Đằng sau vụ tàu sân bay Izumo Nhật tiếp cận, giám sát tàu Liêu Ninh Trung Quốc

Trang tin Đa Chiều (Dwnews) ngày 31/12 cho biết, chương trình Thời sự của Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) khi đưa tin về đợt huấn luyện của tàu Liêu Ninh đã phát đi hình ảnh hai tàu sân bay Trung Quốc và Nhật Bản đã song hành trên biển cùng ở trong một khuôn hình.

Theo báo Hải quân Nhân dân, cơ quan truyền thông chính thức của Hải quân Trung Quốc, “trong thời gian huấn luyện, các tàu chiến và máy bay của nước khác đã nhiều lần tiếp cận trinh sát và bám sát theo dõi biên đội tàu sân bay Trung Quốc và biên đội đã nhiều lần cho các máy bay chiến đấu cất cánh đối phó có hiệu quả”.

Trong các bức ảnh và video công bố chính thức, có hình ảnh tàu Liêu Ninh và tàu sân bay Izumo của Nhật Bản ở trong cùng một khung hình, đây cũng là ảnh “chụp chung” công khai đầu tiên giữa một tàu sân bay Trung Quốc và tàu sân bay nước ngoài.

Theo các cơ quan truyền thông đưa tin trước đó, biên đội tàu Liêu Ninh đã vào Thái Bình Dương qua eo biển Miyako và Lực lượng Phòng vệ biển (Hải quân) Nhật Bản đã điều động tàu Izumo theo dõi và giám sát. Sau khi tàu Liêu Ninh tiến vào Thái Bình Dương, Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản đã xóa một chi tiết gây nên sự chú ý trong bản tin.

Theo tin của truyền thông Trung Quốc Thời báo Hoàn cầu ngày 19/12, trong hai ngày 17 và 18/12, Bộ Tổng Tham mưu Quân đội Nhật Bản đã công bố thông tin liên quan đến đội hình biên đội tàu sân bay Liêu Ninh, nhưng nội dung được đưa ra vào ngày 18 đã được đính chính vào một ngày sau đó, hủy bỏ nội dung mô tả "tàu Liêu Ninh sau khi vào Thái Bình Dương đã cho cất cánh và thu hồi tiêm kích J-15."

Ông Tống Trung Bình (Song Zhongping), một chuyên gia quân sự Trung Quốc cho rằng việc Nhật Bản cố tình xóa bỏ chi tiết này, nhằm hạ thấp khả năng tác chiến của tàu Liêu Ninh thông qua dư luận, nhằm cho thế giới bên ngoài thấy: máy bay cất hạ cánh trên tàu là một thanh kiếm sắc bén của các tàu sân bay, nhưng tàu Liêu Ninh không thực hành luyện tập cất hạ cánh máy bay, có thể là ý đồ xấu của phía Nhật.

Tống Trung Bình cho rằng, khi tàu và máy bay Trung Quốc đi qua vùng biển gần Biển Nhật Bản, Nhật Bản tất sẽ cử binh lực tương ứng tiến hành theo dõi và giám sát, PLA đương nhiên sẽ nắm được điều này.

Trên thực tế, kể từ khi tàu Liêu Ninh lần đầu tiên vào Thái Bình Dương vào năm 2016, hoạt động huấn luyện ngoài biển xa của nó đã trở nên thường xuyên. Theo Hãng thông tấn Kyodo của Nhật Bản, tàu Liêu Ninh đã qua lại giữa đảo chính Okinawa và Miyakojima vào tháng 4/2020 và tháng 4/2021, đồng thời thực hiện hoạt động cất và hạ cánh máy bay chiến đấu ở Thái Bình Dương.

Ngay sau khi biên đội tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc luyện tập ở Thái Bình Dương gần đây và tàu Izumo tiếp cận để trinh sát, các quan chức Nhật Bản đã tuyên bố kế hoạch thiết lập một đường dây nóng quân sự với phía Trung Quốc để giúp giảm căng thẳng có thể xảy ra trong tương lai.

Theo trang tin Mỹ The Drive ngày 30/12, Bộ Tổng Tham mưu của Nhật Bản tối ngày 17/12 thông báo, Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản đã phát hiện tàu sân bay Liêu Ninh của Hải quân Trung Quốc ở Biển Hoa Đông, cách quần đảo Danjo, tỉnh Nagasaki khoảng 350 km về phía tây. Dưới sự hộ tống của tàu khu trục Type 055 Nam Xương, tàu hộ vệ mang tên lửa Type 054A Nhật Chiếu và tàu tiếp liệu tổng hợp Type 901 Hồ Luân Hồ, tàu Liêu Ninh đã di chuyển theo hướng Đông Nam. Ngày 16/12, biên đội tàu Liêu Ninh đi về phía nam từ Biển Hoa Đông đi qua eo biển Miyako hướng về phía tây Thái Bình Dương ở phía đông Đài Loan.

Trong quá trình này, nhóm tác chiến tàu sân bay Liêu Ninh đã tiến hành huấn luyện cất và hạ cánh máy bay trực thăng trên tàu sân bay ở Biển Hoa Đông và Thái Bình Dương; đồng thời tiến hành huấn luyện cất và hạ cánh máy bay tiêm kích J-15 ở Thái Bình Dương. Phía Nhật Bản đã cử tàu sân bay mới được hoán cải Izumo và tàu khu trục Akitsuki cùng máy bay tuần tra P-1 và P-3C để giám sát và trinh sát. Ngoài ra, video của Trung Quốc cũng cho thấy Nhật Bản đã điều động máy bay chiến đấu F-15J tới ngăn chặn máy bay chiến đấu J-15 của PLA.

Nói chung, khi một hạm đội nước ngoài tiếp cận lãnh hải của mình, việc cử tàu chiến của mình đi theo dõi giám sát trong vùng biển quốc tế là điều hoàn toàn bình thường ở mọi nơi trên thế giới. Ở thời điểm hiện tại, không có dấu hiệu nào cho thấy PLA hoặc quân đội Nhật đang thực hiện nhiệm vụ của họ một cách nguy hiểm hoặc không chuyên nghiệp.

Tuy nhiên, việc Nhật Bản điều động tàu sân bay và tiếp cận ở khoảng cách gần như vậy là rất không bình thường. Có ý kiến phân tích cho rằng Nhật Bản, giống như các quốc gia khác, thường chỉ cử các tàu chiến nhỏ hơn để thực hiện nhiệm vụ theo dõi.

Phân tích chỉ ra rằng, ít nhất là về một số động cơ có liên quan, Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản dường như rõ ràng có ý định gửi một thông điệp tới Trung Quốc, cho thấy họ có sức mạnh chiến đấu và sẵn sàng sử dụng vũ khí trang bị liên quan trong những vụ tương tác khá chặt chẽ ở Tây Thái Bình Dương.

Dù không rõ tàu Izumo có khoảng cách gần đến mức nào với tàu chiến nào trong biên đội tàu sân bay Trung Quốc, nhưng nhìn trên màn hình thì thấy khoảng cách giữa các tàu chiến lớn như vậy là khá gần. Và sự tiếp cận này giúp giải thích cách Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản có thể chụp những hình ảnh đặc tả tàu chiến Trung Quốc ở Thái Bình Dương.

Sự xuất hiện của các tàu chiến Trung Quốc tại vùng biển Thái Bình Dương ở phía nam Nhật Bản phản ánh việc PLA liên tục đẩy nhanh tốc độ chuẩn bị cho chiến tranh, đồng thời lực lượng này cũng tăng cường khả năng điều lực lượng trên biển hùng hậu tới các khu vực xung quanh bên ngoài Trung Quốc. Vào tháng 10 năm nay, hạm đội Trung Quốc và Nga đã tuần tra chung qua eo biển Tsugaru, lần đầu tiên thực hiện gần như đi một vòng xung quanh Nhật Bản, thể hiện khả năng tác chiến trên biển của PLA.

Trong những năm gần đây, Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản cũng đã mở rộng phạm vi và quy mô hoạt động quân sự, như liên tiếp tham gia các cuộc tập trận quân sự đa quốc gia trên biển và các cuộc tập trận khác ở Thái Bình Dương. Ngoài ra, trong năm nay, máy bay tàng hình F-35B của Lực lượng Lính thủy đánh bộ Mỹ đã cất cánh và hạ cánh trên tàu sân bay Izumo, lập kỷ lục lần đầu tiên một máy bay chiến đấu cất cánh từ tàu sân bay Nhật Bản kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ Hai.