Trong nhiệm kỳ Tổng thống của mình, Donald Trump đã ban hành nhiều chính sách cản trở tham vọng vươn lên dẫn đầu ở lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc, như kiểm soát xuất khẩu, cấm vận hoặc hạn chế công ty Trung Quốc dùng công nghệ Mỹ... Theo các lãnh đạo doanh nghiệp và cố vấn đảng Dân chủ, khi lên làm Tổng thống, Biden có thể sẽ cùng chung mục tiêu với Trump nhưng sẽ có cách ứng xử khác với người tiền nhiệm.
"Chúng tôi kỳ vọng rằng chính quyền sắp tới của Biden sẽ có lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc, đặc biệt là những thách thức mà Bắc Kinh đưa ra về kiểm soát dữ liệu, chẳng hạn ép công ty Mỹ đặt máy chủ tại nước này, hay áp lực phải chuyển giao bí mật kinh doanh", Rob Strayer, một cựu quan chức chính quyền Trump, hiện là phó chủ tịch Hội đồng Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Mỹ, cho biết. Tổ chức này hiện đại diện cho các "ông lớn" công nghệ gồm Apple, Microsoft và Intel.
Mỹ đang cố gắng kiềm chế sự phát triển công nghệ Trung Quốc nhiều năm qua. Ảnh: AP. |
Cản trở những tiến bộ công nghệ của Trung Quốc là một trong số ít mục tiêu được cả đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa cùng đồng thuận nhiều năm qua. Khi tranh cử, Biden từng nhấn mạnh sẽ chú trọng đầu tư vào việc củng cố vị thế của ngành công nghệ của Mỹ trên thế giới cũng như sẽ làm việc với các đồng minh để đối đầu với Bắc Kinh về thương mại.
Biden và các cố vấn cũng từng nói rằng Trung Quốc đang sử dụng công nghệ để nâng cao sự kiểm soát của nhà nước, thay vì trao quyền cho công dân. Đây là điều đáng lo ngại. "Thế giới đang có sự phân chia giữa một bên là nền công nghệ dân chủ, bên còn lại là nền công nghệ chuyên quyền", Antony Blinken, một cựu quan chức của chính quyền Obama và từng là cố vấn chính sách đối ngoại cấp cao trong chiến dịch tranh cử của Biden, nhận xét.
Theo các nguồn tin, nhóm cố vấn của Biden đã thảo luận nhiều lần về cách chống lại những tiến bộ của Trung Quốc về 5G và AI. Trong chiến dịch tranh cử, Biden cũng từng nói ông quan tâm đến TikTok - mạng video ngắn do ByteDance của Trung Quốc sở hữu.
TikTok hiện nằm trong tầm ngắm của chính quyền Trump với lý do ứng dụng này thu thập dữ liệu của người dùng Mỹ và gửi về Trung Quốc, qua đó "gây nguy cơ an ninh quốc gia". Sản phẩm của ByteDance cũng đã bị cấm tải về ở Mỹ và bị buộc phải bán cổ phần cho một công ty Mỹ nếu muốn tiếp tục hoạt động tại đây. Phía TikTok phủ nhận các cáo buộc.
Trong một sự kiện tranh cử hồi tháng 9, Biden cho biết TikTok có quyền truy cập vào dữ liệu của rất nhiều người Mỹ trẻ tuổi. Ông nhấn mạnh sẽ làm việc với các đồng minh và các chuyên gia an ninh mạng để tìm cách giải quyết những vấn đề này.
Biden cũng có những động thái cho thấy sẽ đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ để củng cố vị thế nước Mỹ ở lĩnh vực này trên trường quốc tế. Một cố vấn của Biden tiết lộ chính phủ mới sẽ tập trung ưu tiên các kế hoạch dẫn đầu AI, chất bán dẫn và thiết bị mạng 5G. Về ngành công nghiệp chip, đã có những vận động hành lang được thực hiện và thu về hàng tỷ USD phục vụ xây dựng nhà máy, đầu tư cho R&D và nó cũng được Quốc hội Mỹ ủng hộ.
Theo một số chuyên gia trong ngành, điểm khác biệt giữa chính quyền sắp tới do Biden lãnh đạo so với thời Trump là tính bất ngờ. Các quyết định hiện tại của Trump đều được đưa ra "bất thình lình", khiến cả doanh nghiệp Mỹ lẫn Trung Quốc đều trở tay không kịp. Do đó, những người này mong đợi chính phủ của Biden nên có một chính sách mạnh mẽ nhưng vẫn đủ cho họ có thời gian điều chỉnh.
Ajit Manocha, Giám đốc điều hành của SEMI - nhóm đại diện cho các nhà sản xuất thiết bị trong chuỗi cung ứng công nghiệp, cho rằng Biden vẫn sẽ quan tâm "đúng mức" đến Trung Quốc, nhưng đường lối và chính sách "sẽ không nhất thiết giống như Trump đang quản trị". Manocha cũng bày tỏ hy vọng rằng, chính quyền mới sẽ lắng nghe quan điểm của ngành trước khi hành động.
Nhiều ý kiến khác cũng chung nhận định rằng Biden sẽ có cách tiếp cận nhẹ nhàng và mềm mỏng hơn hiện tại. Trong đó, chính phủ mới sẽ tham vấn nhiều hơn, có sự kết nối chặt chẽ hơn với các đồng minh để đối đầu với Bắc Kinh về các hoạt động thương mại.
Dù vậy, theo Dan Wang, nhà phân tích công nghệ của Gavekal Dragonomics có trụ sở tại Bắc Kinh, các kế hoạch của Biden có thể sẽ không tác động quá lớn đến Trung Quốc như hiện nay, bởi nước này bước đầu đã có những động thái tự chủ. Bắc Kinh gần đây đã cam kết sẽ ít phụ thuộc hơn vào các nhà cung cấp Mỹ và tự sản xuất nhằm hạn chế thiệt hại trước các biện pháp kiểm soát xuất khẩu từ Washington.
Theo VnExpress