Sau một tháng trì hoãn, Không quân Mỹ sẽ tiến hành phóng quả tên lửa mang theo vệ tinh đầu tiên được trang bị công nghệ GPS mới, chính xác hơn, an toàn hơn và linh hoạt hơn vào thứ ba (18/12).
Tuy nhiên, các tính năng đầy đủ của GPS thế hệ mới (GPS III) sẽ được hoàn thiện dần cho đến năm 2022 hoặc chậm hơn, vì một số lý do kĩ thuật và việc phát triển các chương trình tương thích với nó.
GPS III với nhiều ưu điểm đang được phát triển để thay thế hệ thống GPS cũ. Ảnh: Foxbusiness.
Vệ tinh mới được lên kế hoạch phóng vào thứ ba, từ bệ phóng tại Cape Canaveral (Florida) bằng một tên lửa Falcon 9 của SpaceX.
Đây là vệ tinh đầu tiên trong số 32 vệ tinh được trang bị GPS III đã được lên kế hoạch triển khai nhằm thay thế các vệ tinh cũ. Lockheed Martin đang chế tạo những vệ tinh này tại cơ sở bên ngoài thành phố Denver, Colorado.
Hệ thống định vị toàn cầu (GPS) là hệ thống được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ dân sự đến quân sự. Không quân Mỹ ước tính có đến 4 tỷ người trên thế giới đang sử dụng những dịch vụ từ GPS.
Tuy nhiên, quân đội Mỹ vẫn tiếp tục thiết kế, triển khai và vận hành hệ thống GPS mới. Không quân nước này đang điều hành một nhóm gồm 31 vệ tinh GPS từ một khu phức hợp bảo mật cao tại căn cứ Schriever, ngoại ô Colorado Springs.
So với các phiên bản trước, những vệ tinh GPS III có tín hiệu quân sự mạnh hơn, khó bị gây nhiễu hơn. Cải tiến này càng trở nên cấp bách hơn khi Na Uy cho rằng Nga đã gây nhiễu GPS của họ trong cuộc tập trận của NATO diễn ra vào mùa Thu.
GPS III cũng sẽ cung cấp tín hiệu dân sự mới, tương thích với hệ thống vệ tinh của các quốc gia khác, chẳng hạn như Galileo của Liên minh châu Âu. Điều này đồng nghĩa với các thiết bị dân dụng có thể thu được tín hiệu GPS tốt hơn, chính xác hơn.
"Nếu điện thoại của bạn đang sử dụng tín hiệu vệ tinh, nó có thể dò được tốt hơn, ở nhiều khu vực hơn", Chip Eschenfelder, phát ngôn viên của Lockheed Martin cho biết.
Vệ tinh mới được kì vọng cung cấp thông tin địa điểm tốt hơn gấp 3 lần những vệ tinh hiện tại. Những vệ tinh hiện nay cung cấp độ chính xác trong khoảng từ 3 đến 10 mét. Với vệ tinh mới, phạm vi chính xác thu hẹp xuống từ 1 đến 3 mét trong điều kiện tốt. Những thiết bị thu quân sự thậm chí còn có độ chính xác cao hơn.
Việc cải thiện khả năng chống nhiễu trong lĩnh vực quân sự sẽ cần hệ thống kiểm soát mặt đất tương thích, vì vậy nó chỉ được hoàn thiện vào năm 2022 hoặc 2023.
10 vệ tinh đầu tiên trong chương trình này có giá khoảng 577 triệu USD mỗi chiếc, tăng khoảng 6% so với dự kiến ban đầu vào năm 2008 sau khi đã điều chỉnh lạm phát.
Hồi tháng 9, không quân Mỹ tiết lộ rằng 22 chiếc còn lại có tổng trị giá 7,2 tỷ USD, tuy nhiên Cơ quan Thẩm định Trách nhiệm Chính phủ Mỹ (GAO) cho rằng con số này vào khoảng 12 tỷ USD.
Vệ tinh GPS thế hệ thứ 3 đã hoàn thiện chậm hơn 2,5 năm so với kế hoạch. Nguyên nhân chủ yếu là vấn đề cung cấp linh kiện chính, công tác kiểm tra lại các thành phần. Quyết định của không quân chọn Falcon X để phóng tên lửa GPS cũng khiến cho công việc kéo dài thêm vì phải đợi tên lửa này đạt được chứng nhận cần thiết.
Falcon X là tên lửa đẩy của GPS III. Ảnh: Mymodernmet.
Hệ thống kiểm soát mặt đất OCX mới còn đang ở trong tình trạng tệ hơn. Raytheon, đơn vị phát triển OCX cho biết tiến độ xây dựng của hệ thống đã chậm hơn ít nhất 4 năm so với kế hoạch, giá tiền bị đội thêm 2,5 tỷ USD so với mức 3,7 tỷ USD ban đầu, theo Cristina Chaplain, chuyên gia phụ trách lĩnh vực GPS và các hệ thống khác của GAO.
Trong khi vệ tinh GPS III đầu tiên đang nằm trên bệ phóng thì chiếc thứ hai cũng đã hoàn thành và sẵn sàng vận chuyển đến Cape Canaveral. Nó đang đặt kiên cố trong một "căn phòng sạch" tại khu phức hợp của Lockheed Martin, phía nam Denver. Dự kiến vệ tinh này sẽ được phóng vào mùa Hè tới, Phó Chủ tịch mảng GPS của Lockheed Martin Jonathon Caldwell cho biết.
6 vệ tinh trong chương trình này cũng đang được lắp ráp trong các phòng sạch và được bảo vệ cẩn thận, chống bụi và những đối tượng bên ngoài khác.