Những bài học lớn từ tượng đài iPhone 3G

Tại WWDC 2008 ngày 9/6, sau khi hoàn tất các chi tiết của App Store (kho ứng dụng) và tổng kết những thành tựu ban đầu của iPhone, vị tổng giám đốc quá cố Steve Jobs đã tiếp tục lao vào những thử thách, những ngọn núi tiếp theo mà Apple phải đối mặt và chinh phục. Nhìn bề ngoài, mục tiêu đã rõ ràng ngay cả trước khi Jobs vạch ra chúng – đó là 3G, doanh nghiệp, các ứng dụng của bên thứ ba, nhiều quốc gia hơn và giá cả phải chăng hơn. Những thay đổi phần mềm là một phần của hệ điều hành iPhone 2.0. Ngược lại iPhone 3G lại là những thay đổi trong phần cứng.

Chỉ một năm sau khi tung ra iPhone, Apple đã tiếp tục tung ra iPhone 3G mới, tốc độ nhanh gấp hai lần nhưng giá chỉ bằng một nửa giá cũ. iPhone 3G hỗ trợ Microsoft Exchange ActiveSync có tính khả dụng ngay tức thì, cho phép chạy các ứng dụng không thể tin được do bên thứ ba tạo ra cùng với iPhone SDK, và sẽ có mặt tại hơn 70 quốc gia trên toàn thế giới trong năm nay.

IPhone 3G với mã hiệu N82 và số mô hình iPhone 1, 2 có cùng màn hình 3,5-inch, độ phân giải 320 x 480 và 163 ppi với bản gốc. Tuy nhiên, các trạm phát di động (cellular radio) đã được cập nhật đáng kể để hỗ trợ các mạng 3G UMTS/HSPA. Điều này cho phép có được tốc độ truyền dữ liệu nhanh hơn nhiều trên lý thuyết, đạt 3.6 Mbps. Jobs tuyên bố tốc độ này nhanh hơn 36% tốc độ của bất cứ chiếc điện thoại 3G hàng đầu nào khác tính đến thời điểm đó, bao gồm cả Nokia N95 và Palm Treo 750, thậm chí còn mang đến một phiên bản tốt hơn của trình duyệt web. 

Kết nối Dock được giữ lại, nhưng Apple đã thay đổi một số các chốt nên nó không còn hỗ trợ sạc pin qua FireWire, bởi điều này sẽ làm cho một số thiết bị không tương thích. Nó cũng có cùng một kết nối Bluetooth 2.0 + EDR và 802.11 b/g Wi-Fi với bản gốc, nhưng thêm vào một chip aGPS (hệ thống hỗ trợ định vị toàn cầu) giúp cho dịch vụ định vị chính xác hơn.

Tuy nhiên, khi số mẫu iPhone 3G được đề xuất, Apple đã không xem nó như là phiên bản hoàn chỉnh và cập nhật của thế hệ tiếp theo mà chỉ xem là mô hình đầu tiên, cũng có thể là thứ hai. Có lẽ là vì chip không thay đổi, đi cùng là  bộ xử lý ARM Samsung 1176JZ (F)-S và đồ họa PowerVR MBX Lite 3D, với 128 MB bộ nhớ RAM. Bộ tùy chọn lưu trữ với dung lượng 8 và 16 GB cho NAND Flash cũng như vậy, cảm biến và camera được giữ không thay đổi. Kỳ lạ là, pin giảm xuống chỉ còn 1150 mAh mặc dù lí do không phải do chi phí của pin.

Thêm vào đó, mô hình CDMA và EVDO Rev A vẫn chưa ra mắt, đồng nghĩa với việc không có khả năng nào cho Verizon hay Sprint. Tuy nhiên, kể từ khi Apple trở thành độc quyền của AT&T thì điều đó không phải là vấn đề gì lớn ở Mỹ.

Thế nhưng, có một thay đổi lớn trong thiết kế

Thay vì bản gốc, vỏ nhôm với các nút nhựa, Apple đã chuyển sang vỏ nhựa PC với các nút kim loại. Điều này cho phép họ cải thiện tính thông suốt tín hiệu RF, khiến cho việc tiếp nhận tốt hơn và cũng để lần đầu tiên cung cấp cho iPhone nhiều sắc thái đa dạng. Bản trước của điện thoại vẫn dược phủ màu đen, nhưng đối với các mẫu 16GB, mặt sau đã được làm với cả hai màu đen và trắng. Chiếc điện thoại này có thể nhìn không cao cấp như bản gốc, thêm vào đó còn gặp một số vấn đề với các vết rạn xung quanh đường cắt, nhưng nó vẫn đảm bảo có được sự cứng cáp và chắc chắn. Thêm vào đó, thiết kế dạng tròn thay vì phẳng ở mặt sau cũng cho phép Apple khẳng định các cạnh nay đã mỏng hơn. Ngoài ra, âm thanh được nâng cấp và jack cắm tai nghe được làm phẳng ra hơn và do đó, tương thích với tai nghe hơn.

Tuy nhiên, sự khác biệt lớn nhất của 3G chính là giá cả. Jobs cho biết, theo nghiên cứu của Apple, 56% khách hàng tiềm năng của iPhone đã không mua sản phẩm vì giá. Thế nhưng, giá trị của iPhone được khẳng định qua chính khả năng của nó trong việc mang lại các dịch vụ cao cấp đã được người dùng kiểm chứng. Vì vậy, Apple có cơ sở để thuyết phục họ chi trả cho mức giá này. Nó đã giảm từ một con số khổng lồ 499/599 USD trên hợp đồng xuống một mức giá thân thiện hơn nhiều, 199/299 USD.

Một iPhone mà nhiều người chờ đợi

IPhone 3G ra mắt rộng rãi đến cộng đồng quốc tế vào ngày 11 tháng 7 năm 2008. Đến cuối năm, nó đã phủ khắp 70 quốc gia. Apple cũng ra mắt hệ điều hành iPhone 2.0, App Store, và MobileMe (nay là iCloud) trong cùng một ngày. Điều này đã làm quá tải toàn bộ server của Apple, do đó hãng phải chuyển sang phát hành phần mềm cập nhật một vài ngày trước khi phát hành phần cứng.

Tuy nhiên, điều đó đã không làm chậm doanh số bán hàng. Hơn một triệu người đã mua iPhone 3G chỉ trong cuối tuần đầu tiên. Thông qua Apple, Steve Jobs cho biết: “iPhone 3G đã có một tuần ra mắt ấn tượng. Nó mất 74 ngày để bán một triệu chiếc iPhone đầu tiên, do đó chiếc điện thoại mới này rõ ràng là có một khởi đầu tuyệt vời trên thế giới.”

Những bài đánh giá về sản phẩm cũng rất tích cực, thậm chí một số người còn đặt hàng trước cho iPhone 3G.

Nó rẻ hơn, nhanh hơn và thân thiện hơn rất nhiều cho doanh nghiệp. Chiếc điện thoại thông minh mang tính đột phá của Apple đã có tính năng tiện lợi như thư thoại bằng hình ảnh, ứng dụng iPod video tuyệt vời được tích hợp sẵn và trình duyệt web di động tốt nhất mà tôi từng sử dụng. Cộng thêm tính năng GPS mới đã giúp vật cầm tay tuyệt diệu này không còn ngang hàng với các điện thoại thông minh theo định hứng của người tiêu dùng nữa.

Ttờ Macworld nhận định:

Nếu bạn đã rất thận trọng và chờ đợi một năm cho thế hệ thứ hai của iPhone thì sự kiên nhẫn của bạn sẽ được đền đáp. IPhone 3G được cải thiện hơn về chất lượng âm thanh so với phiên bản iPhone gốc, khả năng truy cập mạng lưới dữ liệu nhanh hơn và giải trí tích hợp chức năng GPS. Bạn cũng sẽ là những người đầu tiên được trải nghiệm thế giới mới thú vị của phần mềm mà bên thứ ba viết cho iPhone. Và người dùng doanh nghiệp sẽ đánh giá cao tính năng “Chuyển đổi đồng bộ” mới của nó.

App Store là xu thế phát triển của iPhone trong nhiều năm, nhưng việc giảm giá mới là hướng đi để nhắm tới doanh thu. Cả hai điều này đều bắt đầu với iPhone 3G, và cùng với nó, Apple đã khởi đầu cho trào lưu điện thoại thông minh.

Đối thủ cạnh tranh và các đối tác phải dè chừng

Các nhà cung cấp điện thoại thông minh với quy mô lâu bền hiện nay như Microsoft, Palm, RIM (BlackBerry) và Nokia đã trải qua năm 2008 bị lãng quên như năm 2007. Họ đã chia sẻ rất nhiều, nhưng không ai trong số đó cho thấy một dấu hiệu rằng họ đã nhận ra iPhone đã hoàn toàn thay đổi tất cả mọi thứ trên thị trường.

Mike Lazaridis của BlackBerry nói: “Tôi không thể gõ trên [iPhone] và giờ tôi vẫn không thể gõ vào nó, rất nhiều bạn bè của tôi cũng vậy. Thật khó để gõ trên một mảnh thủy tinh.”

Ivan Seidenberg của Verizon chia sẻ: 
“Steve Jobs cuối cùng sẽ già đi. . . Tôi muốn cơ hội của chúng tôi.”

Tuy nhiên, mạng di động Verizon đã gây sức ép với BlackBerry trong việc xây dựng cái gọi là "Apple Killer" của họ (Kẻ hủy diệt Apple), mà cuối cùng tiếp cận thị trường với một dòng điện thoại thông minh BlackBerry Storm mờ nhạt. Vì nó cũng như sản phẩm kế nhiệm là điện thoại Torch đều biểu hiện rất kém nên Verizon cuối cùng cũng phải đi đến thỏa thuận với Apple.

Steve Ballmer của Microsoft đã nói:

“Tôi đồng ý rằng không có công ty nào có thể tạo ra tất cả các phần cứng và phần mềm. Sự cởi mở, thẳng thắn là mấu chốt bởi vì nó là nền tảng của sự lựa chọn.”

Olli-Pekka Kallasvu, cựu Giám đốc điều hành của Nokia thì cho rằng:

Mô hình tích hợp theo chiều dọc của Apple, nơi mà phần cứng và phần mềm của nó được kiểm soát chặt chẽ bởi công ty, đang làm phân mảnh thị trường hơn nữa. Và những gì thực sự cần thiết là sự cởi mở hơn trong các ứng dụng phát triển.

Windows Mobile 6.5 đã được tung ra thị trường, một bản phát hành không mấy ấn tượng mà cuối cùng Microsoft phải dỡ bỏ và thay thế nó bởi Windows Phone 7. Sau đó, hệ điều hành Symbian của Nokia cũng bị tụt lại quá xa đến mức Stephan Elop, người thay thế CEO Kallasvu, phải tuyên bố thua cuộc, và phải cầu cứu công ty cũ của mình là Microsoft cùng với hệ điều hành mobile của hãng này với hy vọng sẽ cứu vãn đc tình hình. Nếu có việc gì xảy ra, họ nhấn mạnh, và thực sự đã xảy ra là Microsoft đã mua lại Nokia, họ hiện đang sản xuất – hãy chờ đầy – cả phần mềm và phần cứng

Tuy vậy, Google - một đối tác từ lúc ra mắt của iPhone nguyên bản, đã trở nên am hiểu và nhanh nhạy hơn nhiều. Họ đã mua Danger, một thế hệ nền tảng di động tiếp theo được tạo ra bởi Sidekick và cựu nhân viên của Apple - Andy Rubin. Ban đầu, Danger muốn tập trung vào việc tạo ra một đối thủ cạnh tranh của Windows Mobile với kiểu dáng của BlackBerry. Họ quyết đảm bảo rằng Microsoft không bao giờ có thể chiếm lĩnh thị trường và loại bỏ chúng khỏi thế hệ đi dộng tương lai. Và việc được công nhận rõ ràng sẽ là mục tiêu lớn tiếp theo.

Sau đó, hiện tượng iPhone ra đời và Eric Schmidt, người sau đó là thành viên của Ban Giám đốc Apple, nhận ra rằng Microsoft sẽ không chiếm ưu thế trong điện thoại di động được nữa, thay vào đó sẽ là Apple. Vì vậy, Google đã tạo một cú kinh ngạc cho Steve Jobs, đúng như danh tiếng trước giờ của mình, khi quay đầu lại và tái tập trung vào Android để cạnh tranh với iPhone.

Khi iPhone được công bố, Andy Rubin đã bị sốc, bởi vì Google không nói với ông rằng họ đã cung cấp các dịch vụ cho Apple, bao gồm Maps và YouTube. Và khi Android ra mắt, tới lượt Steve Jobs tức giận. Ông đã được Google đảm bảo rằng sẽ không đi đối đầu với iPhone.  Sự ảnh hưởng của Apple và Google không xảy ra ngay lập tức, mối quan hệ của 2 tên tuổi này cũng không bao giờ đứng vững, và iPhone, chiếc điện thoại được thử nghiệm đã thống lĩnh thị phần nhờ vào sự tê liệt của BlackBerry và Nokia, sẽ không bao giờ đạt được điều đó trong giai đoạn sau của Android.

Hai năm sau

Vào tháng 6 năm 2009, iPhone nguyên bản đã biến mất nhưng iPhone 3G vẫn được bán ở đâu đó vào khoảng 20 triệu cái. Vào thời điểm đó, nó giảm giá đến $99 trên hợp đồng, và trở thành chiếc iPhone đầu tiên có giá thành rẻ nhất của Apple.

Theo PC World VN