|
| Máy bay không người lái MQ-9 "Reaper" phóng tên lửa Hellfire, thiệt hại do nó gây ra thường lan ra khu vực xung quanh, gây thương vong cho dân thường vô tội. (Ảnh: U.S. Air Force). |
Trang Military.com đưa tin, Thẩm phán Liam O'Grady của một tòa án địa phương quận Alexandria ở Virginia, Mỹ hôm thứ Ba (27/7) đã ra phán quyết cựu sĩ quan phân tích tình báo Daniel Hale của Lực lượng Không quân Hoa Kỳ đã vi phạm luật tình báo khi tiết lộ các bí mật quân sự với các phóng viên để ngăn chặn việc quân đội sử dụng máy bay không người lái gây thương vong cho dân thường vô tội.
Daniel Hale đóng quân tại căn cứ không quân Bagram AFB ở Iraq từ năm 2009 đến năm 2013. Chuyên môn của Hale là theo dõi, tìm kiếm ttín hiệu điện thoại di động để tìm ra vị trí của các chiến binh đối phương. Hale xuất ngũ vào năm 2013 và sau đó quyết định kể lại những gì mình biết trong thời gian phục vụ cho một phóng viên giấu tên.
 |
UAV của Mỹ phóng tên lửa giết chết tướng Iran Suleimani (Ảnh: Dwnews). |
Từ năm 2014 đến 2015, Daniel Hale làm việc với tư cách là nhà phân tích hợp đồng cho National Geospatial-Intelligence Agency (Cơ quan Tình báo - Không gian Địa lý Quốc gia) và vẫn thường xuyên xử lý các tài liệu chiến trường quan trọng. Ông cũng sử dụng các tài liệu này để bác bỏ những tuyên bố của quân đội Mỹ rằng "máy bay không người lái đặt sự an toàn của dân thường lên hàng đầu". Trên thực tế, quân đội Mỹ luôn ưu tiên cho việc hoàn thành các nhiệm vụ.
Trong văn bản tự bào chữa, Hale nói rằng anh ta đã chứng kiến quá nhiều thương vong của dân thường khi tham gia công tác tình báo, và cảm giác tội lỗi đã khiến anh mắc chứng trầm cảm và hội chứng căng thẳng sau chấn thương (PTSD).
Hale viết: "Tôi không ngày nào không đặt câu hỏi về tính hợp pháp của những hành động của mình ... Rốt cuộc tôi có thể làm gì để bù đắp cho những hành vi tàn ác mà tôi đã gây ra?".
Tuy nhiên, công tố viên cho rằng những bí mật do Hale tiết lộ đã được nhóm khủng bố ISIS sử dụng và gây nguy hiểm cho các hoạt động quân sự và chiến thuật của cuộc chiến chống khủng bố.
 |
Các sĩ quan điều khiển UAV tấn công của Mỹ (Ảnh: U.S. Air Force). |
Thẩm phán O'Grady nói: "Daniel Hale không bị truy tố vì đã nói công khai về các dự án máy bay không người lái hoặc chỉ trích quân đội Mỹ giết người vô tội. Sai lầm của anh ta là công khai các tài liệu mật".
Tuy nhiên, Lisa Ling, một cựu Trung sĩ kỹ thuật của Lực lượng Không quân Hoa Kỳ, người ủng hộ Hale, nói với Military.com rằng, trừ khi chính phủ Hoa Kỳ có thể bảo vệ những người tố giác và đối mặt với vấn đề gây ra thương vong cho dân thường, nếu không vẫn sẽ có những vụ rò rỉ tương tự. Cô cũng là một người lính phản đối các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái. Lisa Ling đã xuất ngũ vào năm 2012 và hồi năm 2016 cô đã đề cập đến việc ngẫu nhiên gây thương vong của máy bay không người lái chiến đấu Mỹ trong bộ phim tài liệu "National Bird".
Lisa Ling nói thêm: "Trong vài năm qua, có nhiều người đã tiết lộ bí mật vì không thể chịu đựng được, nhiều người đã tham gia hoặc tiếp xúc với dự án máy bay không người lái, trong đó có Snowden. Tại sao lại như vậy? Tại sao chúng ta không đối mặt với dự án máy bay không người lái? Tại sao chúng ta lại kết tội người cung cấp thông tin về nó?".
Được biết, Daniel Hale đã bị kết án 45 tháng tù giam vì tội làm rò rỉ hơn mười tài liệu tuyệt mật cho giới truyền thông, qua đó phơi bày vụ bê bối giết hại dân thường bằng máy bay không người lái của Mỹ.
Theo Hãng thông tấn AP ngày 27/7, bị cáo Daniel Hall đã nhận tội vào đầu năm. Phiên tòa hôm đó chủ yếu thảo luận về động cơ làm rò rỉ bí mật của Hale, liệu chúng có gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia hay không và các tiêu chuẩn kết án liên quan.
Cáo trạng cho biết, Hale đã in 6 tài liệu mật liên quan đến dự án máy bay không người lái trao cho các phóng viên. Sau đó anh ta lại lần lượt tiết lộ 11 tài liệu được đánh dấu mức độ "Tối mật" và "Mật" cho các cơ quan truyền thông, một phần hoặc toàn bộ nội dung các tài liệu này sau đó đã được họ công bố.
Daniel Hale nói tại phiên tòa rằng anh ta đã chứng kiến cảnh máy bay không người lái của Mỹ giết hại dân thường một cách bừa bãi và không phân biệt ở Afghanistan. Là một người tham gia dự án, anh cảm thấy "lương tâm cắn rứt". Việc anh tiết lộ là để vạch trần những lời dối trá về chiến tranh bằng máy bay không người lái.
Hale nói, giết người là sai trái và đặc biệt sai khi giết những người dân thường không có khả năng chống cự.
Các luật sư bào chữa cũng đã kêu gọi tòa án xử nhẹ, với lý do thân chủ của họ đã tiết lộ bí mật do lương tâm, nhằm bác bỏ tuyên bố của Tổng thống Barack Obama khi đó rằng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái sẽ không vô tình làm hại đến dân thường, mục đích là để gây nên " sự chú ý đối với những hành vi của vô đạo đức của chính phủ Mỹ được che đậy bởi những bí mật”. Ngoài ra, cơ quan công tố không đưa ra được chứng cứ thực tế nào cho thấy vụ rò rỉ này đã gây ra bất kỳ tác hại thực sự nào.
 |
UAV MQ-9 Mỹ mang tên lửa tấn công mục tiêu mặt đất (Ảnh: U.S. Air Force) |
Các công tố viên cáo buộc rằng, có ai đó đã thu thập các tài liệu bị rò rỉ này trên Internet để giúp các thành viên của tổ chức cực đoan "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tránh được các cuộc không kích của quân đội Mỹ. Bị cáo hẳn biết rõ rằng điều này "có thể gây ra rủi ro nghiêm trọng hoặc thậm chí cực kỳ nghiêm trọng đối với an ninh quốc gia".
Gordon Kromberg, Trợ lý công tố viên phụ trách vụ án, tuyên bố rằng hành động của bị cáo Daniel Hale không nhằm thúc đẩy cuộc thảo luận công khai; trái lại đã khiến “những người trực tiếp tham gia chiến đấu gặp nguy hiểm”; cho dù vô ý về chủ quan, nhưng về mặt khách quan hành vi này đã có tác dụng trong việc “tiếp tay cho các tổ chức khủng bố”.
Cuối cùng, Daniel Hale đã bị Tòa án địa phương quận Alexandria ở Virginia kết án 45 tháng tù giam vì tội làm rò rỉ bí mật. Mức án này cao hơn nhiều so với mức án từ 12 đến 18 tháng mà luật sư bào chữa đưa ra, nhưng cũng thấp hơn mức 9 năm tù mà công tố viên yêu cầu. Trước đó, "người thổi còi" liên quan đến việc làm rò rỉ tài liệu mật cho các phóng viên là Snowden đã phải nhận mức án 63 tháng tù.
Chủ tọa phiên tòa, thẩm phán Liam O'grady tuyên bố rằng phán quyết này không phải do Hale tiết lộ hành vi giết hại dân thường bừa bãi bằng máy bay không người lái, mà là để ngăn chặn hành vi tiết lộ bí mật của những người khác. Ông cho rằng Hale "có thể làm một người tố giác mà không lấy đi những tài liệu đó".
