Việt Nam có tỷ lệ phụ nữ đi làm cao trên thế giới
Theo Alive & Thrive, trong thời gian qua, Việt Nam đã thông qua một loạt chính sách hỗ trợ chế độ nghỉ thai sản cho phụ nữ sinh con như thời gian nghỉ thai sản là 6 tháng, cấm tiếp thị các sản phẩm thay thế sữa mẹ… Việc thực thi các chính sách đã giúp tỷ lệ trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đã được cải thiện từ 19% lên 45% trong vòng 10 năm (2010 – 2020).
Tuy nhiên, theo tổng điều tra dinh dưỡng giai đoạn 2019 - 2020, tỷ lệ trẻ được tiếp tục bú mẹ từ 12-23 tháng tuổi không cải thiện và chỉ dừng ở mức 26% vào năm 2020. Bên cạnh đó, Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ phụ nữ đi làm cao trên thế giới với 70% phụ nữ độ tuổi 15-64 tham gia lực lượng lao động và quay trở lại làm việc sau khi sinh con là nguyên nhân lớn nhất khiến người mẹ dừng cho con bú .
Cũng theo Alive & Thrive, mặc dù chính sách thai sản của Việt Nam có rất nhiều điểm tiến bộ so với các quốc gia trong khu vực nhưng đối tượng thụ hưởng chính sách mới chỉ giới hạn trong khoảng 36% lao động nữ thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, trong khi đó Việt Nam là nước có tới 64% lao động nữ đang làm việc trong khu vực phi chính thức thuộc nhóm bảo hiểm tự nguyện.
Theo báo cáo năm 2023 của Alive & Thrive, Việt Nam có hơn 800.000 trẻ trong số hơn 1,6 triệu trẻ sinh ra mỗi năm có mẹ không được hưởng chế độ thai sản. Nhiều lao động nữ sẽ phải đi làm sớm để mưu sinh, dẫn tới hệ quả cai sữa sớm, tăng nguy cơ suy dinh dưỡng cũng như bệnh tật cho trẻ và mẹ. Không người mẹ nào đáng bị đặt trong tình huống phải lựa chọn giữa đảm bảo thu nhập hay đảm bảo nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho con mình.
Cần tăng mức trợ cấp thai sản cho người lao động
Bà Vũ Hoàng Dương - Chủ tịch Nhóm Công tác về Dinh dưỡng Việt Nam (SUN CSA Việt Nam) – cho rằng: “Dự thảo Luật BHXH bước đầu đã có điểm sáng là bổ sung chế độ thai sản cho người lao động tham gia BHXH tự nguyện với mức hưởng trợ cấp thai sản một lần là 2 triệu đồng cho một trẻ. Mức trợ cấp này còn thấp và không đủ đảm bảo bà mẹ vượt qua khó khăn khi sinh con. Vì vậy, cần tăng lên mức tối thiểu 3,6 triệu đồng cho một trẻ (tương đương mức đang được đề xuất áp dụng với đối tượng tham gia BHXH bắt buộc) và lý tưởng hơn là 7 triệu đồng cho một trẻ (tương đương 3,5 tháng nghỉ thai sản được hưởng theo mức chuẩn nghèo thành thị).”
Tuy nhiên, với chính sách này, Việt Nam vẫn có tới 770.000 lao động nữ (87% lao động nữ khu vực phi chính thức) không có khả năng tham gia BHXH tự nguyện chưa được hưởng lợi.
Ông Nguyễn Anh Vũ - đồng Chủ tịch SUN CSA Việt Nam – cho biết: “Trong tương lai chính phủ nên tính tới mở rộng đối tượng hưởng trợ cấp thai sản này cho mọi phụ nữ sinh con bất kể có tham gia BHXH hay không. Với chính sách này, Việt Nam sẽ cần chi khoảng 0,04% GDP vào năm 2020, giảm xuống 0,02% GDP vào năm 2030. Chi phí cho chính sách vẫn thấp hơn tổn thất về sức khỏe người mẹ và trẻ em phải gánh chịu khi lao động nữ không được nghỉ thai sản và duy trì bú mẹ được ước tính là 0,54% GDP (2 tỉ đô la) mỗi năm.”
Đối với lao động nữ đang làm việc tại khu vực chính thức, để đảm bảo việc thực hiện chính sách thai sản theo quy định của Bộ Luật Lao động năm 2019 và Luật Bảo hiểm xã hội năm 2016, doanh nghiệp cần tăng cường thực thi quy định về phòng vắt, trữ sữa mẹ tại nơi làm việc nhằm đảm bảo nuôi con bằng sữa mẹ.
3/4 trẻ sơ sinh tại Cà Mau được thực hành nuôi con bằng sữa mẹ xuất sắc
Bệnh viện đầu tiên ở miền Bắc thực hành nuôi con bằng sữa mẹ xuất sắc
