"Bà đầm thép" của ADM Lisa Su tuyên chiến Jensen Huang: cuộc đấu giữa hai cậu cháu

Đây được coi là một chiến thư của AMD gửi tới Nvidia, ông trùm GPU toàn cầu.

Là người đứng đầu AMD, bà Lisa Su (Tô Tư Phong, Su Zifeng) sinh ra ở Đài Loan (Trung Quốc), được nhận vào Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT) năm 17 tuổi, nhận bằng Tiến sĩ công nghệ năm 24 tuổi và làm việc cho IBM trong 13 năm. Bà trở thành nữ CEO đầu tiên của AMD vào năm 2014 và phải mất 5 năm để giải cứu thành công nhà sản xuất chip đang lâm nguy này.

Nếu nói rằng với việc các mô hình AI càn quét thế giới, Jensen Huang (Hoàng Nhân Huân) và Nvidia làm chủ được sức mạnh tính toán, đã trở thành những người chiến thắng lớn nhất; thì không còn nghi ngờ gì nữa, Lisa Su và AMD sẽ là những đối thủ mạnh nhất, và một trận đại chiến mới giữa hai bên sẽ sớm bắt đầu.

"Vũ khí tối thượng" của Lisa Su

Kẻ thách thức mạnh nhất của Nvidia đã xuất hiện. Lisa Su đã đi đầu trong việc công bố Instinct MI300A, mà bà gọi là máy gia tốc APU đầu tiên trên thế giới dành cho AI và HPC (máy tính hiệu năng cao). Nó gồm 13 chip nhỏ và tổng cộng 146 tỉ bóng bán dẫn. Bộ tăng tốc sử dụng kiến ​​trúc GPU CDNA 3 và 24 lõi CPU Zen 4, được cấu hình với bộ nhớ HBM3 128GB. So với MI250 thế hệ trước, MI300 có tính năng cao gấp 8 lần và hiệu suất gấp 5 lần.

Điểm nổi bật của buổi lễ là sản phẩm GPU thuần túy mới "Instinct MI300X". Theo Lisa Su, Instinct MI300X có bộ nhớ 192 GB, băng thông bộ nhớ 5,2 TB/giây, băng thông Infinity Fabric 896GB/giây và 153 tỉ bóng bán dẫn, rất đáng kinh ngạc.

So với chip Nvidia H100, mật độ HBM do MI300X cung cấp cao gấp 2,4 lần và băng thông HBM gấp 1,6 lần. Điều này có nghĩa là chip của AMD có thể chạy các mô hình lớn hơn so với chip của Nvidia. Bà nhấn mạnh rằng các mô hình AI tổng quát có thể không còn yêu cầu GPU lớn như vậy, vì vậy có thể tiết kiệm chi phí cho người dùng. Tại buổi họp báo, bà cũng sử dụng Hugging Face dựa trên mô hình lớn MI300X để viết tại chỗ một bài thơ về San Francisco, nơi tổ chức sự kiện.

Cuộc họp báo này rõ ràng là tín hiệu cho thấy AMD tuyên chiến với Nvidia.

Cách đây không lâu, Nvidia đã ra mắt siêu chip GH200 được mệnh danh là "Big GPU". Dựa trên giải pháp tích hợp CPU+GPU của kiến ​​trúc Arm, GH200 tích hợp CPU Grace 72 nhân, GPU Hopper, HBM3 96GB và LPDDR5X 512GB trong cùng một thứ, có tổng số 200 tỉ bóng bán dẫn.

Đồng thời, Nvidia cũng mang đến siêu máy tính DGX GH200, tích hợp tới 256 chip GH200 được trang bị bộ nhớ chia sẻ lên tới 144TB, gấp khoảng 500 lần bộ nhớ 320GB của siêu máy tính DGX A100, cho phép các nhà phát triển chế tạo các chatbot tốt hơn, mạng Internet đưa ra các ứng dụng AI quy mô lớn khác như thuật toán hệ thống.

Các mô hình AI lớn có nhu cầu rất lớn về chip GPU, một số nhà phân tích dự đoán rằng thị trường liên quan sẽ đạt 400 tỉ USD trong 10 năm tới, tuy nhiên, có vẻ như chỉ có Nvidia mới có thể cung cấp thị trường. Như một nhà phân tích đã nói, "AI đồng nghĩa với Nvidia. Quan niệm này đã ăn sâu vào lòng người. AMD cần phải thực sự hành động để thay đổi điều này".

Nhưng điều thú vị là mặc dù Lisa Su đã hăng hái quảng cáo sản phẩm trong hơn 2 giờ đồng hồ, nhưng giá cổ phiếu của AMD không có nhiều biến động, ngược lại, Nvidia đã tăng, khi thị trường chứng khoán đóng cửa tăng thêm 3.9%, tổng giá trị thị trường đã vượt cửa ải 1.000 tỉ USD.

Nữ CEO bí ẩn 54 tuổi, mức lương gần 60 triệu USD/năm

Tên tuổi của AMD và Lisa Su hiện gắn bó chặt chẽ với nhau.

Lisa Su sinh ra ở Đài Loan (Trung Quốc) năm 1969; cùng năm đó AMD được thành lập tại Thung lũng Silicon. Không ai có thể nghĩ rằng bé gái sinh cùng năm này mấy chục năm sau sẽ cứu AMD.

Năm 3 tuổi, Lisa Su đến Mỹ cùng cha. Giống như những người Hoa giỏi toán, Su có thành tích học tập xuất sắc ở trường, đặc biệt là môn toán và khả năng lãnh đạo mạnh, đồng thời có tài chơi piano, tuy nhiên, cô không chọn theo đuổi sự nghiệp âm nhạc mà quyết định thi vào lĩnh vực công nghệ mà ít phụ nữ dám thách thức.

Năm 1986, Lisa Su thi vào Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT) chuyên ngành kỹ thuật điện, một chuyên ngành khá khó nhằn. Năm thứ hai, cô bắt đầu nghiên cứu công nghệ SOI, công nghệ sẽ trở thành xu hướng chủ đạo của chất bán dẫn trong thế giới tương lai. Nhìn lại lý do tại sao lại chọn kỹ thuật điện ngay từ đầu, Lisa Su đã từng nói rằng đó là vì cô nghe nói rằng đó là chuyên ngành khó nhất.

Lisa Su đã nhận bằng Tiến sĩ về kỹ thuật điện từ MIT khi mới 24 tuổi, và lần lượt làm việc tại Texas Instruments, bộ phận R&D của IBM và Freescale Semiconductor. Đánh giá của thế giới bên ngoài về Lisa Su là: giỏi đàm phán, có năng lực lãnh đạo mạnh mẽ, có mối quan hệ phong phú và đa tài đa nghệ.

Vào năm 2012, AMD đã mở ra "Kỷ nguyên Lisa Su". Năm đó, thị trường PC toàn cầu sụt giảm nhanh chóng, thành tích bán hàng của AMD liên tục giảm, nhà sản xuất chip lớn vốn chỉ đứng sau Intel này phải đối mặt với cuộc khủng hoảng tồn tại. Vì vậy, AMD đã chi rất nhiều tiền để chiêu mộ Lisa Su. Sau khi gia nhập AMD, Lisa Su lần lượt giữ chức vụ Quản lý cao cấp, Phó chủ tịch cấp cao kiêm Tổng giám đốc kinh doanh toàn cầu. Đến tháng 6 năm 2014, bà trở thành nữ CEO đầu tiên trong lịch sử AMD trong quá trình tái tổ chức công ty.

Vào ngày thứ hai sau khi trở thành CEO, Lisa Su đã đưa ra khẩu hiệu trong một cuộc gọi hội nghị điện thoại toàn công ty: "Hãy tin rằng chúng ta có thể tạo ra sản phẩm tốt nhất". Đây cũng là bước đầu tiên trong kế hoạch chấn chỉnh AMD của bà, đó là tạo ra những sản phẩm vĩ đại, củng cố lòng tin của khách hàng và đơn giản hóa công ty. Bà từng giải thích: "Chỉ làm 3 việc để giữ đơn giản; nếu làm 5 hay 10 thì rất khó".

Con đường phục hưng rất dài. Vào năm Lisa Su tiếp quản AMD, doanh thu của công ty giảm gần 40%, thị phần giảm một nửa và giá cổ phiếu giảm xuống dưới 2 USD. Nhưng Su không che giấu sự tin tưởng của bà đối với AMD: "Chúng tôi rất tham vọng". Sau đó, vào năm 2019, Intel lâm vào tình cảnh khó khăn do sản xuất bị đình trệ và mất đi khách hàng Apple. Lisa Su đã nhạy bén nắm bắt cơ hội này, dẫn dắt AMD chiếm được những khách hàng khổng lồ như Lenovo, Sony, Google và Amazon, khiến AMD quay trở lại vị trí đỉnh cao.

Mặc dù phong cách làm việc mạnh mẽ nhưng bản thân Lisa Su lại rất thân thiện dễ gần, bà được các kỹ sư trẻ coi như thần tượng, thậm chí còn được thế giới bên ngoài trìu mến gọi là "Su Ma". Một cuộc điều tra của hãng Associated Press (AP) vào tháng 6/2020 cho thấy mức thù lao hàng năm của Lisa Su là 58,5 triệu USD, bao gồm lương cơ bản 1 triệu USD, tiền thưởng hiệu suất 1,2 triệu USD và giá trị cổ phiếu là 56 triệu USD. Lisa Su trở thành người đứng đầu trong số những CEO phụ nữ kiếm được nhiều tiền nhất thế giới.

Vào tháng 2 năm 2022, Lisa Su đã thực hiện một giao dịch bom tấn, AMD chính thức thông báo hoàn tất giao dịch mua lại toàn bộ cổ phiếu của Xilinx. Theo Reuters, giá trị cuối cùng của vụ mua bán lên tới 49,8 tỉ USD, trở thành thương vụ mua bán và sáp nhập lớn nhất trong lịch sử ngành bán dẫn toàn cầu khi đó.

Sau khi sáp nhập hoàn thành, gánh nặng đối với Lisa Su càng trở nên nặng nề hơn. Sau khi Xilinx chính thức trở thành một phần của AMD, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Lisa Su cũng được bầu làm Chủ tịch hội đồng quản trị mới và cựu Chủ tịch John E. Caldwell trở thành Ủy viên độc lập hàng đầu của hội đồng quản trị AMD.

“Liên tục gây chiến”, Lisa Su đã từng tổng kết sự nghiệp của mình tại AMD như thế.

Lisa Su vs Jensen Huang: Cuộc chiến giữa hai cậu cháu

Nơi nào tên của Lisa Su xuất hiện, một cái tên khác là Jensen Huang chắc chắn được nhắc đến.

Điều ít ai biết là hai người nổi tiếng có một mối quan hệ sâu sắc. Theo báo chí nước ngoài đưa tin trước đó, Jensen Huang và Lisa Su, vốn là người tỉnh Chiết Giang, không chỉ cùng sinh ra ở Đài Loan (Trung Quốc), mà còn thuộc cùng một gia tộc. Được biết, ông ngoại của Lisa Su và mẹ của Jensen Huang là anh em ruột. Nói cách khác, Jensen Huang là cậu họ của Lisa Su. Điều thú vị hơn là Jensen Huang cũng đã từng làm việc tại AMD khi mới vào nghề và ông cũng đề cập rằng ông rất thích công việc của mình khi đó.

Nhưng như câu nói, "Anh em thân thích, tính toán rõ ràng". Nvidia do Jensen Huang thành lập và AMD do Lisa Su lãnh đạo luôn ăn miếng trả miếng nhau, hai CEO thậm chí đã xảy ra một cuộc luận chiến.

Thời điểm sôi động nhất là đầu tháng 1/2019, khi AMD tung ra card đồ họa 7nm đầu tiên trên thế giới Radeon VII, nhưng đối thủ Jensen Huang không nể nang công khai đánh giá: “Card đồ họa này rất bình thường, không có gì bất ngờ. Tính năng rất kém, không có gì mới mẻ". Không chỉ vậy, Jensen Huang thậm chí còn nói rằng đây là một cuộc họp báo kỳ quặc: "Có lẽ những người ở AMD đã thức dậy hôm nay cũng nghĩ như vậy".

Lisa Su cũng không chịu thua kém, sau đó đã phản pháo lại trong cuộc phỏng vấn: "Điều tôi muốn nói là tôi rất vui mừng về việc phát hành card đồ họa Radeon VII. Tôi đoán ông ta (Jensen Huang) có lẽ chưa xem chiếc card này”. Mùi thuốc súng tỏa ra nồng nặc.

Điều đáng nói là việc Nvidia mua lại ARM với giá 66 tỉ USD sẽ là giao dịch lớn nhất trong lịch sử chip, nhưng Nvidia cuối cùng đã chủ động từ bỏ giao dịch với lý do “những thách thức lớn về kiểm soát”, và Masayoshi Son của Softbank không còn lựa chọn nào khác ngoài việc thúc đẩy ARM IPO độc lập. AMD, công ty đã hoàn tất việc mua lại Xilinx, như Hổ thêm cánh, như Lisa Su đã nói, Xilinx sẽ mang đến sự kết hợp giữa các giải pháp điện toán thích ứng và hiệu năng siêu cao, đồng thời giúp AMD chiếm thị phần lớn hơn.

Khi làn sóng các mô hình lớn quét tới, giá trị thị trường của Nvidia đã vượt quá một nghìn tỷ USD vào tháng 5 năm nay. Dữ liệu cho thấy sản phẩm GPU PC của Nvidia bán năm 2022 đạt 30,34 triệu chiếc, gấp gần 4,5 lần so với AMD; tính đến quý 4/2022, Nvidia đã chiếm 84% thị trường GPU độc lập.

Khoảng cách là rõ ràng và dễ thấy, nhưng AMD không cam chịu trở thành "đứa con thứ" trong ngành và Lisa Su đã không che giấu tham vọng đưa AMD vượt qua Nvidia. Dưới sự lãnh đạo của bà, chi tiêu cho R&D của AMD đã tăng gần gấp 5 lần lên 5 tỉ USD, tương đương toàn bộ doanh thu của AMD khi bà nhậm chức.

Đồng thời, dự án siêu máy tính mới tại Phòng thí nghiệm quốc gia Oak Ridge cũng là đứa con tinh thần của Lisa Su. Khi máy tính được hoàn thành vào năm 2022, nó trở thành máy tính nhanh nhất thế giới. Được chế tạo để có khả năng tính toán ít nhất 1 trăm nghìn tỉ phép tính mỗi giây, siêu máy này được coi là cửa sổ trình diễn quan trọng các chip trí tuệ nhân tạo của AMD.

Tại hội nghị báo cáo tài chính quý 1/2023 của AMD, Lisa Su nhấn mạnh rằng AMD đã đưa trí tuệ nhân tạo là trọng tâm chiến lược hàng đầu năm nay.

Không còn nghi ngờ gì nữa, không ai sẵn sàng nhượng bộ trong cuộc cạnh tranh bán dẫn liên quan đến tương lai này, đây là một trận chiến sẽ có tác động sâu sắc đến ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu và không ai cam chịu tụt lại phía sau. Lisa Su và Jensen Huang, một cặp người Hoa, mỗi người nắm giữ một gã khổng lồ bán dẫn, sẽ tiếp tục đưa ra nhiều đao kiếm hơn.

Theo Sina