Nam không phải là quốc gia duy nhất đang tìm cách thu hút đầu tư vào ngành chip bán dẫn. Các quốc gia như Ấn Độ, Indonesia và Malaysia cũng đang nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư để thu hút các nhà sản xuất công nghệ. Việt Nam cần có những chính sách ưu đãi cạnh tranh và chiến lược phát triển dài hạn để thu hút các nhà đầu tư.
Tóm lại, việc ông Donald Trump quay trở lại nhiệm kỳ hai có thể mang lại cả cơ hội lẫn thách thức cho ngành công nghiệp chip bán dẫn Việt Nam. Nếu Việt Nam biết cách tận dụng sự dịch chuyển trong chuỗi cung ứng toàn cầu và cải thiện năng lực sản xuất, đất nước có thể trở thành một trung tâm sản xuất công nghệ mới trong khu vực.
Tuy nhiên, để hiện thực hóa điều này, Việt Nam cần đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và đưa ra các chính sách hỗ trợ phù hợp nhằm thu hút đầu tư quốc tế.
Trong tương lai gần, việc nắm bắt cơ hội từ sự thay đổi chính sách toàn cầu sẽ là yếu tố then chốt để Việt Nam không chỉ tham gia mà còn khẳng định vị thế trong ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu.