Người cao tuổi, nạn nhân của chiêu trò thuốc “ngoại giá rẻ”
Sau thời gian dài theo dõi, Công an tỉnh Thanh Hóa vừa triệt phá thành công đường dây sản xuất, buôn bán thuốc tân dược giả quy mô cực lớn, trải dài trên nhiều tỉnh thành cả nước. Cảnh sát đã khởi tố vụ án, khởi tố 14 bị can liên quan đến đường dây sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc phòng bệnh, chữa bệnh. Từ đó, hé lộ những thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt nhằm lừa đảo người tiêu dùng và thu lợi bất chính ước tính gần 200 tỷ đồng.
Theo Công an tỉnh Thanh Hóa, qua công tác nắm tình hình trên không gian mạng, lực lượng Phòng Cảnh sát kinh tế phát hiện một nhóm đối tượng có dấu hiệu nghi vấn sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh tại TP Thanh Hóa và một số địa phương khác, với thủ đoạn tinh vi.
Ngay sau đó, chuyên án đấu tranh được xác lập. Chỉ trong thời gian ngắn điều tra tập trung, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Thanh Hóa đã thu thập đầy đủ tài liệu, chứng cứ, đồng thời phối hợp lực lượng tổ chức khám xét khẩn cấp 6 địa điểm liên quan đến hoạt động sản xuất, cất giấu hàng hóa của các đối tượng tại Hà Nội, TP.HCM và các tỉnh Vĩnh Phúc, Hưng Yên, An Giang, Đồng Tháp.
Qua khám xét, lực lượng công an thu giữ 21 loại thuốc tân dược và thuốc chữa xương khớp giả, với tổng số lượng hàng chục nghìn hộp mang nhiều tên gọi khác nhau như: Tetracyclin, Clorocid, Pharcoter, Neo-Codion, Tui Hua Shen Jing Tong, Profeessor’s Pill, Mujarhabat Kapsul, Tuyết liên thiên ma bảo khớp hoàn, Phong tê nhức Hổ Cốt Hoàn, thuốc đa xoang mũi...
Ngoài ra, cơ quan chức năng còn thu giữ hơn 18.000 vỏ hộp, 142 kg viên hoàn, viên nén, bột và nhiều máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất như dây chuyền ép vỉ, khuôn đóng thuốc, băng keo dán… cùng hàng nghìn sản phẩm thuốc chưa có hóa đơn, chứng từ. Tổng khối lượng thuốc giả và nguyên liệu sản xuất lên tới gần 10 tấn.
Theo kết quả điều tra ban đầu, lợi dụng thói quen tự mua thuốc không kê đơn của người dân, đặc biệt là nhu cầu sử dụng thuốc chữa bệnh xương khớp giá rẻ của người cao tuổi và lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý Nhà nước đối với hoạt động kinh doanh dược phẩm tại các quầy thuốc, nhà thuốc nhóm đối tượng do Nguyễn Tiến Đạt (SN 1991, ở Thanh Xuân, Hà Nội) cầm đầu đã câu kết với Trịnh Doãn Giáo (SN 1985 ở Bình Tân, TP.HCM) tổ chức sản xuất và buôn bán thuốc chữa bệnh giả với quy mô lớn.
Các đối tượng đã đầu tư dây chuyền sản xuất, máy móc và nghiên cứu thành phần thuốc tân dược, sau đó đặt mua nguyên liệu không rõ nguồn gốc, thuê nhân công trộn lẫn, nghiền thành bột, đóng viên nang, ép vỉ, đóng gói thành phẩm rồi tung ra thị trường qua các kênh phân phối.
Qua điều tra, lực lượng chức năng phát hiện nhóm đối tượng sản xuất, buôn bán thuốc chữa bệnh giả đã thu lợi bất chính gần 200 tỷ đồng từ năm 2021 đến khi bị bắt.
"Tự vẽ" nguồn gốc ngoại, trà trộn hàng thật để đánh lừa
Điểm đáng chú ý trong phương thức hoạt động của nhóm này là sự "sáng tạo" trong việc tạo dựng nguồn gốc giả mạo cho các loại thuốc, đặc biệt là thuốc chữa xương khớp.
Thay vì làm giả các sản phẩm có sẵn trên thị trường, nhóm này tự đặt tên thuốc và tên công ty giả với địa chỉ tại Hồng Kông, Malaysia, Singapore nhằm đánh lừa người tiêu dùng. Số thuốc giả này được quảng bá rộng rãi, gây nhầm lẫn, khiến nhiều người lầm tưởng là sản phẩm chính hãng.
Về thủ đoạn sản xuất, các xưởng sản xuất được bố trí ở những khu vực ngõ cụt, hẻm sâu, vắng người tại TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và TP. Long Xuyên (An Giang). Đặc biệt, công nhân được yêu cầu ăn ngủ tại chỗ, hạn chế giao tiếp bên ngoài, tạo thành mô hình khép kín, gây nhiều khó khăn trong công tác điều tra và phát hiện.
Đường dây này cũng cho thấy sự tinh vi trong cách thức tiêu thụ. Các đối tượng tham gia đường dây có sự móc nối, câu kết chặt chẽ với nhau từ khâu sản xuất đến khâu tìm kiếm kênh phân phối để đưa ra thị trường.
Dưới vỏ bọc là nhân viên dược sĩ buôn bán thuốc cho các công ty dược, các đối tượng thông qua các trang mạng xã hội như Zalo, Facebook... quảng cáo có nguồn thuốc kháng sinh của các công ty chính hãng "tuồn" ra từ nguồn hàng thầu hoặc bán chạy doanh số trái khu vực không xuất được hóa đơn nên giao bán rẻ hơn so với hàng chính hãng.
Đối với các loại “giả mạo” nguồn gốc nước ngoài thì các đối tượng giới thiệu đây là hàng “xách tay” nên không có hoá đơn chứng từ kèm theo để lấy lòng tin của người mua hàng.
Để tạo lòng tin ban đầu, các đối tượng còn tinh vi mua thuốc thật trà trộn vào lô thuốc giả tự sản xuất khi bán cho khách. Khi đã có được lượng khách hàng ổn định, chúng mới bắt đầu "tung" ra toàn bộ là thuốc giả, nhắm vào các dược sĩ kinh doanh tự do tại các chợ thuốc.
Sản xuất, buôn bán thuốc giả có thể đối diện án tử hình
Liên quan vụ án sản xuất, buôn bán thuốc tân dược giả với quy mô đặc biệt lớn vừa bị triệt phá, trao đổi với VietTimes Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường – Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp nhận định, đây là hành vi đặc biệt nghiêm trọng, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng của người bệnh, do đó cần bị xử lý nghiêm khắc theo quy định pháp luật, với mức hình phạt cao nhất có thể là tử hình.
Theo luật sư Cường, khoản 4 Điều 194 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định: hành vi sản xuất, buôn bán thuốc giả thu lợi bất chính từ 2 tỷ đồng trở lên, hoặc làm chết hai người trở lên, gây tổn hại sức khỏe cho nhiều người với tổng tỷ lệ tổn thương từ 122% trở lên, hoặc gây thiệt hại tài sản từ 1,5 tỷ đồng trở lên, sẽ bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.
Trong vụ án này, cơ quan điều tra bước đầu xác định số lượng hàng giả có giá trị lên tới khoảng 200 tỷ đồng, nằm trong trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, nên các bị can bị khởi tố về tội danh này có thể đối diện khung hình phạt cao nhất là tử hình.
Ngoài hình phạt chính, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20 đến 100 triệu đồng, cấm hành nghề, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản, và phải bồi thường toàn bộ thiệt hại đã gây ra. Các tài sản do phạm tội mà có cũng sẽ bị tịch thu theo quy định.
Đáng chú ý, tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh theo điều 194 bộ luật hình sự còn xử lý đối với pháp nhân thương mại. Tùy mức độ vi phạm, pháp nhân có thể bị phạt tiền từ 1 đến 20 tỷ đồng, đình chỉ hoạt động có thời hạn, hoặc đình chỉ hoạt động vĩnh viễn nếu vi phạm đặc biệt nghiêm trọng.
Luật sư Cường cho biết sản xuất, buôn bán thuốc chữa bệnh, phòng bệnh là lĩnh vực đặc thù, được quản lý chặt chẽ bởi nhiều cơ quan chức năng như Bộ Y tế, Bộ Công Thương và nhiều cơ quan tổ chức liên quan. Bởi vậy ngoài việc xem xét hành vi phạm tội của các bị can về việc sản xuất buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh thuốc phòng bệnh thì cơ quan điều tra cũng sẽ làm rõ trách nhiệm của các cơ quan tổ chức có liên quan để làm rõ nguyên nhân điều kiện phạm tội, xem xét trách nhiệm pháp lý và để thực hiện các giải pháp phòng ngừa tội phạm.
"Trách nhiệm giám sát, kiểm tra hoạt động kinh doanh dược phẩm thuộc về Bộ Y tế, trực tiếp là Cục Quản lý Dược, cùng với Sở Y tế các địa phương. Đây là những cơ quan có chức năng quản lý chất lượng thuốc lưu hành, cấp phép và kiểm tra các cơ sở kinh doanh dược.
Ngoài ra, lực lượng quản lý thị trường, công an cũng tham gia phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến hàng giả, hàng kém chất lượng trong lĩnh vực y tế.
Vụ án này là một hồi chuông cảnh tỉnh sâu sắc về sự nguy hiểm của thuốc giả và những hệ lụy khôn lường mà nó gây ra. Việc điều tra, xét xử nghiêm minh các đối tượng phạm tội và tăng cường các biện pháp quản lý là vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe và tính mạng của người dân, đồng thời giữ vững niềm tin vào hệ thống y tế”, luật sư Cường nhấn mạnh.
Khởi tố 14 đối tượng, thu giữ gần 10 tấn nguyên liệu và thuốc giả
Tử vong do thuốc lá cao gấp 10 lần tai nạn giao thông, thiệt hại kinh tế 110 nghìn tỷ đồng/năm
