Sáng ngày 19/7, tại Hà Nội, Cục Báo chí - Bộ Thông tin và Truyền thông (Bộ TT&TT) tổ chức Lễ kỷ niệm 20 năm thành lập (16/07/2003 - 16/07/2023) và đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhì.
Phát biểu tại Lễ Kỷ niệm, Cục trưởng Cục Báo chí Lưu Đình Phúc khẳng định, 16/7/2003 là cột mốc quan trọng thể hiện tầm nhìn của lãnh đạo Bộ Văn hóa - Thông tin thời kỳ này đối với vấn đề quản lý nhà nước về báo chí khi thành lập Cục Báo chí. Trong suốt 20 năm qua, mặc dù cơ cấu tổ chức của Cục có chia tách thành nhiều đơn vị khác nhau nhưng đã dần được hoàn thiện khi chức năng, nhiệm vụ cũng như phạm vi, đối tượng quản lý được mở rộng hơn. Đi kèm với đó là nhiều trọng trách quan trọng, thể hiện sự tin tưởng của Đảng, Nhà nước cũng như các thế hệ lãnh đạo của Bộ TT&TT.
Trong quá trình xây dựng và trưởng thành, Cục Báo chí đã có nhiều đóng góp trong công tác xây dựng thể chế, tạo ra đột phá đối với sự phát triển và quản lý báo chí. Cục đã chủ trì, tham gia xây dựng và ban hành 113 văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản khác. Có thể kể đến như: Luật báo chí 2016; Nghị định quy định chi tiết việc phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí của các cơ quan hành chính nhà nước; Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025,... Từ đó góp phần quan trọng trong việc thay đổi diện mạo báo chí Việt Nam đi theo hướng chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại.
Đáng chú ý, từ năm 2019 đến nay, với việc Cục Báo chí thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực của mình đã giúp báo chí tạo được sự đồng thuận xã hội và động lực phát triển kinh tế cho đất nước. Việc tăng cường chấn chỉnh, xử lý sai phạm trong hoạt động báo chí đã giúp các cơ quan báo chí đi vào nề nếp và ngày càng chuyên nghiệp hơn.
20 năm qua, công tác quản lý nhà nước về báo chí đã góp phần quan trọng làm thay đổi diện mạo báo chí theo hướng chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại.
Đặc biệt, ngày 6/4/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 348/QĐ-TTg về việc phê duyệt Chiến lược “Chuyển đổi số báo chí đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Sau đó là Kế hoạch hành động triển khai chiến lược chuyển đổi số báo chí của Bộ Thông tin và Truyền thông đã mở ra hướng phát triển mới, tạo cơ hội cho báo chí bứt phá vươn lên, chiếm lĩnh không gian mới; đảm bảo vai trò dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội, giữ vững chủ quyền thông tin trên không gian mạng; tạo nguồn thu mới; thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp nội dung số.
"Tự hào về chặng đường 20 năm đã qua, tuy là đơn vị non trẻ nhưng có quá khứ hào hùng, các cán bộ của Cục Báo chí tin tưởng rằng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, sự tin tưởng của Nhân dân, với sức mạnh được kết tinh từ truyền thống quý báu của lớp lớp cha anh đi trước, Cục sẽ vượt qua mọi thách thức, khó khăn, đoàn kết, chung sức, đồng lòng, đổi mới sáng tạo, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình trước Đảng, Nhà nước và Nhân dân” - ông Lưu Đình Phúc khẳng định.
Cục Báo chí cần đi đầu trong chuyển đổi số
Tại buổi Lễ, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng đã biểu dương những thành tích, kết quả công tác mà Cục Báo chí đã đạt được trong thời gian qua.
Bộ trưởng cho rằng quản lý nhà nước về báo chí vừa qua nặng về quản lý nhưng lại nhẹ về phát triển, cần nhìn nhận phát triển cũng là cách để quản lý tốt hơn. Có phát triển mới sống được tử tế, có phát triển mới thêm nguồn lực để quản lý. Nếu chúng ta không làm tốt phần phát triển thì báo chí sẽ bị thị trường hóa, tư nhân hóa, tự diễn biến, tự chuyển hóa.
Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, quản lý nhà nước đầu tiên là thể chế. Thể chế phải rõ ràng, tường minh, quản lý cả trong tuân thủ và thực thi, nhưng xử phạt thì thật nghiêm minh đủ sức răn đe.
Bộ trưởng cũng nêu rõ, quản lý nhà nước về báo chí là làm cho báo chí phát triển, đáp ứng yêu cầu mới của đất nước, đảm bảo cho những người làm báo cách mạng có thể sống được lành mạnh. Các cơ quan báo chí phải được đầu tư về cơ sở vật chất, về công nghệ để không bị tụt hậu so với các doanh nghiệp làm truyền thông trên thị trường. Bộ trưởng nhấn mạnh rằng đây là trách nhiệm của Cục Báo chí.
Nói về quy hoạch báo chí, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định đã "cơ bản xong phần sắp xếp, tiếp theo là báo ra báo, tạp chí ra tạp chí, phải tập trung vào phần phát triển, phần trọng tâm của quy hoạch".
Người đứng đầu ngành Thông tin và Truyền thông cũng cho rằng, công nghệ số ảnh hưởng đầu tiên và mạnh mẽ nhất đến lĩnh vực báo chí truyền thông, và nêu thực tế "lĩnh vực báo chí của chúng ta đang tụt hậu về công nghệ, thậm chí lùi xa. Bộ chúng ta là bộ công nghệ số, thì tụt hậu là rất đáng trách".
Ghi nhận những cố gắng ban đầu về chuyển đổi số báo chí, về việc ban hành chiến lược về chuyển đổi số báo chí và từ nay đến năm 2025 phải tập trung hiện đại hóa nền tảng công nghệ, công nghệ số trong báo chí, nhưng Bộ trưởng cũng cho rằng, để chuyển đổi số trong lĩnh vực báo chí thì đầu tiên phải chuyển đổi số cơ quan quản lý báo chí, tức là Cục Báo chí.
"Phải đưa cơ bản toàn bộ hoạt động của cục lên môi trường số, kết nối online với các cơ quan báo chí về quản lý không tiếp xúc. Tự mình không chuyển đổi số thì không hiểu thế nào là chuyển đổi số và càng không thể nói người khác về chuyển đổi số. Cục trưởng phải trực tiếp lãnh đạo chuyển đổi số của cục mình lên môi trường số”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng yêu cầu.