Chính phủ Australia đã hỗ trợ phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo tại Việt Nam từ năm 2018 thông qua chương trình Aus4Innovation. Mới đây, chương trình đã chính thức được kéo dài đến năm 2028, đưa cam kết của chính phủ Australia lên 10 năm với tổng ngân sách hỗ trợ là 33,5 triệu đô.
Chương trình Aus4Innovation được thực hiện thông qua quan hệ đối tác ba bên giữa Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia (DFAT), Cơ quan Khoa học Quốc gia Australia (CSIRO) và Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam (MoST). Chương trình khám phá các lĩnh vực mới nổi trong công nghệ và chuyển đổi số, thử nghiệm các mô hình đối tác giữa các tổ chức công và khối tư nhân, đồng thời tăng cường năng lực của Việt Nam trong dự báo các xu hướng kỹ thuật số, lập kịch bản chiến lược, đẩy mạnh thương mại hóa kết quả nghiên cứu và xây dựng chính sách đổi mới sáng tạo.
Sau 5 năm hoạt động trên 37 tỉnh thành tại Việt Nam, chương trình đã đạt được một số thành tựu đáng chú ý:
- Đặt nền móng cho 82 quan hệ đối tác giữa các trường đại học, cơ quan nghiên cứu, doanh nghiệp công nghệ cao và các nhà hoạch định chính sách của Australia và Việt Nam
- Thành lập đội ngũ 875 giảng viên và chuyên gia thông qua các hoạt động nâng cao năng lực.
- Triển khai 12 giải pháp đổi mới sáng tạo sử dụng các công nghệ cao để giải quyết các thách thức về kinh tế xã hội.
- Đóng góp vào các chính sách quốc gia về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, cũng như phát triển các công cụ thiết thực để xây dựng các chính sách góp phần tạo dựng một môi trường thuận lợi thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
- Xây dựng và phát triển 8 nền tảng hỗ trợ hợp tác đổi mới sáng tạo giữa các viện nghiên cứu và doanh nghiệp.
Phát biểu tại Ngày Đối tác đổi mới sáng tạo Australia - Việt Nam, ngài Andrew Goledzinowski, Đại sứ Australia tại Việt Nam, cho biết: “Mặc dù Australia và Việt Nam đang ở các giai đoạn phát triển khác nhau, hai nước đều có chung mục tiêu đặt nền tảng cho sự tăng trưởng trong tương lai dựa trên khoa học và công nghệ, thúc đẩy tiềm năng hợp tác quốc tế trong đổi mới sáng tạo toàn cầu và khu vực.
Quan hệ đối tác đổi mới sáng tạo giữa hai nước chúng ta rất thực chất, hiệu quả và được xây dựng dựa trên sự tin tưởng. Quan hệ đối tác được thiết lập ở mọi cấp độ - cá nhân, tổ chức và chính phủ, và hướng tới sự bền vững. Trong bối cảnh hai nước đang nỗ lực nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa hợp tác trong lĩnh vực thương mại và đầu tư, quốc phòng và an ninh, trao đổi tri thức và đổi mới sáng tạo".
Quan hệ đối tác giữa CSIRO và MoST đã được thiết lập vào năm 2018 với Biên bản Ghi nhớ Tăng cường Hợp tác trong lĩnh vực Khoa học, Công nghệ và Đổi mới Sáng tạo. Vào tháng 6/2023, mối quan hệ hợp tác này đã được tiếp tục củng cố thông qua một Biên bản Ghi nhớ giữa Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia và Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam, được ký kết trong chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Australia Anthony Albanese.
Ông Huỳnh Thành Đạt - Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ - chia sẻ: "Tôi rất vui mừng khi quan hệ đối tác với Australia, thông qua chương trình Aus4Innovation, đã mang lại những kết quả thiết thực và đáng kể, có tác động tích cực đến cuộc sống của người dân Việt Nam. Với Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KHCN & ĐMST) tại Việt Nam đến năm 2030, Chính phủ Việt Nam đã khẳng định vai trò nòng cốt của KHCN & ĐMST trong việc giải quyết các thách thức mới về kinh tế, xã hội và thể chế.
Bộ Khoa học và Công nghệ đang nỗ lực để đáp ứng các mục tiêu mà Chiến lược đặt ra; và được biết rằng trong quá trình này, chúng tôi sẽ có sự hỗ trợ của Australia, một đối tác tin cậy, là một điều rất đáng khích lệ. Chúng tôi sẽ dựa trên những thành tựu đạt được ngày hôm nay để xây dựng thêm nhiều thành quả hơn nữa trong 05 năm tới và xa hơn nữa".
Giám đốc Điều hành phụ trách Tăng trưởng của CSIRO, ông Jonathan Law, cho biết trong giai đoạn tiếp theo của chương trình Aus4Innovation sẽ được xây dựng dựa trên những nền tảng vững chắc đã được thiết lập giữa các bên.
“Tôi rất vui mừng khi Chính phủ Australia, thông qua DFAT, đã quyết định tiếp tục tài trợ chương trình Aus4Innovation thêm 5 năm nữa, mở rộng cơ hội cho chúng tôi theo đuổi những nỗ lực đưa các giải pháp khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo ứng dụng vào cuộc sống.
Trong 5 năm tới, chương trình sẽ tập trung mạnh mẽ hơn vào các lĩnh vực ưu tiên của Việt Nam, như nông nghiệp và lương thực bền vững, cũng như những hoạt động phục vụ cho kỷ nguyên số, bao gồm trí tuệ nhân tạo có trách nhiệm. Chúng tôi cũng rất vinh dự được đóng vai trò cầu nối trong việc đẩy mạnh hợp tác nghiên cứu và kết nối khu vực tư nhân giữa Australia và Việt Nam", ông Jonathan Law nói.
Thành tựu của chương trình Aus4Innovation đã được trưng bày trong sự kiện Ngày Đối tác Đổi mới Sáng tạo Australia - Việt Nam tại Bộ Khoa học và Công nghệ. Các nhà hoạch định chính sách, các nhà tài trợ, các viện trường và doanh nghiệp đã đến tham dự sự kiện để cùng nhau chia sẻ sự thành công và mở rộng của chương trình.
