|
| Sức mạnh công nghệ điện toán cần thiết khai thác Bitcoin tiêu thụ mức năng lượng tương đương với cả quốc gia Argentina. |
Khi giá Bitcoin tăng cao, chi phí đằng sau sự bùng nổ tiền điện tử ngày càng trở nên rõ ràng hơn. Nhận thức về hậu quả môi trường của việc sử dụng một loạt các thiết bị máy tính để sản xuất Bitcoin đã tăng lên. Nhà sáng lập Microsoft - Bill Gates - từng chỉ ra rằng, khai thác Bitcoin tiêu thụ nhiều điện hơn bất kỳ hoạt động nào khác mà nhân loại biết đến.
Ngày nay, việc khai thác Bitcoin đã bắt đầu ảnh hưởng đến ngành công nghiệp bán dẫn, thậm chí còn khiến cuộc khủng hoảng nguồn cung chip trở nên trầm trọng hơn. Từ điện thoại thông minh, TV đến ô tô, hầu hết mọi ngành đều đang phải đối mặt với tình trạng "thiếu lõi".
Thợ đào sử dụng công cụ là các máy đào chuyên dụng để giải quyết khối lượng phép tính khổng lồ. Phần thưởng cho công việc này là Bitcoin - hay được gọi là "phần thưởng khối". Quá trình khai thác không chỉ tiêu tốn rất nhiều năng lượng mà các thợ đào còn cần nhiều thiết bị máy tính mạnh hơn.
 |
Một nhân viên đeo khẩu trang bảo vệ kiểm tra các hệ thống đào tiền điện tử Ethereum và Zilliqa tại trang trại tiền điện tử Evobits ở Cluj-Napoca, Romania. |
Tốc độ khai thác Bitcoin liên quan trực tiếp đến cấp độ tiên tiến của chip bên trong máy khai thác. Khi giá Bitcoin tăng vọt, lợi nhuận của ngành khai thác tiền điện tử cũng tăng theo. Chi phí trung bình để khai thác một Bitcoin là khoảng 5.000 USD, trong khi giá Bitcoin đã tăng vọt lên 60.000 USD vào tuần trước. Khoản lợi nhuận hậu hĩnh đã đẩy thu nhập của các thợ đào lên mức kỷ lục, thúc đẩy họ chi nhiều tiền hơn cho máy tính và chip cao cấp.
Tuy nhiên, ngay cả khi không có nhu cầu ngày càng tăng từ các thợ đào tiền điện tử, ngành công nghiệp bán dẫn vẫn đang vật lộn để đối phó với tình trạng thiếu chip toàn cầu. Đại dịch bùng phát, đợt rét đậm ở Texas và hỏa hoạn đều ảnh hưởng nghiêm trọng đến chuỗi cung ứng và sản xuất chip.
CW Chung - người đứng đầu bộ phận nghiên cứu tại Nomura Securities, Seoul - cho biết: "Ngành công nghiệp chip phải đối mặt với các cuộc khủng hoảng từ hạn chế nguồn cung đến sự thiếu hụt cấu trúc của chip cao cấp. Nhu cầu về các công cụ khai thác tiền điện tử tăng vọt và tình trạng này sẽ tiếp tục cho đến cuối năm nay".
Khan hiếm chip đang ảnh hưởng đến nhiều ngành công nghiệp. Các nhà sản xuất ô tô như Toyota và Volkswagen đã cắt giảm mạnh hoạt động sản xuất. Các hãng điện thoại thông minh đang trì hoãn việc ra mắt các mẫu mới. Sự thiếu hụt chip chơi game đã buộc Nvidia phải lập trình một con chip mới, để giảm một nửa hiệu suất khai thác khi phát hiện nó đang được sử dụng để đào tiền điện tử.
TSMC và Samsung - các nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới - đã tạo ra hầu hết các chip được sử dụng trong khai thác tiền điện tử. Hai công ty này cũng là nhà cung cấp chính cho những "gã công nghệ" toàn cầu như Apple và Intel - hai công ty chiếm tỷ trọng lớn trong doanh thu của các nhà sản xuất chip. Mặc dù vậy, năng lực sản xuất chip đã bị chuyển hướng khỏi các ngành cần nguồn cung liên tục.
Ngoài chip chuyên dụng, các thợ đào tiền điện tử cũng khai thác nhiều máy tính và máy chủ hơn, thúc đẩy nhu cầu về chip DRAM được sử dụng trong PC. Theo truyền thống, quý II là mùa cao điểm của nhu cầu chip máy chủ. Đây cũng là thời điểm rất quan trọng đối với hoạt động kinh doanh của các công ty công nghệ lớn như Google và Facebook, nhưng giờ đây hầu hết đều chịu ảnh hưởng do thiếu chip.
Tất cả những yếu tố trên đã đẩy giá chip DRAM tăng hơn 60% trong ba tháng qua. Mặc dù các nhà sản xuất chip thu nhiều lợi nhuận hơn, sự thiếu hụt nguồn cung đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến chu kỳ giá cả của ngành. Năm ngoái, mọi người dự đoán giá chip sẽ giảm. Hiện tại, khi sự thiếu hụt ngày càng gia tăng, giá chip tiêu dùng dự kiến sẽ tăng thêm 20%.
CW Chung cho biết: "Nhu cầu từ ngành công nghiệp tiền điện tử có thể có tác động đáng kể đến thị trường chip. Trong đợt tăng giá Bitcoin vừa qua, nhu cầu chip cho Bitcoin chiếm 1/10 tổng doanh số của TSMC".
 |
Chip là thành phần quan trọng trong khai thác Bitcoin. |
Bên cạnh đó, các nhà sản xuất điện thoại thông minh và máy chơi game cũng đang thay đổi thói quen mua hàng, tích trữ chip đủ dùng trong nhiều tháng trước khi giá lên cao.
Quan trọng hơn, chip là một trong những thành phần đắt tiền nhất trong các thiết bị điện tử tiêu dùng như điện thoại thông minh và máy tính cá nhân. Nguồn cung tăng để làm giảm giá sẽ không diễn ra nhanh trong thời gian tới.
Quá trình thu mua nguyên liệu và sản xuất chip trước đây mất ít nhất 3 tháng, nhưng hiện nay còn lâu hơn. Phải mất vài năm để xây dựng năng lực sản xuất mới hoặc tăng sản lượng. Rất ít nhà cung cấp mới có thể đạt được sản xuất quy mô lớn trong một khoảng thời gian ngắn.
Chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo? Mô hình hành vi trước đây cho thấy rằng khi giá Bitcoin giảm xuống dưới 3.800 USD, việc khai thác Bitcoin không còn mang lại lợi nhuận nữa. Nhưng với mức giá hiện tại, đó là một chặng đường dài.
Nguồn: Báo cáo Khoa học và Công nghệ NetEase
