Ngân sách hỗ trợ 100 tỷ đồng cho cấp tỉnh và 500 triệu đồng cho cấp xã sau sáp nhập
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn vừa ký ban hành nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025.
Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 15/4, quy định về việc sắp xếp các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và sắp xếp xã, phường, thị trấn trong năm 2025.
Sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, là nhập tỉnh với tỉnh để hình thành tỉnh mới hoặc nhập tỉnh với thành phố trực thuộc Trung ương để hình thành thành phố trực thuộc Trung ương mới, nhằm giảm số lượng, tăng quy mô đơn vị hành chính, mở rộng không gian phát triển, phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của địa phương.
Sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã là việc thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính cấp xã để bảo đảm có số lượng, quy mô phù hợp, cả nước giảm khoảng 60-70% số lượng đơn vị hành chính cấp xã so với hiện nay.
Trường hợp sắp xếp phường với các đơn vị hành chính cùng cấp thì đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp là phường; trường hợp sắp xếp xã, thị trấn thì đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp là xã.
Việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã được thực hiện đối với các đơn vị hành chính có diện tích tự nhiên hoặc quy mô dân số chưa đáp ứng tiêu chuẩn; có yếu tố truyền thống lịch sử, văn hoá tương đồng; có vị trí địa lý liền kề; có quy mô, tiềm năng, lợi thế và trình độ phát triển kinh tế phù hợp.
Nghị quyết nêu rõ không thực hiện sắp xếp đối với đơn vị hành chính có vị trí biệt lập hoặc có vị trí đặc biệt quan trọng liên quan đến quốc phòng, an ninh, bảo vệ chủ quyền quốc gia.
Tên của đơn vị hành chính cấp tỉnh hình thành sau sắp xếp được đặt theo tên của một trong các đơn vị hành chính trước sắp xếp phù hợp với định hướng sắp xếp đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Với đơn vị hành chính cấp xã, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khuyến khích đặt tên theo số thứ tự hoặc theo tên của đơn vị hành chính cấp huyện (trước sắp xếp) có gắn với số thứ tự để thuận lợi cho việc số hoá, cập nhật dữ liệu thông tin.
Hồ sơ đề án này, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, phải được trình Quốc hội xem xét, thông qua trước ngày 30/6 để bảo đảm có hiệu lực thi hành từ 1/7.
Về kinh phí thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu rõ kinh phí thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính do ngân sách địa phương bảo đảm.
Theo đó, ngân sách Trung ương hỗ trợ một lần cho các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nhận bổ sung cân đối ngân sách với định mức 100 tỷ đồng cho mỗi đơn vị hành chính cấp tỉnh giảm và 500 triệu đồng cho mỗi đơn vị hành chính cấp xã giảm từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2025.
Căn cứ khả năng cân đối của ngân sách địa phương và nguồn hỗ trợ của ngân sách Trung ương, UBND cấp tỉnh quyết định cụ thể các nhiệm vụ chi tổ chức thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và quyết định mức hỗ trợ cụ thể đối với từng đơn vị hành chính cấp xã thực hiện sắp xếp, báo cáo HĐND cùng cấp tại kỳ họp gần nhất.
Số lượng phó chủ tịch HĐND, UBND cấp xã có thể nhiều hơn quy định
Nghị quyết quy định rõ số lượng lãnh đạo, quản lý và số lượng, chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của cơ quan, tổ chức sau sắp xếp đơn vị hành chính.
Theo đó, UBND cấp tỉnh sẽ thực hiện việc sắp xếp, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động sau sáp nhập đơn vị hành chính theo hướng tinh giản biên chế, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng nhân sự, phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương.
Đối với các cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn và tổ chức chính trị, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, việc sắp xếp nhân sự được thực hiện theo quy định của pháp luật và hướng dẫn của cấp có thẩm quyền, vẫn bảo đảm yêu cầu tinh giản và hiệu quả hoạt động.
Tổng số cán bộ, công chức, viên chức sau sắp xếp tại cấp tỉnh, cấp xã không vượt quá tổng số hiện có trước khi sáp nhập. Riêng tại cấp xã, số lượng này không tính cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh, huyện được phân công về xã làm việc.
Tại thời điểm sắp xếp, số lượng lãnh đạo cấp phó có thể cao hơn quy định. Tuy nhiên, chậm nhất là 5 năm kể từ ngày nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã có hiệu lực thi hành, số lượng và việc bố trí nhân sự phải bảo đảm đúng quy định.
Cán bộ, công chức, viên chức bị ảnh hưởng bởi việc sáp nhập nhưng vẫn làm việc trong hệ thống chính trị sẽ được giữ nguyên chế độ tiền lương, phụ cấp chức vụ trong 6 tháng kể từ khi bố trí công tác mới; sau thời gian này, chế độ sẽ được điều chỉnh theo quy định.
UBND cấp tỉnh và các cơ quan liên quan có trách nhiệm triển khai đầy đủ chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong quá trình sắp xếp, bảo đảm đúng đối tượng và quyền lợi theo quy định.
Bố trí nhà công vụ, phương tiện đi lại cho cán bộ, công chức sau sáp nhập
Nghị quyết cũng nêu việc bố trí, sử dụng trụ sở, xử lý tài chính, tài sản công sau sắp xếp đơn vị hành chính thực hiện theo quy định của Chính phủ về sắp xếp lại, xử lý tài chính, tài sản công và hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền. Nguyên tắc đặt ra là bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả, phòng chống tham nhũng, lãng phí và tiêu cực.
Chính quyền địa phương cấp tỉnh – nơi dự kiến đặt trung tâm chính trị, hành chính của đơn vị hành chính mới – có trách nhiệm chủ động bố trí ngân sách đầu tư sửa chữa, cải tạo, nâng cấp trụ sở được tiếp tục sử dụng sau sáp nhập.
Ngoài ra, địa phương cần quan tâm đến việc bố trí nhà ở công vụ, phương tiện làm việc, đáp ứng nhu cầu đi lại cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động nhằm ổn định điều kiện công tác tại đơn vị hành chính mới.
Chính quyền cấp tỉnh cũng có trách nhiệm hướng dẫn, tạo điều kiện để cấp xã sau sắp xếp cân đối ngân sách, đầu tư nâng cấp trụ sở, bảo đảm điều kiện làm việc cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị tại địa bàn.
Người dân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang tại đơn vị hành chính sau sắp xếp vẫn được hưởng các chế độ, chính sách đặc thù theo vùng, khu vực hoặc đơn vị hành chính như trước khi sáp nhập, cho đến khi có quyết định thay đổi của cấp có thẩm quyền.
Phạm vi, đối tượng và nội dung của các chính sách do trung ương và địa phương ban hành trước đó tiếp tục được giữ nguyên. Việc tổ chức thực hiện không bị gián đoạn, nhằm bảo đảm quyền lợi của người dân và cán bộ trên địa bàn.
Trường hợp đơn vị hành chính được đổi tên sau sắp xếp, các chế độ, chính sách đặc thù sẽ được thực hiện theo tên gọi mới.
Nguyên tắc chọn tên gọi và trung tâm chính trị các tỉnh thành sau sáp nhập
Dự kiến vị trí đặt trung tâm hành chính 34 tỉnh, thành phố sau sáp nhập
