Thách thức mới
Trước thực tế CMCN 4.0 đang phát triển mạnh, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) và các doanh nghiệp thành viên trong khâu chế biến dầu khí đã ngồi lại, bàn cách cao năng lực cạnh tranh.
Theo ông Lê Mạnh Hùng, Phó tổng giám đốc PVN, cuộc CMCN lần thứ 4 đã diễn ra từ đầu thế kỷ 21 với trí tuệ nhân tạo, điện toán, vật liệu tiên tiến, nền tảng đột phá của công nghệ số. Điều này đã đặt ra những cơ hội cũng như thách thức với đất nước nói chung, ngành dầu khí và các nhà máy chế biến dầu khí nói riêng.
Hiện PVN đã có chủ trương nghiên cứu các nguồn lực và lĩnh vực kinh doanh chính phù hợp với chiến lược phát triển của từng đơn vị để áp dụng CMCN 4.0; tập trung áp dụng khoa học công nghệ vào các lĩnh vực cốt lõi; đẩy mạnh nghiên cứu và phát triển; ứng dụng những xu hướng công nghệ mới phù hợp với thực tiễn của nhà máy chế biến dầu khí.
Vẫn theo ông Hùng, PVN và các đơn vị thành viên chắc chắn không đứng ngoài cuộc cách mạng 4.0 và nhận thức rõ việc CMCN 4.0 có ảnh hưởng rất lớn đến sản xuất kinh doanh, coi đây là cơ hội cũng là thách thức và có giải pháp tận dụng cơ hội đặc biệt này.
“Để tạo được đột phá, đổi mới, sáng tạo là yếu tố vô cùng quan trọng và mang lại sức cạnh tranh mới trong tương lai”, ông Hùng nói.
Bàn về một số giải pháp phát triển ứng dụng CMCN 4.0 trong lĩnh vực chế biến dầu khí, ông Bùi Ngọc Dương, Phó trưởng ban Ban Chế biến Dầu khí của PVN nhận định, đây là một nhu cầu bức thiết đối với các nhà máy chế biến dầu khí trong nâng cao năng lực cạnh tranh. Tuy nhiên, cần có một chiến lược tổng thể với chi phí đầu tư lớn. Ngoài ra cũng gặp thách thức về rào cản chính sách, rủi ro về an ninh, an toàn khi kết nối với bên ngoài.
“Với hạ tầng về công nghệ thông tin, tự động hóa, trình độ quản lý, nhân lực... và mức độ sẵn sàng của các doanh nghiệp chế biến dầu khí của PVN, việc tiếp cận và ứng dụng CMCN 4.0 vào sản xuất, kinh doanh là hoàn toàn có cơ sở. Điều đó có thể áp dụng bằng cách tiếp tục tối ưu hóa vận hành, bảo dưỡng, phân phối; sử dụng robot vào các việc có tính chất lặp lại, phổ thông như đóng bao, bốc xếp trong nhà máy đạm, lấy mẫu tự động trong các nhà máy lọc hóa dầu, chế biến khí... và tại các khu vực có mức độ nguy hiểm cao, con người khó tiếp cận”, ông Dương nói.
Tập trung vào kỹ năng
Với thực tế của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, ông Trần Ngọc Nguyên, Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Lọc hoá dầu Bình Sơn (BSR) cho biết, nhà máy đang vận hành bằng hệ thống tự động hoá của Mỹ. Công tác vận hành sản xuất, theo dõi thiết bị và bảo dưỡng được thực hiện một phần bằng trang thiết bị tự động. Trong tương lai, Nhà máy Lọc dầu Dung Quất lấy công nghệ thông tin làm nền tảng, áp dụng công nghệ thông tin vào công tác điều độ tàu bè, rô bốt hoá, tự động hoá các xe nâng… Dĩ nhiên, để làm được điều đó, BSR đã có chiến lược đào tạo con người có kỹ năng cao.
“BSR nhận thức rõ được tầm quan trọng của công nghệ, tự động hóa trong sản xuất và quản trị doanh nghiệp. Theo đánh giá của các đơn vị tư vấn, mức độ trưởng thành doanh nghiệp của BSR thuộc mức trung bình so với nhóm dẫn đầu của các công trình lọc hóa dầu hàng đầu thế giới. Để triển khai các kế hoạch chuẩn bị cho CMCN 4.0, BSR sẽ tập trung nguồn lực và khẩn trương triển khai các hạng mục công việc theo lộ trình IT Master Plan. Đồng thời trình duyệt và thành lập Ban Công nghệ thông tin nhằm tập trung nguồn lực và đội ngũ chuyên trách để chủ động thích ứng với CMCN 4.0”, ông Nguyên cho hay.
Cũng nói về thực tế này, ông Phan Đình Đức, Hội đồng thành viên PVN nhấn mạnh, CMCN 4.0 phải được kết nối với 3.0. Các đơn vị khâu sau của ngành dầu khí cần phải tuyên truyền để người lao động tự nhận thức được năng lực hiện tại và hiểu rõ nếu không tự đào tạo, nâng cao bản thân, người lao động sẽ là vật cản cho sản xuất kinh doanh và hiệu quả của đơn vị.
Các chuyên gia của ngành dầu khí cũng cho rằng, không nhất thiết phải áp dụng CMCN 4.0 bằng mọi giá, mà cần lựa chọn kỹ càng. Đơn cử, một số phân xưởng công nghệ ở Nhà máy lọc dầu Dung Quất không dễ gì thay đổi hoặc áp dụng CMCN 4.0 trong một sớm một chiều. Vì vậy, Nhà máy cần tập trung vào quản trị dữ liệu, tối ưu hoá dầu thô, nguyên phụ liệu, nhân lực…
“Với tình hình mới, các dự án của PVN cũng nên áp dụng các thành tựu của CMCN 4.0 ngay từ thời điểm đầu tư dự án”, đại diện Ban Chế biến Dầu khí cho hay.
Ông Lê Mạnh Hùng cũng yêu cầu các nhà máy chế biến dầu khí trong khâu sau hoàn thiện báo cáo đánh giá thực trạng, đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh để gửi về Tập đoàn. “PVN cũng sẽ lựa chọn đối tác tư vấn, hợp tác, đầu tư một cách có chọn lọc. Phải đặt mục tiêu tăng trưởng thì ắt sẽ có giải pháp và nghĩ ngay đến CMCN 4.0”, ông Hùng nhấn mạnh.