Nhu cầu về cây xanh đô thị
Theo Luật Quy hoạch Đô thị, tỷ lệ cây xanh ở các đô thị phải đạt 10m2 cây xanh/người. Như vậy, với 5 thành phố trực thuộc trung ương cùng hàng trăm đô thị thuộc các tỉnh còn lại thì diện tích cây xanh cần đạt được là rất lớn.
Đối với tất cả các địa phương, về cơ bản đều phải có một doanh nghiệp công ích về lĩnh vực này. Tại thủ đô, đó là Công ty TNHH một thành viên Công viên Cây xanh Hà Nội. Đây là doanh nghiệp nhà nước, phạm vi hoạt động ở cả 29 quận, huyện với nhiệm vụ quản lý, duy tu hệ thống cây xanh ở các công viên và trên hè đường.
Tuy hoạt động bằng ngân sách nhà nước nhưng theo bà Phạm Kim Thu – Trưởng phòng Kế hoạch của Công ty TNHH một thành viên Công viên Cây xanh Hà Nội thì doanh nghiệp này vẫn phải đấu thầu để được nhận tiền của UBND thành phố cho nhiệm vụ của mình. Các công việc về bảo dưỡng, trồng mới cây xanh của Hà Nội là rất lớn với một số lượng công nhân đông đảo nhưng đội ngũ kỹ sư cây xanh đô thị của doanh nghiệp này hiện không tới 40 người.
Cây xanh trong Công viên Thống Nhất ở Hà Nội |
Không chỉ có các doanh nghiệp công ích với nhiệm vụ nói trên, ngay cả các doanh nghiệp tư nhân thì nhiều nơi cũng rất quan tâm tới việc trồng và phát triển hệ thống cây xanh. Điển hình, có thể nói đến một địa chỉ là Khu đô thị Ecopark ở ngay gần làng gốm Bát Tràng.
Tại đây như một khu đô thị trong lòng công viên vì lãnh đạo tập đoàn Ecopark rất quan tâm và chú trọng yếu tố cây xanh. Thậm chí, trong cơ cấu tổ chức của mình, Ecopark còn có cả một bộ phận chuyên trách về cây xanh với đội ngũ kỹ sư được đào tạo qua trường lớp bên cạnh số lượng công nhân có phần đông đảo hơn.
Theo TS Triệu Văn Hùng – Chủ tịch Hội KHKT Lâm nghiệp Việt Nam, xu thế của cư dân đô thị là ngoài những nhu cầu về giải trí, văn hoá… gắn với cây xanh và cả với rừng càng ngày càng tăng. Do đó, ở ngoại vi các đô thị phải có rừng phòng hộ cảnh quan để cư dân đô thị có thể đến ăn nghỉ vào những dịp cuối tuần. Đây chính là một trong những tiềm năng của ngành lâm nghiệp. Giá trị phi vật thể của rừng và cây xanh với người dân chính là ở chỗ đó.
Nhưng rất thiếu đội ngũ nhân lực trình độ cao
Theo ông Nghiêm Văn Nam – chuyên gia cây xanh của Khu đô thị Ecopark, bản thân ông và một số đồng nghiệp ở đây là những người được đào tạo bài bản tại Trường Đại học Lâm nghiệp. Ecopark cũng luôn có nhu cầu tuyển mới cho các vị trí nhân sự về lĩnh vực này. Tuy nhiên, cũng không dễ tuyển vì toàn miền Bắc hiện chỉ có Trường Đại học Lâm nghiệp là đào tạo kỹ sư chuyên ngành cây xanh đô thị. Còn ở Trường Đại học Kiến trúc thì có ngành kiến trúc phong cảnh là liên quan ít nhiều đến cây xanh đô thị.
Cây xanh chiếm một tỷ lệ không nhỏ ở khu đô thị Ecopark |
PGS TS Đặng Văn Hà – Viện trưởng Viện Kiến trúc Cảnh quan và Cây xanh Đô thị thuộc Trường Đại học Lâm nghiệp cũng cho biết, thường thì hàng năm hai chuyên ngành này của trường chỉ tuyển được một số lượng sinh viên hết sức khiêm tốn so với tiềm năng. Nguyên nhân có lẽ vì những ngành thời thượng như công nghệ thông tin, quản trị kinh doanh… vẫn có sức hút lớn hơn dù học phí đắt.
Tuy nhiên, do nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp rất lớn nên mức độ cạnh tranh đầu ra của sinh viên các chuyên ngành kiến trúc cảnh quan và cây xanh đô thị là nhỏ hơn nhiều so với những ngành mốt thời thượng nói trên.
Với tổng số 833 đô thị lớn, nhỏ trên cả nước, nhu cầu nhân lực về cây xanh đô thị là không hề nhỏ. Đương nhiên, nhu cầu nhân lực này không chỉ là công nhân mà phải có cả kỹ sư. Trồng loại cây gì cho phù hợp và quy trình chăm sóc, bảo dưỡng ra sao thì đó là công việc của đội ngũ kỹ sư cây xanh đô thị. Và cũng còn phải kể đến những nhiệm vụ phải đặt ra cho mùa mưa bão là phải cắt tỉa cây xanh thì chính các kỹ sư cũng phải nghiên cứu, lên kế hoạch làm việc cho đội ngũ công nhân.
Chính vì thế, tin rằng trong một tương lai gần, với tốc độ đô thị hoá ngày một gia tăng thì các chuyên ngành kiến trúc cảnh quan và cây xanh đô thị cũng dần có sức hút trong tuyển sinh đại học ở Việt Nam. Song để việc này thành hiện thực thì chắc chắn còn rất nhiều việc phải làm như PGS TS Đặng Văn Hà cho biết.
Và mọi thứ cũng đều phải có thời gian để bản thân các thí sinh cùng gia đình nhận ra những nhu cầu nhân lực đang thiếu trong đó có chuyên ngành cây xanh đô thị. Ông Nghiêm Văn Nam cho biết, những ai muốn đầu quân về lĩnh vực này cho Ecopark chắc chăn không phải cạnh tranh quá nhiều với các ứng viên khác và mức lương khởi điểm cũng không hề thấp. Không chỉ có Ecopark mà tất cả các nhà đầu tư bất động sản tại Việt Nam sớm muộn cũng phải quan tâm đến nhu cầu về cây xanh đô thị cho mình. Đó chính là miền đất hứa đầy tiềm năng cho đội ngũ nhân lực về cây xanh đô thị trong tương lai.