|
|
| Các nhà khoa học đã đạt bước đột phá mới trong việc điều chế vaccine cúm toàn cầu (Ảnh: Insider) |
Trong nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Annals of Internal Medicine hôm 9/3, các nhà khoa học đã điều chế được một liều vaccine có tên gọi Flu-v, giúp kích thích phản ứng miễn dịch mạnh hơn so với giả dược trong một cuộc thí nghiệm nhỏ gồm 175 tình nguyện viên.
Kết quả này cho thấy liều vaccine này an toàn và có khả năng đạt hiệu quả cao, và nghiên cứu nọ sẽ giúp nhóm nghiên cứu thực hiện thử nghiệm lâm sàng trong các giai đoạn cuối cùng.
"Chúng ta sắp tiến tới bước ngoặt trong việc điều chế một loại vaccine cúm toàn cầu" - Tiến sĩ Amesh Adalja, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm và là học giả tại Trung tâm An ninh Y tế John Hopkins, nhận định về nghiên cứu trên - "5 năm trước từng có câu nói đùa về một loại vaccine cúm toàn cầu như vậy. Nhưng tôi cho rằng đây chính là lúc điều đó sắp trở thành sự thực".
Ông Adalja nói với tạp chí Live Science rằng, mặc dù vaccine cúm theo mùa giúp cứu sống nhiều người, nhưng "chưa tối ưu". Thực ra, cứ mỗi mùa cúm lại có một cuộc chạy đua trong việc dự đoán về đặc tính các chủng virus cúm đang bùng phát và phát triển vaccine để ngăn chặn sự lây lan.
Quá trình này thường kéo dài và hao tiền tốn của, bởi các loại vaccine được sản xuất rất kỹ lưỡng nhờ sử dụng trứng và tế bào nuôi cấy, và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chỉ công bố dữ liệu về các chủng mới nhiều tháng trước khi mùa cúm sắp đến. Thực tế này gây ra tình trạng thiếu vaccine thường xuyên, thậm chí khi đủ nguồn cung, virus cúm cũng có thể đột biến ngay giữa mùa dịch khiến vaccine không hữu hiệu.
"Sản xuất vaccine cúm theo mùa rất tốn công sức, và lại có hạn chế về số liều sẵn có mỗi năm" - đông tác giả nghiên cứu mới Olga Pleguezuelos, trưởng nhóm khoa học tại Seek, công ty dược phẩm phát triển Flu-v, cho hay - "Quá trình rất chặt chẽ để đảm bảo vaccine sẵn có ngay trước khi mùa cúm bắt đầu. Điều này gây sức ép lớn cho các cơ sở y tế bởi họ phải đảm bảo rằng bệnh nhân được tiêm vaccine trong vòng 2 - 3 tháng".
Flu-v là loại vaccine thay thế đầy hứa hẹn - một ứng viên có thể trở thành vaccine cúm toàn cầu mà người ta mong đợi từ lâu - bởi nó được điều chế để tấn công các mục tiêu phổ biến của nhiều chủng virus cúm và dường như không thể đột biến.
"Flu-v có thể được sản xuất quanh năm" - bà Pleguezuelos nói - "Việc sản xuất sử dụng các chất nhân tạo nên không bị giới hạn về quy mô".
Nhưng điều quan trọng hiện nay là phải chứng minh rằng Flu-v an toàn và hiệu quả. Đã có trên 4 cuộc thử nghiệm được thực hiện và đều cho thấy loại vaccine này an toàn. Nghiên cứu mới, được gọi là nghiên cứu "Giai đoạn 2", là cuộc thử nghiệm đầu tiên trên người để chứng minh Flu-v làm tăng quá trình sản sinh kháng thể để ngăn chặn bị nhiễm cúm. Điều còn lại là cần xem xem liệu loại vaccine này thực tế có thể chống lại bệnh cúm hay không. Câu trả lời sẽ được đưa ra sau khi các nhà khoa học thực hiện thử nghiệm lân sàng cuối cùng thuộc "Giai đoạn 3".
Hiện có một số ứng viên khác có thể trở thành vaccine cúm toàn cầu đang trong quá trình nghiên cứu. Ví dụ, Viện Dị ứng và Bệnh Truyền nhiễm Quốc gia Mỹ (NIAID) bắt đầu thử nghiệm trên người một loại vaccine cúm toàn cầu vào năm 2019. Công ty BiondVax của Israel đang trong giai đoạn 3 thử nghiệm một loại vaccine cúm toàn cầu có tên M-001.