Hôn nhân "kiểu AA" gây bão ở Trung Quốc: Khi phụ nữ phải viết giấy nợ với chồng mình

Vợ viết giấy nợ chồng, chuyện ở Quảng Đông

Gần đây, mô hình hôn nhân của một cặp vợ chồng ở Quảng Đông đã gây ra nhiều tranh luận.

Theo các báo Trung Quốc, cặp vợ chồng này gần đây đã công khai tình trạng hôn nhân của họ trên một chương trình truyền hình. Người chồng khẳng định rằng tất cả chi tiêu trong gia đình phải được chia theo “kiểu AA” một cách nghiêm ngặt. Người vợ không chỉ phải tự trả phần chi phí của mình, mà nếu tạm thời không có khả năng chi trả, dù là học phí của con hay chi phí khám chữa bệnh của mình, cô cũng phải viết giấy nợ cho chồng thì mới được anh ta đưa tiền.

Tại trường quay, MC đưa ra nhiều khoản mục ghi trên giấy nợ, bao gồm phí đăng ký hoạt động cho con, phí bảo hiểm xe… Trong một tờ giấy nợ, người vợ ghi các khoản: “Vừa phẫu thuật phụ khoa, chi phí phẫu thuật và kiểm tra tổng cộng 3.000 NDT, còn phải điều trị tiếp… Phí bảo hiểm xe là 1.500 NDT….”.

Khi MC hỏi phí bảo hiểm chiếc xe của ai, người chồng nói nhà có hai chiếc xe máy đều do anh mua. Một chiếc dùng để vận chuyển hàng hóa cho cửa hàng của vợ. Theo anh, tiền cô kiếm được đáng lẽ phải dùng để trả các chi phí liên quan đến xe, nhưng do cô không trả nổi, anh ta đã khóa xe lại.

Khi xem lại đoạn video chiếc xe bị khóa, người vợ bật khóc ngay tại trường quay. Cô đau lòng nói: “Mỗi lần tôi đi ngang qua nhìn thấy cái khóa trên xe, lòng tôi đau lắm!”.

Sau khi câu chuyện về mô hình hôn nhân kiểu AA của vợ chồng này được truyền thông đưa tin, nó đã nhanh chóng leo lên top tìm kiếm Weibo. Trong phần bình luận, đa số cư dân mạng đều khuyên người vợ nên ly hôn càng sớm càng tốt.

Nguồn gốc của kiểu hôn nhân AA

Khái niệm “kiểu AA” (mỗi người tự trả phần mình) ban đầu xuất hiện tại Hà Lan. Do các thương nhân đường biển Hà Lan thường phải giao dịch một lần với những khách hàng ngẫu nhiên, họ đã đề xướng nguyên tắc “ai trả phần nấy”, và dùng câu “Let’s go dutch!” để biểu đạt cách chia sẻ chi phí này. Trong tiếng Anh, cách làm này sau đó được gọi là “kiểu (chế độ) AA”.

Ở Trung Quốc, theo thời gian, bước vào thế kỷ 21, với việc địa vị xã hội của phụ nữ ngày càng nâng cao, mô hình gia đình truyền thống “đàn ông ra ngoài kiếm tiền, phụ nữ lo nội trợ” dần bị phá vỡ. Vai trò của phụ nữ trong gia đình ngày càng quan trọng. Cùng với đó, xã hội cũng dần xuất hiện một cấu trúc gia đình mới “kiểu AA”. Tư tưởng cốt lõi của hôn nhân “kiểu AA” là mọi chi phí trong gia đình, từ những khoản lớn như mua nhà, mua xe, học phí cho con đến chi tiêu sinh hoạt hàng ngày, đều được chia theo kiểu AA, tức ai trả phần người nấy.

Nhiều người cho rằng hôn nhân kiểu AA thể hiện sự bình đẳng giới, là dấu hiệu nâng cao địa vị của phụ nữ. Nhưng thực tế, trong hôn nhân kiểu AA, đàn ông thường cảm thấy “nhẹ nhàng vui vẻ”, còn phụ nữ lại thường “khổ không nói hết”, và trẻ nhỏ có thể trở thành đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất.

AA trong thực tế chỉ lợi cho đàn ông?

Một phụ nữ giấu tên thật (tạm gọi là Tiểu Lan) tâm sự câu chuyện của mình: Tiểu Lan và chồng quen nhau qua xem mắt rồi nhanh chóng kết hôn. Trước khi cưới, chồng cô đã nói rõ rằng mọi chi phí trong gia đình phải chia đôi theo “kiểu AA”.

Thời điểm đó, Tiểu Lan không phản đối. Cô cho rằng mình có công việc độc lập, có khả năng kinh tế, không muốn quá phụ thuộc vào chồng hay gia đình chồng. Nhưng theo thời gian, Tiểu Lan nhận ra cách hiểu của mình về lối sống này quá lý tưởng.

Sau khi kết hôn, khi sự nghiệp đang phát triển, cô chịu áp lực từ cả chồng và hai bên gia đình yêu cầu sinh con càng sớm càng tốt. Dưới sức ép lớn, Tiểu Lan buộc phải nhượng bộ và mang thai.

Sau khi sinh con, Tiểu Lan nhận ra vị trí công việc của mình bị ảnh hưởng, lương giảm, công ty dường như không còn coi cô là nhân sự chủ chốt. Tệ hơn nữa, cô phát hiện gánh nặng trong gia đình gần như đặt hết lên vai mình. Từ việc chăm con đêm khuya đến những vấn đề dạy dỗ, tất cả đều do cô lo liệu.

Khi cô yêu cầu chồng chia sẻ các khoản chi phí này, chồng cô lại phê phán quyết định của cô và thậm chí không muốn chi trả cả chi phí hồi phục sau sinh của vợ, cho rằng đó là phần cô phải tự chịu.

Trải nghiệm này khiến Tiểu Lan nhận ra trong hệ thống hôn nhân hiện nay, cái gọi là “kiểu AA” hoàn toàn không công bằng. Do khác biệt về sinh lý và vai trò xã hội, phụ nữ gặp nhiều thách thức hơn trong công việc lẫn gia đình. Đàn ông không phải lo vấn đề sinh nở, còn phụ nữ có thể mất cơ hội thăng tiến. Điều này khiến việc thực hiện hôn nhân “kiểu AA” thường bất lợi cho phụ nữ. Họ vừa đối mặt áp lực công việc vừa gánh nhiều trách nhiệm gia đình và mâu thuẫn tâm lý này cũng ảnh hưởng tiêu cực đến trẻ nhỏ.

Tiềm ẩn nguy cơ mất niềm tin nghiêm trọng

Bác sĩ Trương Bách Phương, trưởng khoa Tâm lý, Bệnh viện số 1 trực thuộc Đại học Y Dược Quảng Đông, khi được phỏng vấn về “hôn nhân kiểu AA có khả thi không”, cho rằng: “Trong đời sống thực tế, áp dụng hôn nhân kiểu AA tồn tại nhiều vấn đề tiềm ẩn và dễ gây mất niềm tin. Đặc biệt với phụ nữ, nhiều sự hy sinh trong hôn nhân không thể đo đếm bằng tiền. Ban đầu, những phụ nữ độc lập có thể cảm thấy thoải mái khi tự tiêu tiền lương của mình, hai người không can thiệp tài chính của nhau nghe có vẻ tự do. Nhưng khi trong nhà có con, vấn đề sẽ bộc lộ rõ”.

Một phụ nữ (gọi là Tiểu Hà) đã kết hôn và có một con nói: “Chi phí hằng tháng của tôi cộng với chi phí cho con hết hơn 10 nghìn NDT (37 triệu VND). Chồng tôi nói anh ấy đã trả các khoản tiền nước, điện, gas, Internet, còn tôi lo những khoản nhỏ. Vậy mấy khoản chi đó của tôi có thể gọi là nhỏ sao?”.

Điều này cho thấy trong gia đình, rất khó đạt được sự công bằng tuyệt đối về tài chính. Những người phản đối hôn nhân “kiểu AA” cho rằng, chỉ những gia đình không có con mới phù hợp với mô hình này.

Hôn nhân AA phản ánh điều gì?

Về bản chất, hôn nhân “kiểu AA” có thể phản ánh sự thiếu an toàn của một hoặc cả hai người. Người đề nghị AA có thể muốn đặt ra ranh giới an toàn. Tuy có vẻ lý trí, nhưng thực tế phơi bày nhiều vấn đề.

Có người nói: Khi phụ nữ quá yêu đàn ông, họ có thể chủ động đề xuất kiểu AA; còn khi đàn ông không quá yêu phụ nữ, họ cũng có thể đề xuất kiểu AA.

Phụ nữ có thể vì sợ gây áp lực cho đàn ông, hoặc lo đàn ông rời bỏ mình; còn đàn ông đề xuất vì muốn giảm thiểu trách nhiệm, điều này phản ánh sự lạnh nhạt hoặc thiếu tin tưởng. Từ góc độ tiềm thức, người đề xuất “kiểu AA” có thể đã coi mối quan hệ này không bền vững.

Ở các cặp vợ chồng trung niên, việc đề xuất kiểu AA thường là biểu hiện của khủng hoảng niềm tin: cả hai đề phòng nhau, sợ bị lợi dụng. Điều này dẫn đến giấu tiền, chia rẽ tài chính, và cuối cùng gây rạn nứt tình cảm.

Theo thời gian, phụ nữ sẽ nhận ra sự bất lợi của hôn nhân kiểu AA, còn đàn ông quá tính toán khiến vợ thất vọng. Khi cả hai quá độc lập, tình cảm dần phai nhạt. Nếu một người cảm thấy sống như không khác gì độc thân, cuối cùng hôn nhân sẽ tan vỡ. Trong trường hợp đó, kiểu AA chỉ còn mang ý nghĩa “không ai nợ ai”.

Những trường hợp thành công hiếm hoi

Trong bối cảnh xã hội Trung Quốc, hôn nhân kiểu AA thường bị xem là không thực tế. Điều này liên quan đến tình hình và truyền thống. Đa số gia đình có tình cảm tốt không cần áp dụng kiểu AA.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, hôn nhân kiểu AA lại vận hành khá ổn. Thứ nhất, các gia đình tái hôn kiểu “rổ rá cạp lại”: Hai bên thực tế, muốn tránh rắc rối về tài chính. Thứ hai, gia đình có học vấn cao hoặc du học về: Họ áp dụng mô hình quản lý tài chính khoa học: mỗi người quản lý tài sản riêng, chi phí cho con cái hoặc bố mẹ thì dùng tài khoản chung. Thứ ba, gia đình phụ nữ có thu nhập cao hơn nhiều: Một số phụ nữ là lãnh đạo, chủ doanh nghiệp, vì thiếu tin tưởng mà đề xuất hôn nhân kiểu AA.

So với phương Tây, gia đình Á Đông coi trọng tình cảm và sự gắn kết. Một cuộc hôn nhân nếu chỉ tập trung vào lợi ích, bỏ qua cảm xúc, khó có kết quả tốt.

Dưới góc độ tâm lý học, hôn nhân không chỉ là sự kết hợp về tài sản, mà quan trọng hơn là yêu thương, thấu hiểu và hỗ trợ lẫn nhau. Đó mới là ý nghĩa thật sự của hôn nhân.

Theo Creaders, Chinatimes, Sohu