Các ứng dụng robot đang trở nên phổ biến trong nhiều lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và công nghiệp dầu khí cũng không ngoại lệ. Có thể kể đến các robot lặn biển ROV, làm nhiệm vụ khảo sát, bảo dưỡng, sửa chữa ở các công trình ngầm dầu khí; robot điều khiển phục vụ cho quá trình khoan tự động thế hệ mới và các thiết bị khoan thăm dò làm việc trong môi trường nước rất sâu và băng giá… Mặc dù robot không thể thay thế các cảm giác của con người và vì vậy không thể cung cấp một cách chính xác các quá trình vận hành hiện đang được áp dụng. Tuy nhiên, robot có thể tiếp cận với các cảm biến mà người vận hành không thể làm được như là tia X hay sắc ký máy tính. Điều này cho phép chúng có thể kiểm tra các quá trình chi tiết hơn trong khi chỉ cần người vận hành có kỹ năng điều khiển từ xa.
Trong những năm gần đây, Công ty Diakont (Nga) đã phát triển một ứng dụng robot có thể tiến hành kiểm tra đường ống dẫn dầu từ bên trong. Đây là một trong những giải pháp kỹ thuật hiện đại nhất hiện nay để kiểm tra các biểu hiện ăn mòn, rò rỉ, nứt vỡ trong các đường ống dẫn dầu, đặc biệt là các đường ống đã có tuổi đời mấy chục năm.
Theo Diakont, các “kiểm soát viên được điều khiến từ xa” này là thành viên của “đại gia đình” RODIS (hệ thống kiểm tra chẩn đoán được điều khiển từ xa). Chúng cung cấp dữ liệu chính xác cao và thực hiện việc đó trong thời gian thực, giúp ra quyết định kịp thời. Từ một điểm truy cập duy nhất, các robot do Diakont sản xuất có thể kiểm tra đến 1.800 feet đường ống có đường kính 8-55 inch.
4 robot như vậy sẽ được sử dụng để kiểm tra một phân nhánh của hệ thống đường ống dẫn dầu Trans - Alaska đã có 40 năm tuổi tại terminal Valdez - nơi dầu thô từ North Slope chảy vào các bể chứa khổng lồ và các tàu chở dầu chờ trực ở ngoài khơi.
Tờ Alaska Dispatch News viết rằng, 4 robot được đặt tên là Alice, Dee, Fiona và Gary này, sẽ sử dụng laser và một công nghệ tương tự như sóng siêu âm, máy ảnh để kiểm tra một đường ống ngầm 350 feet và cung cấp dữ liệu toàn diện về nơi có sự ăn mòn, vết nứt trong đường ống. Đây là một phần của hệ thống cung cấp dầu thô cho một số bể chứa. Ngoài ra, các thiết bị này cũng đang kiểm tra một đường ống dẫn dầu đường kính 48 inch, dài khoảng nửa dặm, giúp phân phối dầu đến bến đậu tàu dầu. Từ những dữ liệu do robot cung cấp, công ty sau đó có thể quyết định có nên thay thế hoặc sửa chữa các vết nứt trong đường ống.
Đây không phải lần đầu tiên robot được sử dụng để kiểm tra bên trong đường ống. Trước đây, người ta đã dùng các máy đo để kiểm tra đường ống (còn gọi là smart pig), dựa vào cảm biến từ để phát hiện sự ăn mòn và nứt. Tuy nhiên, các thiết bị này khá dài và không thể sử đụng để kiểm tra các đường ống nhánh ngoài đường ống dẫn chính.
Katie Pesznecke - một phát ngôn viên của Công ty Dịch vụ đường ống Alyeska cho biết, từ mấy năm trước, các robot Alice, Dee, Fiona và Gary đã được triển khai tới các phân nhánh ngầm của đường ống Trans - Alaska. Những phân nhánh này chưa bao giờ được kiểm tra bên trong kể từ khi đường ống bắt đầu hoạt động vào năm 1977, do thiết bị smart pig không thể truy cập vào chúng được. Mối nguy hiểm của các đường ống chưa được kiểm tra đã được cảnh báo vào năm 2011, khi một đường ống ngầm dưới lòng đất tại Trạm bơm 1 bị rò rỉ. Điều này đã dẫn tới việc ngừng khai thác dầu ở North Slope, làm thiệt hại 18 triệu USD mỗi ngày tiền thuế và và thuế tài nguyên.
Ý tưởng dùng các robot của Nga để kiểm tra những phân nhánh ngầm này đã được một kỹ sư của Alyeska nghĩ ra khi tìm kiếm bằng Google.
Những chiếc chân có thể “co, duỗi” của robot cho phép chúng di chuyển xoay quanh đường kính của đường ống, đi vào các phần theo chiều dọc và xoay các góc khác. Chúng được kết nối với người điều khiển bằng một sợi dây đặc biệt, mà qua đó dữ liệu mà chúng nhận được từ môi trường xung quanh sẽ được truyền về cho người điều khiển.
Brian Carlson, Giám đốc Dịch vụ đường ống của Chi nhánh Diakont tại Mỹ còn tiết lộ một thông tin thú vị. Đó là các robot của họ được đặt tên theo bảng chữ cái. 3 robot mang tên phụ nữ Alice, Dee, Fiona thông minh hơn so với robot mang tên đàn ông Gary và đây cũng là lý do chúng được đặt theo tên phụ nữ. 3 robot này có thể thu thập dữ liệu ngay cả khi có sự thay đổi đường kính ở giữa ống.
Theo Diakont, robot của họ có thể sử dụng được cho tất cả các loại đường ống, kể cả đường ống ngoài khơi, giải quyết nỗi lo ngại về khả năng các đường ống dẫn dầu và khí chạy dưới lòng biển bị rò rỉ, gây ô nhiễm môi trường.
