Vì sao giới siêu giàu Trung Quốc ồ ạt “tháo chạy” khỏi Singapore?

Nguyên nhân được cho là do Singapore ngày càng siết chặt các quy định tài chính, cộng thêm quá trình phê duyệt các văn phòng gia đình (family office) trì hoãn, khiến một số khách hàng cảm thấy giảm sút niềm tin và quyết định rời đi. Nhưng nguyên nhân đằng sau là gì?

Từ vụ rửa tiền 3 tỷ SGD chấn động toàn cầu

Năm 2023, một vụ rửa tiền lớn liên quan đến 3 tỷ SGD (dollar Singapore) xảy ra tại Singapore đã làm rung chuyển giới tài chính toàn cầu. Số tiền liên quan chủ yếu đến từ cờ bạc trực tuyến và gian lận viễn thông. Vụ việc này không chỉ làm suy yếu niềm tin của công chúng mà còn khiến cộng đồng tài chính quốc tế đặt câu hỏi liệu cơ chế chống rửa tiền của Singapore có lỗ hổng hay không.

Chính phủ Singapore đã nhanh chóng phản ứng bằng cách ra một loạt quy định mới vào năm 2025, bao gồm cả việc Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS) thắt chặt toàn diện các quy định về văn phòng gia đình, tài sản tiền điện tử và dòng tiền chảy vào.

Lấy Đạo luật Hiện đại hóa Dịch vụ tài chính (FSMA) làm ví dụ: Các nền tảng tiền điện tử không được cấp phép sẽ bị buộc phải đóng cửa; người nộp đơn xin thành lập văn phòng gia đình được yêu cầu khai báo thông tin về các thành viên gia đình (bao gồm vợ/chồng hiện tại hoặc trước đây, con nuôi, con riêng...); để tuyển dụng nhân viên người Singapore, ngưỡng vốn được đặt ở mức 250.000 SGD.

Điều này có nghĩa rằng, việc thành lập văn phòng gia đình tại Singapore bây giờ không chỉ yêu cầu giải trình nguồn gốc tài sản mà còn mở rộng các yêu cầu công bố thông tin đối với "chủ sở hữu thụ hưởng", cung cấp thông tin chi tiết về cấu trúc gia đình. Thông tin này không phải chỉ được nộp một lần; nó phải được theo dõi và cập nhật hàng năm, điều này có thể ảnh hưởng đến quyền riêng tư và chi tiêu của những gia tộc siêu giàu Trung Quốc.

Theo dữ liệu do Henley & Partners công bố: Singapore năm 2024 có 3.500 triệu phú nhập cư, và con số này dự kiến ​​sẽ giảm xuống còn 1.600 vào năm 2025, một sự sụt giảm rất mạnh.

Siết chặt quy định trên nhiều lĩnh vực tài chính

Trước đây, Singapore từng là “thiên đường tiền mã hóa” nhờ quy định lỏng lẻo. Binance, Crypto.com, FTX đều mở chi nhánh tại đây.

Năm 2022, quỹ Three Arrows Capital (3AC) có trụ sở tại Singapore sụp đổ, Zhu Su và Kyle Davies, những người sáng lập của công ty này biến mất một cách bí ẩn, kéo theo sự sụp đổ của một số nền tảng tiền mã hóa như Voyager và Genesis, khiến toàn bộ thị trường rơi vào hỗn loạn. Sự cố này như một lời cảnh tỉnh mạnh mẽ về mặt quy định, phơi bày những rủi ro của cách tiếp cận quy định "dễ dãi" trước đây của Singapore.

Sự kiện này khiến chính phủ Singapore “bật chế độ cứng rắn”: nâng trần cấp phép, yêu cầu chống rửa tiền (AML) và nhận biết khách hàng (KYC) ngày càng trở nên nghiêm ngặt hơn. MAS đã đơn giản loại bỏ phương pháp tiếp cận mờ ám "làm trước, xem xét sau". Đến cuối tháng 6/2025, tất cả các nền tảng tiền kỹ thuật số không được cấp phép buộc phải đóng cửa. Chuỗi chính sách khắc nghiệt này đã khiến nhiều doanh nhân tiền điện tử khó tồn tại, nhiều người nắm giữ crypto và tài sản số tháo vốn khỏi Singapore, chuyển sang các trung tâm tài chính quản lý “dễ dãi” hơn như Hong Kong, Dubai.

Ở mảng ngân hàng tư nhân, Singapore cũng “lọc khách”: các khách hàng có tiềm năng kinh doanh mạnh mẽ, cấu trúc đầu tư phức tạp hoặc giá trị phân bổ xuyên biên giới được ưu tiên, trong khi các khách hàng chỉ tham gia vào các dịch vụ gửi tiền, cho vay hoặc thanh toán truyền thống và đóng góp ít có thể bị gạt ra ngoài lề. Các công ty “vỏ rỗng” không hoạt động bị giải thể.

Theo dữ liệu từ Cơ quan Quản lý Kế toán và Doanh nghiệp Singapore (ACRA), tổng số công ty bị hủy đăng ký tại Singapore đã đạt 27.800 vào cuối năm 2024, tăng gần 20% so với cùng kỳ năm trước. Một số lượng đáng kể trong số này là "công ty vỏ bọc" "không có hoạt động kinh doanh thực chất".

Thị trường Hong Kong và Dubai nổi lên

Thị trường tài chính Hồng Kông đang nỗ lực thu hút vốn hồi hương. Thị trường vốn Hong Kong sôi động hơn, đặc biệt là với thị trường IPO lớn nhất thế giới. Đối với các doanh nhân đang chuẩn bị hoặc đã niêm yết, các văn phòng gia đình Hong Kong phù hợp hơn với nhu cầu tài chính và quản lý vốn của họ. Tính đến tháng 9 năm nay, Cục Dịch vụ Tài chính và Kho bạc Hong Kong (FSTB) thông báo có hơn 200 văn phòng gia đình đã thành lập hoặc mở rộng hoạt động tại Hong Kong, vượt tiến độ so với các chỉ số hiệu suất chính được nêu trong Địa chỉ Chính sách năm 2022.

Việc liên tiếp ra mắt các đợt IPO trị giá hàng tỷ USD, chẳng hạn như đợt huy động vốn dự kiến ​​3,2 tỷ USD của Zijin Gold (Công ty vàng Tử Kim), đã thúc đẩy đáng kể tiềm năng tài chính của thị trường chứng khoán Hong Kong. Đối với các doanh nhân đang có kế hoạch hoặc đã niêm yết tại Hong Kong, việc thành lập văn phòng gia đình tại Hong Kong đã trở thành một lựa chọn tự nhiên, điều này đã thúc đẩy dòng vốn và nhân tài từ Singapore trở về.

Trong khi đó, sức hấp dẫn của thị trường Dubai cũng đang ngày càng tăng. Thuế thu nhập cá nhân bằng 0, lợi nhuận có thể được luân chuyển tự do và người nước ngoài có thể mua bất động sản tại các khu vực sở hữu vĩnh viễn được chỉ định, với các thủ tục đăng ký và chuyển nhượng tài sản được thiết lập chặt chẽ.

Thị trường Toàn cầu Abu Dhabi (ADGM) đã ghi nhận ​​tài sản được quản lý tăng trưởng 245% vào năm 2024, và tổng tài sản được quản lý của Trung tâm Tài chính Quốc tế Dubai (DIFC) cũng vượt quá 700 tỷ USD vào đầu năm 2024. Sự tăng trưởng nhanh chóng về số lượng các tổ chức quản lý tài sản và tài sản đã cung cấp một "bộ công cụ thân thiện với tổ chức" mạnh mẽ cho các văn phòng gia đình, quỹ và quỹ Web3.

Nhìn chung, việc di dời các văn phòng gia đình tại Singapore không chỉ đơn thuần là việc "chạy trốn", mà là việc tìm kiếm sự cân bằng mới giữa môi trường pháp lý, hiệu quả vốn và việc cung cấp dịch vụ.

Singapore ứng phó với loạt chính sách mới

Đứng trước sức ép cạnh tranh, Singapore không khoanh tay đứng nhìn mà đang tích cực ứng phó với những thay đổi của thị trường.

Ngày 29/9 vừa qua, tại Hội nghị Thượng đỉnh Toàn cầu về Family Office (GFO), ông Chee Hong Tat, Bộ trưởng Giao thông, kiêm Thứ trưởng Tài chính và Phó Chủ tịch Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS), đã công bố gói chính sách mới dành cho các văn phòng gia đình, bao gồm đẩy nhanh quá trình phê duyệt, đơn giản hóa thủ tục, mở rộng phạm vi ưu đãi thuế, tối ưu hóa thủ tục mở tài khoản ngân hàng và tăng cường triển khai các chức năng có giá trị gia tăng cao.

Ông nhấn mạnh mục tiêu cân bằng giữa “chuẩn mực cao về tuân thủ” và “dịch vụ hiệu quả”, quyết tâm duy trì vị thế trong cuộc đua toàn cầu giành dòng vốn siêu giàu.

Theo Wforum, Finet