Hàn Quốc, Nhật Bản đang “khai ngòi” một cuộc chiến tranh lạnh công nghệ mới?

VietTimes – 2019 là năm bùng nổ nhiều cuộc xung đột thương mại, tiêu biểu là mâu thuẫn giữa Mỹ và Trung Quốc. Gần đây nhất là mối quan hệ căng thẳng thương mại giữa Hàn Quốc và Nhật Bản. Một điểm trùng hợp là trong các cuộc tranh chấp này, các quốc gia đều sử dụng công nghệ như một thứ vũ khí chiến lược quan trọng.
Tại sự kiện G20, người đứng đầu hai nước đã không có cuộc gặp gỡ nào bên lề hội nghị. Ảnh: Nikkei Asian Review
Tại sự kiện G20, người đứng đầu hai nước đã không có cuộc gặp gỡ nào bên lề hội nghị. Ảnh: Nikkei Asian Review

Ngày 7/4, Hàn Quốc tuyên bố họ sẽ đáp trả lại quyết định giới hạn xuất khẩu mới nhất của Nhật Bản đối với các vật liệu công nghệ cao do mâu thuẫn trong việc giải quyết vấn đề lao động cưỡng bức thời chiến. Dù chưa biết cụ thể Hàn Quốc sẽ “trả đũa” Nhật Bản như thế nào nhưng nếu trở thành sự thật, chắc chắn nó sẽ ảnh hưởng đến nguồn cung chip nhớ và màn hình điện thoại thông minh trên toàn cầu.

“Xung đột thương mại có thể gây ra những hậu quả khó lường cho cả hai nền kinh tế Hàn Quốc và Nhật Bản”, Bộ trưởng Tài chính Hong Nam Ki nói trên Đài phát thanh Hàn Quốc.

Mâu thuẫn bắt đầu dâng cao khi vào tháng 10/2018, Tòa án tối cao của Hàn Quốc phán quyết rằng Tập đoàn thép Nippon của Nhật Bản phải bồi thường cho người Hàn Quốc vì cưỡng bức lao động trong Thế chiến thứ hai. Nhật Bản khẳng định rằng vấn đề lao động cưỡng bức đã được giải quyết dứt điểm vào năm 1965 khi hai nước khôi phục quan hệ ngoại giao, và tố cáo phán quyết là “không thể chấp nhận được”.

Theo tuyên bố vào hôm thứ Hai, ba nguyên liệu bị Nhật Bản hạn chế xuất khẩu sang Hàn Quốc là polyimide có chứa flo, chất cản quang (resist) và khí HF. Đây đều là những nguyên liệu quan trọng trong quá trình sản xuất chip và màn hình điện thoại thông minh. Một lần nữa chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu lại đứng trước nguy cơ bị phá vỡ. Nhật Bản sản xuất khoảng 90% polyimide chứa flo và và chất cản quang, khoảng 70% khí HF trên toàn cầu. Nếu lệnh hạn chế có hiệu lực, các nhà sản xuất chip Hàn Quốc sẽ gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn cung thay thế.

Bộ trưởng Thương mại Hong Nam Ki cho biết đã có một cuộc họp với đại diện các nhóm ngành công nghiệp vào ngày 4/7. Trong cuộc họp, ông Hong cho biết sẽ kiến nghị sự việc này lên Tổ chức Thương mại thế giới WTO. Tuy nhiên, để có được phán quyết của WTO, ông Hong cho biết quá trình này sẽ tốn nhiều thời gian.

“Hành động của Nhật Bản đối với Hàn Quốc là không công bằng và thực tế nó đã vi phạm nguyên tắc tự do thương mại của WTO”, thư ký phụ trách mảng báo chí của Tổng thống Hàn Quốc cho biết trong một tuyên bố.

Cuộc chiến chỉ mới bắt đầu

Cả Hàn Quốc và Nhật Bản đều chưa có dấu hiệu hạ nhiệt trong tranh chấp thương mại này. Hãng thông tấn Kyodo cho biết vào ngày 2/7 rằng Nhật Bản cũng đang xem xét mở rộng việc hạn chế xuất khẩu sang Hàn Quốc nhiều mặt hàng khác.

Lee Hee Chan, cựu Tổng thống Hàn Quốc, Chủ tịch Đảng Dân chủ cầm quyền tuyên bố: “Trận đấu này mới chỉ bắt đầu, chưa phải là kết thúc”.

Hai công ty Hàn Quốc bị ảnh hưởng lớn nhất bởi lệnh hạn chế là Samsung và SK Hynix bởi ba nguyên liệu mà Nhật Bản hạn chế xuất khẩu sang Hàn Quốc đều là những nguyên liệu thiết yếu trong quy trình sản xuất chip của hai công ty này.

Samsung cho biết đang xem xét các biện pháp nhằm giảm thiếu tác động của việc hạn chế xuất khẩu đến quá trình sản xuất của mình. Trong khi đó, SK Hynix từ chối bình luận. Nếu quá trình cung cấp bị gián đoạn, việc sản xuất chất bán dẫn ở Nhât Bản có thể gặp rắc rối.

Theo SCMP