Diễn biến mới ở Myanmar: người biểu tình bắt đầu dùng vũ khí phản kích

Hãng tin AP ngày 17/3 đưa tin, sau khi lực lượng an ninh nhiều lần sử dụng vũ khí gây chết người, những người biểu tình đã bắt đầu phản kích lại lực lượng an ninh, ném bom xăng và sử dụng súng cao su bắn tên và gạch đá.

Xung đột kéo dài giữa chính phủ quân sự và những người biểu tình chắc chắn là một thảm họa đối với người dân Myanmar. Theo thống kê của Liên Hợp Quốc, kể từ ngày đảo chính 1/2 đến nay ít nhất 149 người ở Myanmar đã bị "tước đoạt mạng sống một cách tùy tiện" do quân đội sử dụng vũ khí sát thương bất hợp pháp nhằm vào những người biểu tình phản đối một cách ôn hòa. Còn theo Assistance Association for Political Prisoners (Hiệp hội Hỗ trợ tù nhân chính trị) Myanmar thì có 202 người đã bị chết kể từ khi đảo chính đến hết ngày 16/3. Trong số đó, 57 người đã thiệt mạng vào cuối tuần trước.

Theo báo Golden Phoenix của Myanmar, ở Yangon, thành phố lớn nhất của đất nước, giờ đây cứ cách vài chục mét lại xuất hiện một rào chắn làm bằng bao cát, gỗ, lốp xe hoặc trụ bê tông. Một số người nói: “Những gì ở Yangon bây giờ giống hệt những gì tôi đã thấy ở Syria sau chiến tranh trên TV”.

Người biểu tình bắt đầu sử dụng bom xăng và súng cao su chống lại lực lượng an ninh

Hãng thông tấn AP cho biết với việc lực lượng an ninh sử dụng bạo lực thường xuyên hơn, những người biểu tình đã bắt đầu áp dụng các phương pháp tự vệ tích cực hơn đốt các lốp xe làm rào cản và phát động phản kích khi có thể.

Ngày 17/3, sau khi lực lượng an ninh nổ súng trước, lúc đầu những người biểu tình bỏ chạy, nhưng sau đó trở lại nấp sau bao cát, một số người ném chai cháy trong khi những người khác phản kích bằng súng cao su, nhưng do lực lượng an ninh cách rất xa nên họ không thể bắn trúng. Đêm hôm đó, đường phố Yangon và Geli đầy khói và lửa vì lực lượng an ninh đốt bỏ các chướng ngại vật.

Những người biểu tình cũng "đổi mới" các phương pháp phản kháng khác, chẳng hạn như sử dụng các tấm biểu ngữ làm khiên chắn, hoặc sơn dòng chữ "cách mạng mùa xuân" trên gáo dừa.

Tạp chí Foreign Policy (Chính sách Đối ngoại) của Mỹ ngày 10/3 đã mô tả rằng loại "đổi mới" này đã bắt đầu. Những người biểu tình bắt đầu sử dụng rào chắn làm bằng dây thép gai, tấm kim loại, lốp xe và các vật liệu khác để cố gắng làm chậm tốc độ các lực lượng an ninh; người biểu tình cũng ném pháo vào lực lượng an ninh để mô phỏng âm thanh của đạn thật nhằm xua đuổi họ.

Thành phần người biểu tình cũng có nhiều thay đổi, lúc đầu mọi người ở mọi lứa tuổi đều tham gia, nhưng hiện nay, đa số người biểu tình là thanh niên 20 - 30. Họ mang theo khiên kim loại, mũ bảo hiểm, mặt nạ phòng độc và thỉnh thoảng có người còn mặc áo chống đạn.

Tuy nhiên, về tổng thể, các cuộc biểu tình ở Myanmar vẫn bị chi phối bởi phương thức hòa bình. Hầu hết những người biểu tình thường cố gắng cản trở làm chậm bước các hành động của lực lượng an ninh, sau đó tìm nơi trú ẩn trong những ngôi nhà gần đó khi lực lượng an ninh đến. Công chúng sẵn sàng giúp và họ lại tập hợp khi lực lượng an ninh rời đi.

Tuy nhiên, tin tức cũng cho biết ngày càng có nhiều cuộc tranh luận trong nội bộ những người biểu tình về việc có nên thực hiện phản kích hay không.

"Giống hệt như tình hình Syria thấy trên TV"

Hàng loạt hậu quả do tình hình chính trị bất ổn kéo dài đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống bình thường của người dân Myanmar. Chương trình Lương thực Thế giới của Liên hợp quốc (WFP) ngày 16/3 cho biết giá gạo tại thành phố chính của Myanmar Yangon và các vùng ngoại ô gần Mandalay, đã tăng 4% kể từ tuần cuối tháng Hai; còn ở những nơi như Bhamo và Grape ở bang Kachin, giá gạo đã tăng tới 20-35%.

Ngoại trừ gạo, kể từ đầu tháng 2, giá dầu cọ bán lẻ đã tăng 20% ​​. Ngoài ra, giá nhiên liệu trên cả nước đã tăng 15% kể từ ngày 1/2, điều này có thể dẫn đến việc giá lương thực tiếp tục tăng cao.

Các doanh nghiệp do Trung Quốc tài trợ cũng bị ảnh hưởng. Theo báo Golden Phoenix của Myanmar, kể từ ngày 14/3, hàng chục nhà máy và xí nghiệp 100% vốn Trung Quốc hoặc liên doanh Trung Quốc - Myanmar và các xí nghiệp tại các khu công nghiệp Hlaing Thaya và Shwe Pyi Thar ở Yangon đã liên tiếp bị đốt phá và cướp bóc. Ít nhất 37 nhà máy của Trung Quốc bị hư hại và nhiều nhân viên trực của các nhà máy, trong đó có 3 nhân viên Trung Quốc bị thương, không có ai thiệt mạng.

Một số chủ nhà máy địa phương cho biết, ngoại trừ các ngã ba đường chính, không hề thấy bóng quân cảnh Myanmar ở các con đường nhỏ hoặc gần các nhà máy, thực tế thì các khu công nghiệp Hlaing Thaya và Shwe Pyi Thar hiện nay về cơ bản đều ở trong tình trạng vô chính phủ. "Dù có thể liên lạc với cảnh sát để giải tán những người gây rối, nhưng ngay sau khi cảnh sát rời đi, họ sẽ quay trở lại ngay".

Ở Hlaing Thaya hiện tại, những con đường bê tông vốn rộng rãi giờ cứ cách vài chục mét lại có hàng rào chướng ngại bằng bao cát, gỗ, lốp xe hoặc trụ bê tông. Cầu Hlaing Thaya nối trung tâm thành phố Yangon và Khu công nghiệp Hlaing Thaya, đầy tro do các vật thể cháy để lại. "Nó giống hệt như những gì đã thấy trên TV sau cuộc chiến ở Syria", một người dân địa phương nói.

Hiện nay, rất nhiều người lao động nước ngoài, người dân địa phương và các gia đình người nước ngoài đã mua nhà và định cư tại đây đã lần lượt bỏ ra đi. Sau khi Ủy ban Quản lý Quốc gia Myanmar ngày 14/3 thông báo về việc thực hiện quân quản tại thị trấn Hlaing Thaya, tỉnh Yangon, chỉ trong ngày 16/ hàng trăm nghìn người gồm cả các gia đình công nhân nước ngoài, đã sơ tán ra khỏi khu vực 3.

Một công nhân nhập cư từ thị trấn Irrawaddy chuyển đến Yangon cho biết: "Ở đây an toàn không còn được đảm bảo nữa. Giờ tôi nghe thấy tiếng súng nổ cả ngày lẫn đêm, tôi sợ không biết lúc nào mình sẽ bị bắn. Vả lại, nhà máy đã đóng cửa và chúng tôi không có việc làm. Vì vậy mọi người quyết định trở về quê hương để sinh sống”.

Theo hãng CNS của Trung Quốc lúc 21h30 tối 18/3, trong ngày 18/3, những người biểu tình ở Yangon, Mandalay và các thành phố khác ở Myanmar đã dựng rào chắn trên đường phố, đối đầu và đụng độ với quân đội và cảnh sát. Hai bên đã đụng độ tại thị trấn Damei, quân đội và cảnh sát đã sử dụng đạn thật, hơi cay, bom chớp và các loại vũ khí khác, hơn 20 người đã bị bắt giữ. Chiều ngày 18, tại quận Along của Yangon, hai bên xảy ra xô xát dữ dội, người biểu tình sử dụng nhiều loại vũ khí tự chế như súng cao su và bom cháy chống trả. Cuộc xung đột vẫn tiếp diễn khi màn đêm đã xuống.