Ngoài việc cắt giảm 25% lượng calo hằng ngày, hàng chục người đăng ký tham gia cũng chấp nhận một chuỗi hoạt động hằng tuần bao gồm: các bài kiểm tra, lấy máu, chụp xương và uống viên thuốc đo nhiệt độ cơ thể.
Tất cả hoạt động trên đều nằm trọn trong chương trình được gọi là Đánh giá toàn diện hiệu quả lâu dài của việc giảm năng lượng vào cơ thể (còn gọi là Calerie), được xem là thử nghiệm lâm sàng lớn nhất từng có của con người về những tác động do hạn chế calo đến quá trình lão hóa. Nghiên cứu do Viện Sức khỏe Quốc gia Mỹ tài trợ cũng bao gồm các điểm thử nghiệm tại Đại học Washington ở St. Louis và Đại học Tufts ở Boston. Nhưng chỉ những người tham gia của Trung tâm Pennington mới phải ngồi 24 giờ trong một căn phòng kín để ghi lại nội dung nhịp thở của họ.
Đây là những biện pháp mà các nhà khoa học (và một số người tham gia nghiên cứu) sẵn sàng thực hiện để hiểu cách thức một chế độ ăn uống thanh đạm tác động đến quá trình lão hóa. Hạn chế calo là một trong những chiến lược ít kỳ cục nhất trong lĩnh vực khoa học tuổi thọ đang ngày càng phát triển. Các nghiên cứu từ giữa những năm 1930 đã chỉ ra rằng cắt giảm 25-50% lượng calo cho phép nấm men, sâu, chuột và khỉ sống lâu hơn, khỏe mạnh hơn, không mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác. Nhưng người ta vẫn chưa nhất trí về cơ chế hoạt động của nó.
Đó có thể là lý do tại sao các phương pháp nhịn ăn bằng thuốc cho đến nay đều không được cơ quan y tế Mỹ cấp giấy chứng nhận. Calerie được thiết kế để đưa vấn đề đó áp dụng vào con người và là thử nghiệm kiểm soát ngẫu nhiên đầu tiên làm như vậy. Các nhà nghiên cứu đã chọn giới hạn 25% (khoảng 500 đến 800 calo) vì nó có vẻ khả thi trong khi vẫn đảm bảo là có hiệu quả, dựa trên các nghiên cứu trước đây trên động vật. Với 10.000 người Mĩ bước sang tuổi 65 mỗi ngày, ủng hộ cho một ngành khoa học tốt hỗ trợ lão hóa lành mạnh chưa bao giờ cao hơn thế. Thật không may, những kết quả mới nhất không làm rõ được sự việc.
Trong một bài báo đăng trên tạp chí Cell Metabolism, các nhà nghiên cứu từ Trung tâm Pennington đã lần đầu tiên báo cáo các thử nghiệm đo nhiệt lượng trong phòng - các buồng trao đổi chất kín mà họ đã nhốt những người tham gia trong suốt 24 giờ. Pennington là một trong số ít nơi trên thế giới có môi trường vi mô khắt khe để đo lượng calo mà một người tiêu thụ và xem lượng calo đó được sản sinh ra từ đâu - từ chất béo, chất đạm hay carbohydrate.
Sau một đêm nhịn đói, những người tham gia tiến hành đo nhiệt lượng ngay lúc 8 giờ sáng, và cho đến 8 giờ sáng ngày hôm sau họ không được phép rời khỏi phòng hay tập thể dục. Các nhà nghiên cứu cung cấp các bữa ăn thông qua một tủ nhỏ, kín khí. Khi không khí trong lành tràn vào phòng, luồng không khí chảy ra đi qua một loạt các máy phân tích để đo lượng carbon dioxide và oxy. Các phép đo nitơ từ các mẫu nước tiểu giúp tính toán bức tranh tổng thể về cơ chế trao đổi chất trong trạng thái nghỉ ngơi của mỗi người tham gia.
Kết quả là cắt giảm lượng calo, thậm chí ở mức khiêm tốn, giúp làm giảm 10% trao đổi chất của con người. Một phần trong số 10% đó có thể là do giảm cân (trung bình con người giảm khoảng 9 kg trong 2 năm). Nhưng theo các tác giả của nghiên cứu, phần lớn thay đổi liên quan đến các quá trình sinh học đã thay đổi mà họ quan sát được qua các hóa chất khác như insulin và hoocmon tuyến giáp. "Hạn chế lượng calo có thể làm chậm tốc độ trao đổi chất cơ bản - năng lượng cần thiết để duy trì các chức năng hằng ngày bình thường", Leanne Redman nhà nội tiết học và tác giả chính của nghiên cứu cho biết. Khi cơ thể sử dụng ít oxy để tạo ra tất cả năng lượng cần thiết, nó sản sinh ra ít chất chuyển hóa hơn, những thứ như các gốc tự do có thể phá hủy DNA và các bộ phận vận động khác. "Sau 2 năm, tỷ lệ chuyển hóa thấp hơn và mức độ hạn chế calo liên quan đến sự cắt giảm tổn thương do ôxy hóa gây ra cho các tế bào và mô".
Hiện tại, nghiên cứu này không đủ lâu để chứng minh rằng hạn chế calo chắc chắn làm tăng tuổi thọ; thử nghiệm đó cần đến nhiều thập niên. Nhưng Redman cho rằng dữ liệu này ủng hộ hai lý thuyết tuy cũ nhưng vững chắc về quá trình lão hóa của con người: lý thuyết trao đổi chất chậm thì sống lâu và lý thuyết tổn thương do oxy hóa. Lý thuyết đầu tiên cho rằng trao đổi chất của cơ thể càng chậm, cơ thể càng sống lâu. Lý thuyết thứ hai cho rằng cơ thể lão hóa vì các tế bào tích tụ những tổn tương do gốc tự do theo thời gian.
Các nhà nghiên cứu khác của Calerie không ủng hộ lý thuyết này. Luigi Fontana, một bác sỹ nội khoa dẫn đầu cuộc thử nghiệm tại đại học Washington, cho biết: "Bạn có thể có tỷ lệ trao đổi chất trong trạng thái nghỉ ngơi thấp vì bạn đang chết đói. Điều đó có làm cho nó trở thành một dấu ấn đo lường của tuổi thọ? Không. Bạn có thể hạn chế calo bằng cách ăn nửa cái bánh hamburger và một ít khoai tây mỗi ngày nhưng bạn sẽ sống lâu hơn? Không, bạn sẽ chết vì suy dinh dưỡng".
Nghiên cứu của Fontana với dữ liệu thử nghiệm Calerie cho thấy những thay đổi trong đường dẫn insulin cụ thể có ý nghĩa quan trọng hơn sự giảm sút trao đổi chất tổng thể. Ông cũng chỉ ra các nghiên cứu trong đó các con chuột bị buộc phải bơi trong nước lạnh nhiều giờ mỗi ngày, làm giảm sự trao đổi chất. Chúng không sống lâu hơn những con chuột trong nhiệt độ phòng. Trong các nghiên cứu khác, các nhà khoa học chỉ rõ rằng enzim bảo vệ chuột khỏi các gốc tự do. Và chúng cũng không sống lâu hơn. Fontana cho biết dữ liệu của Redman rất thú vị nhưng đó không phải là toàn bộ bức tranh. "20 năm trước, giáo điều là càng hạn chế calo càng tốt. Nhưng như những gì chúng ta thấy hiện nay, con số không phải quan trọng. Di truyền học, thành phần của chế độ ăn uống, thời điểm ăn uống, những gì có trong toàn bộ hệ gen của các vi sinh vật sống trên cơ thể bạn, tất cả điều này ảnh hưởng đến tác động của việc hạn chế calo".
Nhưng ngay cả nếu nghiên cứu điều gì xảy ra với cơ thể con người khi cắt giảm lượng calo vẫn chưa giải thích được các tế bào lão hóa như thế nào, thì điều đó không có nghĩa là nó không mang lại những lợi ích to lớn cho sức khỏe. Rafael de Cabo, giám đốc Chi nhánh Lão khoa của Viện nghiên Quốc gia về Lão hóa, cho biết: "Hạn chế calo là sự can thiệp duy nhất được biết đến giúp làm chậm sự khởi phát và tiến triển của ung thư". Nhóm của ông gần đây đã hoàn thành một nghiên cứu 25 năm về hạn chế calo ở khỉ rhesus. Dù không thấy cải tiến tuổi thọ rõ ràng như một nghiên cứu khác ở loài khỉ, nhóm nghiên cứu của Cabo đã quan sát thấy tỷ lệ các bệnh ung thư và trao đổi chất thấp hơn. Ông cho biết: "Nếu chúng ta có thể làm cho những người làm việc trong các môi trường có nhiều chất gây ô nhiễm giảm lượng calo nạp vào cơ thể, thì điều đó sẽ rất an toàn cho họ. Nhưng như chúng ta đều biết rất rõ, không ai có thể chịu đựng được việc ăn uống kham khổ trong cả cuộc đời mình".
Có lẽ không ai rõ điều đó hơn Jeffrey Peipert. Vị bác sĩ sản khoa 58 tuổi này đã tham gia vào cuộc thử nghiệm của Đại học Washington cách đây 9 năm với hy vọng giảm trọng lượng cơ thể, điều mà ông đã phải vật lộn trong cả đời mình. Khi tham gia thử nghiệm, huyết áp của ông là 132 trên 84; sau một vài tháng theo chế độ hạn chế calo, huyết áp đã giảm xuống 115 trên 65. Trong 1 năm ông giảm khoảng 13.5 kg. Nhưng 6 tháng sau ông bỏ cuộc. Công việc đó quá nặng nề. "Nó lấy đi năng lượng, sức khỏe của tôi, chắc chắn nó đã lấy đi đam mê tình dục của tôi. Và việc theo dõi lượng calo mỗi ngày thật sự không thể nuốt nổi".
Hiện nay, Peipert đã trở về trọng lượng ban đầu và phải uống thuốc cao huyết áp. Nhưng ít nhất ông cảm thấy mình sống tốt, ngay cả khi cuộc sống đó có thể sẽ không lâu dài.
Theo Báo Diễn đàn đầu tư
