Cuộc khẩu chiến Mỹ - Trung về nguồn gốc dịch bệnh COVID-19: từ Mỹ hay Trung Quốc ?

Theo trang tin Hoa ngữ Đa Chiều, để đối phó với dịch bệnh viêm phổi do virus corona chủng mới trên toàn thế giới (COVID-19), Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Robert O'Brien đã nhắc lại vào ngày 11/3 rằng: coronavirus mới (SARS-CoV-2) không có nguồn gốc ở Mỹ, mà là bắt nguồn ở Vũ Hán, Trung Quốc từ “cách đây không lâu”.

“Virus bắt nguồn ở Vũ Hán, Trung Quốc”

Theo hãng CBS ngày 11/3, tại một sự kiện do Quỹ Di sản (Heritage Foundation) tổ chức, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ O'Brien đã nói: “Điều đầu tiên tôi muốn chỉ ra là virus không phải đến từ Mỹ, mà là khởi nguồn Vũ Hán, Hồ Bắc, Trung Quốc, nó đã xảy ra được một thời gian”.

Ông O'Brien nói: “Ở một mức nào đó, (dịch bệnh) ban đầu đã xảy ra ở Trung Quốc, nhưng nó đã không được xử lý đúng ngay từ đầu”, “Chúng ta nên đối xử với điều này theo những cách khác nhau, hoàn cảnh hiện tại của chúng ta là như thế”.

Vào ngày 27/2, ông Chung Nam Sơn, người lãnh đạo nhóm chuyên gia cấp cao của Ủy ban Y tế và Sức khỏe Quốc gia Trung Quốc và là Viện sĩ Công trình của Trung Quốc đã nói dịch bệnh COVID-19 không nhất thiết bắt nguồn từ Trung Quốc.

Ông O'Brien cũng nhấn mạnh rằng nếu Trung Quốc ban đầu không che giấu sự thật, nếu Trung Quốc để các chuyên gia Mỹ tới giúp, dịch bệnh có thể đã được kiểm soát.

Trung Quốc trì hoãn ứng phó trên toàn cầu?

Ông O'Brien nói rằng nếu lúc đầu Trung Quốc không che giấu dịch bệnh và không cấm các bác sĩ nói ra, thì phản ứng của thế giới đối với dịch bệnh COVID-19 có thể sớm hơn được hai tháng.

Ông O'Brien nói: “Trong hai tháng đó, nếu chúng ta có thể giải mã virus và nhận được sự hợp tác cần thiết từ Trung Quốc, nhóm WHO đến hiện trường, như chúng ta đã đề xuất, hãy để Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đến hiện trường. Chúng ta lẽ ra có thể giảm đáng kể số ca bệnh tại Trung Quốc và các ca bệnh hiện đang được phát hiện trên khắp thế giới”.

Những lời chỉ trích của O'Brien về chính phủ Trung Quốc đã lặp lại những phát biểu tuần trước của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo.

Ngày 6/3, ông Mike Pompeo nói với CNBC, chính Trung Quốc đã khiến  Mỹ “không theo kịp tình hình” khi đối phó với dịch bệnh. Ông Mike Pompeo nói: “Xin hãy ghi nhớ, đây là dịch bệnh do virus Vũ Hán gây ra. Lúc đầu chúng ta không nhận được các thông tin đầy đủ. Hiện nay chúng ta đối mặt với rất nhiều thách thức khiến chúng ta trở nên lạc hậu”.

Mỹ chấp thuận cách gọi “Virus Trung Quốc”  

Ngoài Mike Pompeo, một số quan chức cấp cao ở Mỹ đã sử dụng tên gọi “virus Trung Quốc” hoặc “virus Vũ Hán” để chỉ bệnh Viêm phổi do virus Corona mới. Lãnh đạo phe Cộng hòa tại Hạ nghị viện Kevin McCarthy trước đây đã sử dụng thuật ngữ “Chinese coronavirus” trong một tweet. Hạ nghị sĩ đại diện bang Arizona Paul Gosar cũng gọi SARS-CoV-2 là “virus Vũ Hán”.

Thậm chí Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 5/3 cũng nói virus Corona mới “bắt nguồn ở Trung Quốc”.

Theo tin của Reuters ngày 5 tháng 3, tại cuộc họp đầu tiên của mùa bầu cử năm 2020 ở Scranton, bang Pennsylvania, đáp lại việc Đảng Dân chủ chỉ trích chính quyền Donald Trump không chuẩn bị tốt đối phó với đại dịch COVID-19; ông Trump đã nói: “Tôi cho rằng mọi người thấy chúng tôi đang làm rất tốt. Những gì chúng tôi phải làm là làm một công việc chuyên nghiệp. Không ai đổ lỗi cho chúng ta về virus”, “Thứ này (virus) bắt nguồn ở Trung Quốc”.

Trung Quốc phản công, đổ lỗi virus bắt nguồn từ Mỹ, buộc tội Mỹ mang dịch bệnh tới Vũ Hán

Ngày 9/3, theo giờ Bắc Kinh, Cảnh Sảng, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã đáp lại điều này tại một cuộc họp báo thường kỳ bằng cách tuyên bố rằng: “WHO đã chính thức đặt tên cho loại coronavirus mới. Một số chính trị gia Mỹ không tôn trọng khoa học, không tôn trọng các quyết định của WHO và vội vã nói xấu Trung Quốc và Vũ Hán về virus corona mới. Trung Quốc lên án hành vi bỉ ổi này”.

Cảnh Sảng nói: “Kể từ khi dịch bệnh bùng phát, Trung Quốc luôn áp dụng thái độ cởi mở, minh bạch và có trách nhiệm để thông báo kịp thời cho WHO và các quốc gia và khu vực liên quan, bao gồm Hoa Kỳ, về thông tin dịch bệnh, chia sẻ trình tự gien virus và tích cực đáp ứng mối quan tâm của tất cả các bên; tăng cường hợp tác với tất cả các bên. Trung Quốc đã dành thời gian cho thế giới để chống lại dịch bệnh, những nỗ lực của ông Mike Pompeo nhằm phỉ báng những nỗ lực chống lại dịch bệnh của Trung Quốc sẽ không thành công”.

Ngoài ra, bà Hoa Xuân Oánh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc tại cuộc họp báo vào ngày 3/3 đã đề cập rằng phía Trung Quốc đã 30 lần thông báo cho phía Mỹ về thông tin tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng ngừa. CDC của hai nước đã nhiều lần trao đổi liên quan đến tình hình dịch bệnh.

Vấn đề liên quan đến nguồn gốc virus gây nên dịch bệnh COVID-19 đã nóng lên sau khi giám đốc Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ Robert Redfield thừa nhận rằng có bệnh nhân chết vì cúm ở Mỹ có thể tử vong do COVID-19. Tối ngày 12 tháng 3, người phát ngôn mới của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên (Zhao Lijian) cũng đã viết 3 bản tweet liên tiếp bằng tiếng Trung và tiếng Anh trên Twitter trút giận lên phía Washington: “Hoa Kỳ nợ chúng tôi một lời giải thích!”.

Trong một bản tweet, ông Triệu Lập Kiên đã viết: “Ông Robert Redfield, giám đốc Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ, đã thừa nhận trước Ủy ban giám sát Hạ nghị viện vào hôm thứ Tư 11/3 rằng một số người Mỹ dường như đã chết vì cúm, đã được kiểm tra trong chẩn đoán sau khi chết   là dương tính với coronavirus mới (SARS-CoV-2)”.

Ông Triệu Lập Kiên viết: “Giám đốc Trung tâm kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ đã bị bắt quả tang. Khi nào bệnh nhân số 0 xuất hiện ở Hoa Kỳ? Có bao nhiêu người bị nhiễm bệnh? Tên của bệnh viện là gì? Có thể là quân đội Hoa Kỳ đã mang dịch bệnh đến Vũ Hán. Hoa Kỳ cần phải minh bạch! Phải công khai dữ liệu! Hoa Kỳ nợ chúng tôi một lời giải thích!”.

Điều đáng lưu ý là, ý của ông Triệu Lập Kiên là nhắc lại những tin đồn xuất hiện trên các nền tảng mạng xã hội Trung Quốc đại lục trước đây, nói rằng Mỹ đã lợi dụng cơ hội tham gia Đại hội TDTT quân sự thế giới ở Vũ Hán vào tháng 10 năm ngoái để mang virus sang Vũ Hán. Vào thời điểm đó, một số cư dân mạng đã đặt câu hỏi lại: Tại sao quân đội Mỹ mang virus đến Vũ Hán, nhưng họ đã thoát thân an toàn? Chẳng phải là virus không biên giới, không biết phân biệt bạn thù hay sao?”. Lần này cũng có người phản bác ông Triệu Lập Kiên: “Nếu người Mỹ muốn đầu độc, tại sao họ lại phải mượn Đại hội TDTT quân sự thế giới? Giữa Trung Quốc và Mỹ có biết bao người qua lại mỗi ngày. Tại sao lại phải mượn cơ hội Đại hội TDTT quân sự thế giới? Logic này rõ ràng là không ổn!”.

Ngoài ra, Triệu Lập Kiên cũng đăng một tweet tiếng Anh khác chất vấn phía Mỹ: có 34 triệu bệnh nhân cúm và 20.000 người đã chết ở Mỹ trong mùa này, xin hãy cho chúng tôi biết có bao nhiêu trong số đó có liên quan đến bệnh COVID-19?

Bà Hoa Xuân Oánh, một người phát ngôn khác của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng đã tweet bằng tiếng Anh vào cùng ngày: “Tiến sĩ Robert Redfield tiết lộ rằng một số trường hợp cúm được chẩn đoán trước đó ở Hoa Kỳ thực sự đã bị COVID-19. Gọi virus Corona mới được bằng cái tên ‘Chinese coronavirus’ là hoàn toàn sai lầm và không phù hợp”.