Vì sao ông Putin đột ngột ra lệnh ngừng tấn công nhà máy thép Azovstal?

Theo Russia Today, ngày 21/4 theo giờ địa phương, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng Sergey Shoigu tại Điện Kremlin, ông Shoigu đã báo cáo với Tổng thống Putin về tình hình giải phóng Mariupol.

Ông Shoigu cho biết, ngoại trừ Nhà máy thép Azovstal, quân đội Nga đã hoàn toàn kiểm soát thành phố Mariupol. Hiện tại, vẫn còn khoảng 2.000 chiến binh Ukraine đang cố thủ trong Nhà máy thép Azovstal và phía Nga vẫn cần từ 3 đến 4 ngày để hoàn thành chiến dịch tác chiến đánh chiếm nhà máy này.

Trong cuộc họp, ông Putin đã chỉ ra rằng, xuất phát từ việc xem xét đến tính mạng của quân đội Nga, việc tấn công vào Nhà máy thép Azovstal là không phù hợp. Ông Putin ra lệnh hủy bỏ việc tấn công và yêu cầu phong tỏa chặt khu vực này, đảm bảo “một con ruồi cũng không thoát”.

Theo tin của Russia Today và RIA Novosti, ông Shoigu đã giới thiệu với Tổng thống Putin về diễn biến của cuộc chiến ở Mariupol, nói rằng "tình hình ở Mariupol đã bắt đầu lắng dịu, thành phố đang khôi phục lại trật tự, và mọi người có thể trở lại thành phố và lập lại hòa bình”.

Ông cho biết, khi quân đội Nga bao vây Mariupol vào đầu tháng 3, có khoảng 8.100 binh sĩ Ukraine, lính đánh thuê nước ngoài và các chiến binh dân tộc chủ nghĩa, trong đó có Tiểu đoàn Azov, đã bị mắc kẹt trong thành phố; đến nay 4.000 người đã bị tiêu diệt, 1.478 người đã hạ vũ khí và đầu hàng.

Ông Shoigu cũng nói rằng các phần tử vũ trang ở Mariupol đã bốn lần đóng giả thường dân trong cuộc rút lui của họ và đuổi dân chúng ra khỏi tầng hầm của các ngôi nhà. Ông cho biết thêm, quân đội Nga và lực lượng vũ trang “Cộng hòa nhân dân Donetsk” đã thực hiện mọi biện pháp để đảm bảo an toàn cho thường dân Mariupol, kể từ ngày 21/3 đến nay, Nga đã sơ tán hơn 142.000 người dân Mariupol và người nước ngoài qua các hành lang nhân đạo.

Ông nói thêm rằng lực lượng cố thủ ở thành phố có 179 xe tăng và xe bọc thép, 170 khẩu pháo và súng cối, một số lượng lớn đạn dược, nhiên liệu và lương thực được dự trữ trong thành phố, các cơ sở hạ tầng chính đều bị đặt mìn. Một số lượng lớn vũ khí hạng nặng đã được vận chuyển vào thành phố, bao gồm các dàn phóng hỏa tiễn nhiều nòng, pháo hạng nặng và tên lửa chiến thuật OTR-21Tochka. Trong số đó, tên lửa chiến thuật OTR-21Tochka có tầm bắn 120 km, có thể đe dọa Rostov-on-Don và Taganrog, thủ phủ của Rostov Oblast ở miền nam nước Nga.

Ông Shoigu cho biết nhà máy thép Azovstal, nơi bị các chiến binh Ukraine và lính đánh thuê nước ngoài chiếm giữ, đã bị phong tỏa chặt chẽ. Quân đội Nga và lực lượng vũ trang Donetsk vẫn cần khoảng 3 đến 4 ngày để hoàn thành chiến dịch tác chiến ở nhà máy thép này. Trong mấy ngày gần đây, Nga đã hai lần định tạo hành lang nhân đạo cho những người muốn rời khỏi nhà máy thép, nhưng mọi nỗ lực đều đã thất bại.

Sau khi nghe ông Shoigu báo cáo, ngoài việc chúc mừng quân đội Nga, ông Putin lập tức ra lệnh hủy bỏ mệnh lệnh dùng vũ lực cưỡng chiếm Nhà máy thép Azovstal.

Ông Putin nói: “Tôi nghĩ việc đánh vào khu công nghiệp (Nhà máy thép Azovstal) là không phù hợp, tôi ra lệnh cho ông hủy bỏ nó”, ông Putin nói “chúng ta cần xem xét kỹ lưỡng, bảo vệ tính mạng và sức khỏe của sĩ quan và binh lính của chúng ta. Chúng ta không cần đưa họ đi xuống những huyệt mộ ngầm, không cần chui rúc trong cơ sở công nghiệp dưới lòng đất này. Hãy phong tỏa khu công nghiệp này để không một con ruồi nào có thể bay thoát”.

Ông Putin kêu gọi các chiến binh Ukraine hãy hạ vũ khí đầu hàng, đồng thời nói rằng phía Nga sẽ căn cứ luật pháp quốc tế liên quan bảo vệ an toàn tính mạng và đối xử với những người đầu hàng, tất cả những người bị thương sẽ được điều trị thích hợp.

Ngay ít lâu trước khi ông Shoigu tuyên bố kiểm soát hoàn toàn Mariupol, vào tối ngày 20/4 Bộ Quốc phòng Nga đã đưa ra thông báo cho biết, do sự cản trở của chính quyền Kiev, không một người nào có mặt bên trong nhà máy thép Azovstal được sơ tán bằng hành lang nhân đạo vào ngày hôm đó. Bộ Quốc phòng Nga cho biết những chỉ huy theo chủ nghĩa dân tộc lại một lần nữa bỏ qua cơ hội cứu sống bản thân và cấp dưới.

Cùng ngày, ông Podoljak, cố vấn của Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine, đã đăng trên mạng xã hội rằng Ukraine sẵn sàng tổ chức các cuộc đàm phán đặc biệt với Nga tại Mariupol một cách vô điều kiện để cứu sống các nhân viên vũ trang Ukraine và dân thường ở Mariupol.

Sau Podoljak, Trưởng đoàn đàm phán Ukraine, Davyd Arakhamia, cũng cho biết trên mạng xã hội rằng ông có thể đến Mariupol để đàm phán nếu phía Nga đồng ý.

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn kênh truyền hình BFM của Pháp vào ngày 21/4 Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết chính phủ Ukraine đang làm tất cả những gì có thể để dỡ bỏ cuộc bao vây Mariupol của quân đội Nga. Nhưng ông không biết quân phòng thủ có thể cầm cự được bao lâu, quân đội Ukraine lúc này không thể vượt qua khu vực do Nga kiểm soát để tiếp cận tuyến phong tỏa Mariupol.

Phó Thủ tướng Ukraine Veresyuk ngày 21/4 cho biết trên mạng xã hội rằng trong nhà máy thép Azovstal hiện có gần 1.000 dân thường và 500 binh sĩ bị thương, Ukraine kêu gọi khẩn cấp thiết lập các hành lang nhân đạo tạm thời để sơ tán những người này.