VNM: JC&C bạo tay, F&N gặp khó

JC&C cổ đông lớn thứ 3 tại VNM xuất hiện như thế nào?

Cái tên Jardine Cycle & Carriage Limited (JC&C), được báo chí “nhắc lại” nhiều hơn kể từ sau phiên đấu giá 3,33% cổ phần của Tổng Công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) tại VNM, ngày 10/11/2017.

Thị trường đã tỏ ra bất ngờ trước mức giá đấu thành công lên tới 186.000 đồng/cổ phiếu, cao hơn 24% mức giá khởi điểm 150.000 đồng/cổ phiếu mà SCIC đưa ra, tương đương giá trị mà nhà đầu tư phải bỏ ra mua lên tới 8.990 tỷ đồng.

Chỉ sau đó 3 ngày (13/11/2017), ban lãnh đạo của JC&C trong một thông báo đã cho biết họ đã thông qua công ty con Platinum Victory Pte. Ltd (PVPL) – JC&C sở hữu 100%, mua vào 5,53% cổ phần – tương đương với 80,285,671 triệu cổ phiếu VNM, thông qua giao dịch trên sàn và “tham gia đấu giá thành công” phiên đấu giá của SCIC.

Chưa dừng lại ở đó, JC&C tiếp tục ra thông báo mua thêm tổng cộng 52.478.696 cổ phiếu VNM trong 2 ngày 16 - 17/11/2017, nâng tỷ lệ sở hữu lên 10% vốn điều lệ của VNM.

Cơ cấu cổ đông VNM theo các tài liệu Vinamilk công bố tại ngày 24/11/2017 (Ảnh: P.D)

Ngày 22/11/2017, CTCP Sữa Việt Nam – Vinamilk (HOSE: VNM) đã có thông báo về việc trở thành cổ đông lớn của tổ chức PVPL. Theo đó, PVPL đã thực hiện mua thêm 51.348.333 cổ phần để nâng tỷ lệ sở hữu từ 4,73% lên mức 8,27% vốn điều lệ của VNM và trở thành cổ đông lớn. 

Nói là “nhắc lại” bởi vì PVPL cũng đã từng tham gia vào các hoạt động đầu tư tại Việt Nam từ trước, khi đang nắm giữ 22,87% cổ phần CTCP Cơ điện lạnh (HOSE: REE) và 25,1%  cổ phần của CTCP Ô tô Trường Hải (THACO).

Có thể việc thông qua PVPL đã giúp cho JC&C tiết kiệm được thời gian và chi phí cho các thủ tục pháp lý  và nguồn tài chính, khi muốn thực hiện nhanh chóng các giao dịch mua cổ phiếu VNM qua đấu giá và giao dịch trên sàn chứng khoán Việt Nam mà ẩn đằng sau là tham vọng của tập đoàn mẹ của JC&C là Jardine Matheson Group.

Được biết, tập đoàn Jardine Matheson Group chuyên đầu tư vào các lĩnh vực năng lược, xây dựng, dịch vụ vận tải, bán lẻ, nhà hàng và khách sạn ... tại khu vực Châu Á và đang muốn mở rộng tầm ảnh hưởng tại thị trường này.

Fraser and Neave (F&N) tham vọng chưa thành

Xét trong cơ cấu của VNM trước thời điểm đấu giá diễn ra, cái tên nước ngoài đáng chú ý nhất vẫn là hai công ty con của tập đoàn F&N có liên quan đến tỷ phú Thái Lan, Charoen Sirivadhanabhakdi.

Sau khi đấu giá thành công 5,6% vốn tại VNM từ đợt chào bán ngày 21/12/2016, F&N đã nắm giữ tổng cộng 16,35% vốn tại VNM, thông qua hai công ty con của tập đoàn này là: F&N Dairy Investments Pte. Ltd: 13,65% và F&N BEV Manufacturing Pte.Ltd: 2,7%.

Kể từ thời điểm đó đến nay, F&N tiếp tục thông qua các công ty con để mua vào cổ phiếu VNM nhằm nâng tỷ lệ sở hữu, nhưng các giao dịch phần lớn không thể mua đủ số lượng cổ phiếu đã đăng ký do điều kiện thị trường không phù hợp.

Tính đến ngày 09/11/2017, F&N đang nắm giữ 18,74% cổ phần tại VNM, trở thành cổ đông lớn thứ 2 sau SCIC tại doanh nghiệp này.

Đáng chú ý, ngày 07/11/2017, ngay trước thời điểm phiên đấu giá diễn ra, F&N Dairy Investments Pte.Ltd đã có văn bản đính chính thông tin về giao dịch cổ phiếu VNM. Theo đó phương thức giao dịch đã đổi từ “Giao dịch thỏa thuận và giao dịch khớp lệnh qua sàn” thành “Giao dịch thỏa thuận và giao dịch khớp lệnh qua sàn, tham gia đấu giá cạnh tranh và thỏa thuận trực tiếp thông qua hệ thống VSD”.

Tuy nhiên, xét theo kết quả đấu giá, F&N đã bỏ lỡ cơ hội mua thêm cổ phần tại VNM từ SCIC.

Trên tờ Dealstreetasia, ông Kevin Snowball, CEO của quỹ PXP Vietnam Asset Management, cho rằng F&N có thể đang tìm kiếm cơ hội để kiểm soát 51% sau 12 năm kiên trì đầu tư vào VNM.

Tuy nhiên, với việc JC&C vẫn để ngỏ khả năng mua thêm, ông Kevin Snowball cũng cho rằng: "Nếu F&N có ý định tăng cổ phần của họ, họ phải trở nên thực tế hơn trong việc ra giá, điều mà họ đã trì hoãn trong nhiều tháng, và họ cần phải hành động nhanh.”

Cũng cần lưu ý rằng thời gian F&N Dairy Investments Pte.Ltd đăng ký mua kéo dài từ 06/11 – 05/12/2017, nên cần phải đợi thông báo kết quả giao dịch của F&N để có thể biết thêm về hành động ứng phó của quỹ ngoại này trước sự xuất hiện của nhà đầu tư mới.