Ồ ạt đổ bộ, đủ mọi phân khúc giá
Nếu như cách đây 20 năm, khi làn sóng ô tô Trung Quốc tràn vào Việt Nam với khoảng 10 thương hiệu, rồi lặng lẽ ra đi sau khoảng một thập niên chật vật tìm khách hàng, thì từ năm 2023 đến nay đã chứng kiến sự trở lại mạnh mẽ của xe hơi đất nước tỷ dân. Con số hiện đã gần 20 hãng xe và thương hiệu.
Có thể đếm nhanh những cái tên khá quen thuộc và cũng là tiên phong xuất khẩu ô tô ra khỏi lãnh thổ Trung Quốc, hiện đã đặt đại lý tại Việt Nam như: BYD, Chery (Omoda & Jaecoo), GAC, Aion, Lynk & Co, Haval, MG, Dongfeng, BAIC,…
Ngoài mẫu mã, một trong những yếu tố quan trọng giúp các hãng xe Trung Quốc tìm kiếm sự quan tâm của khách hàng Việt chính là giá cả.
Các mẫu xe Trung Quốc thường có mức giá thấp hơn đáng kể so với các đối thủ đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc hoặc châu Âu. Chẳng hạn, BAIC Bejing U5 từ 398 triệu đồng, mẫu MG 5 từ 399 triệu đồng, BAIC Beijing X7 có giá từ 608 triệu đồng, Haval H6 hybrid ở mức 1,096 tỷ đồng.
Ngoài ô tô động cơ đốt trong, ô tô thuần điện của Trung Quốc cũng xuất hiện ngày càng nhiều, cạnh tranh trực tiếp về giá bán với thương hiệu xe Việt là VinFast. Điển hình như Wuling Mini EV giá từ 197 triệu đồng, BYD Dolphin từ 659 triệu đồng, Haima 7X từ 750 triệu đồng, MG4 EV từ 828 triệu đồng,…
Bên cạnh mức giá cạnh tranh, các hãng ô tô Trung Quốc cũng đầu tư mạnh vào công nghệ và thiết kế. Nhiều mẫu xe mới ra mắt không chỉ có ngoại hình bắt mắt mà còn sở hữu nhiều công nghệ hiện đại như camera 360 độ, điều hòa tự động, ghế lái chỉnh điện… Những cải tiến này đã mang lại góc nhìn mới cho người tiêu dùng.
Chật vật bán hàng, doanh số là ẩn số
Mặc dù sự xuất hiện của ô tô Trung Quốc đã gây được sự ồn ào trong giới truyền thông, cũng như tác động phần nào tới chính sách bán hàng của các thương hiệu xe ngoại khác, nhưng mức độ phổ biến của ô tô Trung Quốc vẫn chưa rõ rệt.
Hiện tại đã có gần 20 thương hiệu ô tô Trung Quốc đang kinh doanh ở Việt Nam nhưng chưa có công ty nào công bố doanh số bán hàng. Ngược lại, thị trường ô tô Việt Nam lâu nay vẫn đo đếm sản lượng tiêu thụ ô tô dựa trên báo cáo bán hàng từng tháng của 17 thành viên VAMA, Hyundai Thành Công và VinFast.
Theo thống kê từ Tổng cục Hải quan, trong năm 2024, tổng số ô tô Trung Quốc nhập khẩu vào Việt Nam đạt 31.112 chiếc, với tổng giá trị kim ngạch hơn 909 triệu USD, cao đáng kể so với mức trung bình hàng năm khoảng 10.000 xe. Theo các chuyên, chiếm tỷ trọng lớn vẫn là xe thương mại (xe tải, đầu kéo, xe công trình) chứ không phải xe du lịch.
Trên đường phố, xe Trung Quốc chưa thực sự phổ biến, nhất là với các lĩnh vực tiêu thụ nhiều ô tô như taxi, khách sạn, gọi xe công nghệ.
Về giá bán, hầu hết các thương hiệu ô tô Trung Quốc đang duy trì khuyến mại, điển hình nhất là tặng lệ phí trước bạ như MG (ZS, 5, HS), giảm giá kịch sàn như Haval H6 (giảm 146 triệu đồng), hay BYD giảm 38 triệu đồng cho xe Dolphin, Atto3 và Seal,… Nhưng ở nhiều đại lý, dễ bắt gặp hình ảnh phòng trưng bày vắng bóng khách dù cuối tuần hay ngày thường.
Bên cạnh đó, một thực tế khó có thể thay đổi ở Việt Nam đó là ô tô luôn được coi như tài sản lớn, đồng nghĩa cũng là sự cố gắng của nhiều năm làm việc. Vì thế, phần đông người dùng đều tham khảo giá trị bán lại trước khi chọn xe.
Anh Nguyễn Xuân Đạt (phố Trần Vỹ, Hà Nội) người có 20 năm kinh nghiệm bán xe cũ cho biết, bản thân rất ngại mua lại ô tô Trung Quốc vì kén khách, tồn vốn.
“Xe Trung Quốc hiện đại không thua kém, thậm chí nhiều trang bị hơn cả ô tô Nhật, Hàn mà giá lại rẻ. Nếu để dùng trải nghiệm rất thú vị, nhưng với khách mua xe lần đầu thì họ thường chọn loại xe sau 1 năm bán lỗ thấp nhất. Đó là lý do tôi vẫn thích bán xe Hyundai, Toyota, Ford, Honda”, anh Đạt chia sẻ.
Trong quá khứ, chất lượng tệ hại của ô tô Trung Quốc thời kỳ đầu vào Việt Nam đã làm xói mòn lòng tin của người Việt. Những cái tên như Lifan 520 và Lifan X60 bị chê về chất lượng hoàn thiện, độ an toàn, hay độ bền ngắn của Chery QQ, mẫu mã đẹp nhưng hay hỏng vặt của Tobe M'car, Haima,… Thậm chí có khách hàng ngao ngán khi xe mới sử dụng chưa đến 5 năm mà đại lý dừng hoạt động, không biết đi bảo dưỡng, thay thế phụ tùng ở đâu.
Sự ám ảnh trên khiến nhóm khách hàng mua xe lần đầu tỏ ra dè dặt khi tìm hiểu ô tô Trung Quốc, và sẽ cần thời gian cũng như nỗ lực tiếp thị để các hãng xe chứng minh sự đầu tư lâu dài, tử tế của mình tại Việt Nam thay vì phép thử “qua đường” trong quá khứ.