Về lâu dài, những thứ chúng ta có thể trông đợi vào AI sẽ như trên các bộ phim khoa học viễn tưởng. Nó đang đến và chúng ta nên chuẩn bị tinh thần.
Ngày nay, AI là nền tảng cho các trợ lý ảo bằng giọng nói như Google Home, Amazon Alexa và Apple Siri, cho phép chúng ta có cuộc trò chuyện với máy tính ngày càng tự nhiên hơn, cho phép chúng ta thực hiện nhiều việc hơn như gọi món, đặt hàng và tổ chức hội họp.
Các doanh nghiệp đưa AI vào để phân tích khối lượng lớn dữ liệu và từ đó đưa ra những quyết định. Trong một thập niên tới, chúng ta sẽ có những trợ lý ảo robot như Roise từ phim “The Jetsons” hay R2-D2 trong “Star Wars.”
Điều này sẽ trở thành sự thật, chỉ còn là vấn đề thời gian. Nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cách làm việc của con người, có thể theo hướng tiêu cực hoặc tích cực. AI sẽ trở thành những người hướng dẫn và người đồng hành với con người trong công việc, và điều này sẽ khiến hàng triệu việc làm của con người sẽ bị mất vào tay AI.
Chúng ta có thể buồn bã, tức giận hay có phản ứng tiêu cực về việc này, nhưng nếu như vậy chúng ta đã trở thành kẻ thua cuộc trước xu hướng thời đại.
Tác giả Vivek Wadhwa đã đề cập đến trong cuốn sách mới "Driver in the Driverless Car" (Lái xe trong chiếc xe không có tài xế) của ông, rằng công nghệ đang tiến bộ lên từng ngày và nó sẽ nhanh chóng biến những thứ trong phim khoa học viễn tưởng thành sự thật.
80% đến 90% lái xe taxi, ngư dân, thợ nướng bánh mì, đầu bếp món ăn nhanh có nguy cơ bị mất việc
Chúng ta không thể ngăn cản bước tiến này, mà ta phải hiểu được nó và biết cách sử dụng nó tốt hơn để đem lại lợi ích cho chúng ta và toàn xã hội. Rosie và R2-D2 là hai trong số các robot trí tuệ nhân tạo trong viễn tưởng, nhưng chúng vẫn còn hạn chế nhiều về khả năng mà có thể chúng ta sẽ được chứng kiến trong tương lai gần.
Mới đây, chúng ta có thể thấy được khả năng tuyệt vời của các trợ lý giọng nói ảo, chúng có thể giao tiếp với con người và đem sự thông minh của mình ra để phục vụ các yêu cầu của chúng ta. Chúng có thể giải quyết được những vấn đề phức tạp hay nhớ rõ những thông tin về các sự kiện mà ta không nhớ hết, nhưng trí thông minh đó là một thứ khác so với trí thông minh của con người.
Vì sở hữu một cơ sở dữ liệu khổng lồ, nên việc truy cập và đưa ra thông tin của các trợ lý ảo là tuyệt vời, nhưng khả năng của chúng không bao gồm sự tư duy sáng tạo như con người.
Nếu bạn có hỏi Siri về món quà tặng mẹ nhân ngày Valentine, nàng trợ lý ảo sẽ gợi ý một món đồ dễ thương đầy màu sắc, nhưng kết quả đó hoàn toàn không dựa trên phân tích về sở thích hay tính cách của mẹ bạn.
Hay bạn yêu cầu viết một bài luận ngắn về cuộc chiến Napoleon, Siri sẽ trở nên vô dụng bởi đây là một việc làm cần có yếu tố con người tác động và là điểm mà chúng ta trội hơn AI.
Bậc thầy về cờ vua, ông Garry Kasparov, cho biết ông đã rất sốc và giận dữ sau khi bị đánh bại bởi siêu máy tính Deep Blue của IBM vào năm 1997. Ông thừa nhận mình là một kẻ thua cuộc nhưng đau khổ hơn là ông bại trận trước một cỗ máy tinh khôn.
Ông biết rằng công nghệ đã phát triển, nhưng không ngờ rằng nó lại chiến thắng ông ngay trong bộ môn của mình. 20 năm sau sự kiện đó, ông cho biết thắng thua là lẽ thường tình, nhưng quan trọng là không được bỏ cuộc.
Sự ưu việt của con người so với các loài động vật khác, là ở chỗ chúng ta có thể tạo ra và sử dụng được những công cụ của mình.
Ta có tinh thần để cải thiện những thứ xung quanh nhằm tăng cơ hội sống sót, ta chọn lựa những thứ tốt hơn trong thiên nhiên và không ngừng cải tiến chúng. Ngày nay, gần như mọi thứ của con người đều liên quan đến công nghệ.
Như trước đây chúng ta dùng bàn tính bằng gỗ, thì giờ đã có máy tính; hay những tiền nhân đã sử dụng da và giấy để lưu văn bản, thì giờ ta đã có ổ cứng và lưu trữ đám mây.
Xếp hàng chờ phỏng vấn
Cũng vậy, AI sẽ là bước tiếp theo trong suốt quá trình tự cải thiện những thứ xung quanh con người nhằm tạo cho chúng ta cuộc sống tiện lợi hơn. Chúng ta có thể từ bỏ bản đồ giấy để chuyển sang bản đồ điện tử, thì chúng ta sẽ không dễ bỏ qua việc định hướng tự động và phân tích đường đi bởi AI.
Có lẽ chúng ta sẽ mất kỹ năng trả giá khi mua hàng hóa, nhưng nhờ có AI chúng ta có thể quyết định và mua hàng một cách thông minh hơn. Nhờ Google và Wikipedia, ta có thể học hỏi được nhiều điều mà không phải dò tìm từng trang sách như trước, thì giờ đây AI sẽ tra cứu và phân tích điều này nhanh hơn nhiều lần.
Chỉ một mối quan tâm duy nhất đáng lo ngại, là khả năng của AI có khiến con người mất đi sự sáng tạo?
Kasparov cho biết những trò chơi cờ vua được lập trình trên điện thoại thông minh ngày nay thậm chí còn tinh khôn hơn siêu máy tính đã đánh bại ông vào 20 năm trước, nhưng điều này không phải do khả năng của con người kém đi.
Hiện có rất nhiều nhà vô địch cờ vua với lối chơi sắc sảo, có thể đánh bại được những phần mềm cờ được lập trình sẵn.
“Những người cầu thủ hay người chơi thể thao sẽ có lối chơi bị ảnh hưởng từ người huấn luyện viên của mình.
Nếu người này thích những lối chơi sắc bén và tấn công suy đoán, bản thân người cầu thủ sẽ có một lối chơi tương tự. Vậy điều gì sẽ xảy ra nếu một người chơi cờ vua được luyện tập ngày qua ngày bởi một máy tính chứ không phải một người thầy?
Máy tính không quan tâm đến phong cách chơi cờ hay những tinh hoa giáo điều được vẽ nên từ hàng trăm năm trước, nó chỉ quan tâm đến các nước cờ và dự đoán tương lai xảy ra sau đó.
Lối chơi cờ chính xác và trung lập của máy tính đã tạo ra một thế hệ những người chơi cờ trẻ tuổi không bị tác động bởi văn hóa hay giá trị truyền thống, mà lại sở hữu một lối chơi khoa học và lối tư duy cao,” Kasparov giải thích.
Lợi ích lớn nhất mà AI đem lại, đó là chúng ta có thể sẽ không còn thiên vị hay bị tác động từ các bên, con người sẽ trở nên công bằng và trung lập trong mọi vấn đề và từ đó có thể làm việc một cách thông minh và hiệu quả hơn.
Và thay vì phải phân tích những số liệu lớn lặp đi lặp lại, ta có thể để máy tính xử lý và tập trung vào những công việc giúp nâng cao kiến thức và khả năng sáng tạo.
