Người tố giác Facebook, cô Frances Haugen, nói với một hội đồng các nhà lập pháp thuộc Thượng viện hôm thứ Ba (5/10) rằng chính phủ cần phải can thiệp để giải quyết “cuộc khủng hoảng” do các sản phẩm của Facebook tạo ra.
Cô Frances Haugen nói rằng Facebook luôn đặt lợi nhuận của chính mình lên trên sức khỏe và sự an toàn của người dùng. Đó là kết quả của phần lớn các thuật toán được thiết kế để hướng người dùng đến các bài có tính tương tác cao mà trong nhiều trường hợp đó là các bài đăng độc hại - chứa những thông tin sai sự thật.
Mặc dù không cáo buộc các giám đốc điều hành hàng đầu cố tình tạo ra các sản phẩm có hại, nhưng cô Frances Haugen nói rằng CEO Mark Zuckerberg phải chịu trách nhiệm về những tác động mà Facebook gây ra.
Cô Frances Haugen vốn là cựu Giám đốc sản phẩm phụ trách Bộ phận Thông tin dân sự sai lệch của Facebook. Cô tiết lộ rằng các thuật toán của Facebook có thể hướng những người dùng trẻ từ những thứ tương đối vô hại như công thức nấu ăn lành mạnh sang chuyển sang nhịn ăn để giữ dáng dẫn đến chứng biếng ăn. Cô đã đề xuất một giải pháp để Facebook thay đổi các thuật toán của mình để ngừng tập trung vào các bài đăng có tương tác cao, thay vào đó cung cấp cho người dùng các bài đăng theo tuyến tính thời gian. Theo cô, điều này sẽ giúp các nội dung mà Facebook cung cấp có tính an toàn hơn với người dùng.
Cô Frances Haugen chính là người đã gửi một số tài liệu nội bộ cho Wall Street Journal, giúp tờ báo này đăng tải loạt bài gây chấn động. Hôm thứ Ba (5/10), cô đã có buổi làm chứng trước Tiểu ban Thương mại Thượng viện về chủ đề bảo vệ người dùng. Cô cũng có buổi trả lời phỏng vấn trên chương trình truyền hình "60 phút" của đài CBS. Cô nói rằng những vấn đề mà cô gặp phải ở Facebook tồi tệ hơn bất cứ nơi nào khác mà cô đã làm việc, trong đó có Google, Yelp và Pinterest. Frances Haugen đã tiết lộ với CBS rằng cô đã sao chép hàng chục nghìn trang nghiên cứu nội bộ khi chuẩn bị rời Facebook hồi tháng 5.
Haugen nhận xét: "Tôi thấy rằng Facebook liên tục gặp phải mâu thuẫn giữa lợi nhuận của họ với sự an toàn của người dùng. Facebook đã giải quyết những xung đột đó vì lợi nhuận của chính mình. Kết quả là đã tạo ra một hệ thống khuếch đại sự chia rẽ, chủ nghĩa cực đoan và phân cực - và phá hoại các xã hội trên toàn thế giới”.
Trong những lời bộc bạch đã chuẩn bị sẵn của mình, Haugen nói rằng cô tin mình đã làm đúng, nhưng cô nhận thức được rằng Facebook có thể sử dụng các nguồn lực khổng lồ của họ để “tiêu diệt” cô.
“Tôi đến vì tôi nhận ra một sự thật đáng sợ: hầu như không ai bên ngoài Facebook biết những gì xảy ra bên trong Facebook”, Haugen nói. “Ban lãnh đạo của công ty giữ thông tin quan trọng từ công chúng, chính phủ Hoa Kỳ, các cổ đông của công ty và các chính phủ trên toàn thế giới”.
Haugen cho biết bước ngoặt thuyết phục cô về nhu cầu tiết lộ thông tin nội bộ Facebook cho công chúng là khi công ty giải thể Bộ phận liêm chính (bộ phận đảm trách thông tin trung thực của mạng xã hội) sau cuộc bầu cử năm 2020 ở Mỹ. Facebook cho biết họ sẽ tích hợp trách nhiệm đó vào các bộ phận khác của công ty. Nhưng Haugen nói rằng trong vòng 6 tháng kể từ khi tổ chức lại, 75% số nhân viên từng thuộc Bộ phận liêm chính đã rời sang các bộ phận khác của công ty hoặc rời đi hoàn toàn.
“6 tháng sau khi tổ chức lại, chúng tôi rõ ràng đã mất niềm tin rằng những thay đổi đó sẽ đến,” cô nói.
Trong một động thái "phản pháo" lại lời chia sẻ của cô Haugen, bà Lena Pietsch - Giám đốc truyền thông của Facebook nói rằng cô Haugen không phải là người đủ uy tín và hiểu biết để chia sẻ về công việc nội bộ của Facebook:
"Hôm nay, Tiểu ban Thương mại Thượng viện đã tổ chức cuộc điều trần với một cựu giám đốc sản phẩm tại Facebook, người đã làm việc cho công ty chưa đầy hai năm, không có báo cáo trực tiếp, chưa bao giờ được tham dự cuộc họp quan trọng với các giám đốc điều hành cấp C. Chúng tôi không đồng ý với các công bố của cô ấy về nhiều vấn đề mà cô ấy đã làm chứng. Tuy nhiên, chúng tôi đồng ý về một điều - đã đến lúc bắt đầu tạo ra các quy tắc tiêu chuẩn cho Internet. Đã 25 năm kể từ khi các quy tắc cho Internet được cập nhật, thay vì mong đợi ngành công nghiệp đưa ra các quyết định vốn thuộc về các nhà lập pháp, đã đến lúc Quốc hội phải hành động".
Facebook ảnh hưởng tiêu cực đến người dùng trẻ
Phần lớn cuộc điều trần tập trung vào ảnh hưởng của Facebook đối với người dùng trẻ tuổi. Các nhà lập pháp bày tỏ sự phẫn nộ trước bài báo của Wall Street Journal đăng tải rằng nghiên cứu nội bộ của Facebook đã phát hiện ra Instagram tạo ra một môi trường độc hại cho một số cô gái tuổi teen, làm các cô bé trải qua cảm giác tiêu cực về cơ thể của họ (báo cáo nội bộ này do cô Frances Haugen gửi cho Wall Street Journal - PV) Điều đó đã thúc đẩy những lời kêu gọi mạnh mẽ hơn từ các nhà lập pháp yêu cầu Facebook chấm dứt kế hoạch tung ra một phiên bản Instagram dành cho trẻ em.
 |
cô Frances Haugen (ảnh Vox) |
Facebook tất nhiên đã phản đối thông tin mà Wall Street Journal đăng tải. Người khổng lồ mạng xã hội nói rằng nghiên cứu cho thấy phần lớn người dùng cảm thấy tác dụng tích cực khi sử dụng các nền tảng mạng xã hội mà Facebook cung cấp, chỉ một tỷ lệ nhỏ cảm thấy tiêu cực. Cụ thể, 8/10 người dùng Instagram tuổi teen ở Mỹ cho biết nền tảng này khiến họ cảm thấy tốt hơn hoặc không ảnh hưởng gì đến cảm nhận của họ về bản thân. Nhưng cô Haugen đã nói với Ủy ban Thương mại Thượng viện rằng 20% còn lại là một con số không nhỏ và rất quan trọng bởi các nền tảng của Facebook có hàng tỉ người dùng trên thế giới.
“Trong trường hợp của thuốc lá, chỉ có khoảng 10% người hút thuốc bị ung thư phổi. Vì vậy, nếu cho rằng 20% người dùng mạng xã hội có thể đang phải đối mặt với các vấn đề sức khỏe tâm thần nghiêm trọng thì đó không chỉ là một vấn đề gây sốc", cô Haugen nói.
Mặc dù Facebook đã thông báo tạm dừng các kế hoạch dành cho trẻ em trên Instagram của mình, Haugen nói với các thượng nghị sĩ rằng cô sẽ “thực sự ngạc nhiên” nếu Facebook ngừng phát triển sản phẩm này.
“Facebook hiểu rằng nếu họ muốn tiếp tục phát triển, họ phải tìm người dùng mới,” Haugen nói thêm rằng điều đó đồng nghĩa với việc họ sẽ "gây nghiện" cho giới trẻ.
Báo cáo sai sự thật và thiếu nhân sự cho kiểm duyệt
Bên cạnh việc đưa ra lời chứng của mình với Thượng viện Hoa Kỳ và Tạp chí Wall Street Journal, cô Haugen cũng đã đệ đơn khiếu nại lên Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ. Cô tố cáo rằng Facebook đã lừa dối các nhà đầu tư và nhà quảng cáo bằng cách bỏ qua hoặc trình bày sai những gì công ty biết về cách các nền tảng của mình đang được sử dụng, chẳng hạn như phát tán thông tin sai lệch, và các biện pháp Facebook đã được thực hiện để giải quyết điều đó.
Cô Haugen cho biết hôm thứ Ba rằng Facebook đã trao đổi với nhân viên quảng cáo sau cuộc bạo loạn ngày 6 tháng 1 tại Điện Capitol của Hoa Kỳ, để đảm bảo với các nhà quảng cáo rằng Facebook đang làm mọi thứ có thể để làm cho nền tảng an toàn hơn, bao gồm cả việc gỡ bỏ tất cả các ngôn từ kích động thù địch mà công ty dò thấy. Nhưng Haugen nói thực tế không phải như vậy.
Mặc dù cô ấy kêu gọi các nhà lập pháp áp đặt các quy định đối với Facebook, cô đã cảnh báo trong lời chứng của mình rằng ”Áp dụng các biện pháp bảo vệ quyền riêng tư đã lỗi thời hoặc thay đổi Mục 230 sẽ không đủ” - cô muốn đề cập đến lá chắn pháp lý bảo vệ các nền tảng trực tuyến khỏi trách nhiệm pháp lý đối với bài viết của người dùng.
Haugen cũng cho biết cô tin rằng có thể đạt được một nền tảng truyền thông xã hội lành mạnh và Facebook đưa ra “những lựa chọn sai lầm giữa việc kết nối với những người bạn yêu thích trên mạng và quyền riêng tư cá nhân của bạn.”
“Cốt lõi của vấn đề là không ai có thể hiểu rõ những lựa chọn mang tính hủy diệt của Facebook hơn Facebook, bởi vì chỉ có Facebook mới có thể che đậy”, cô nói trong lời chứng đã chuẩn bị của mình, đồng thời cho rằng minh bạch là bước đầu tiên đúng đắn và cần thiết.
Cô nói với các nhà lập pháp rằng cô liên tục thấy các nhóm tại Facebook thiếu nhân viên, điều này dẫn đến “sự chán nản ngầm". Cô Haugen nói nếu Facebook thậm chí có một máy dò tìm sử dụng trong nhóm cô làm việc, họ sẽ có thể phát hiện ra nhiều trường hợp hơn những gì họ đã xử lý.
Tương tự, cô nói thêm rằng Facebook có thể làm “nhiều hơn đáng kể” để phát hiện trẻ em trên nền tảng của họ và cần phải công bố các quy trình đó cho Quốc hội. Cô cho biết Facebook có khả năng phát hiện nhiều trẻ em sử dụng nền tảng MXH này ngay cả khi chúng nói dối về tuổi của mình.
Facebook tạm dừng nỗ lực xây dựng Instagram cho trẻ em
