Một người đàn ông mắt sắc, gian xảo, tay bị còng ngồi trên chiếc ghế trong buồng giam. Ông ta đang bị các điều tra viên Trung Quốc thẩm vấn về cáo buộc ra lệnh giết một người lạ - dùng việc giết người như một cử chỉ tỏ thiện chí với một đối tác kinh doanh.
Cảnh này thực chất là một phần của một phim tài liệu hiếm hoi phát trên kênh CCTV-4 có tên “Truy diệt tội phạm xuyên biên giới: Toàn cảnh chuyên án triệt phá tập đoàn tội phạm họ Ngụy ở khu vực Laukkaing miền Bắc Myanmar”, tiết lộ hoạt động của lực lượng thực thi pháp luật Trung Quốc ở Myanmar.
Người bị thẩm vấn trong phim tài liệu là David Chen, một thành viên của gia tộc người Hoa họ Ngụy khét tiếng, một trong số những băng đảng quyền lực đã thống trị thị trấn Laukkaing thuộc khu vực Kokang ở vùng biên giới Myanmar – Trung Quốc trong nhiều năm.
Lời khai của David Chen chỉ là một phần trong chiến dịch tuyên truyền kéo dài mấy tháng của Trung Quốc nhằm cảnh báo dân chúng về ngành công nghiệp lừa đảo hàng tỷ USD ở Đông Nam Á và nhấn mạnh sự trấn áp của chính phủ Trung Quốc đối với những thế lực đen đứng sau.
Như một điều tra viên đã nói trong phim, thông điệp của Trung Quốc muốn truyền đạt rất rõ ràng: "Cảnh báo tất cả mọi người, bất kể là ai hay ở đâu, nếu phạm những tội ác tàn bạo như vậy đối với người dân Trung Quốc, sẽ phải trả giá".
Sự trả giá của “Tứ đại gia tộc” ở Bắc Myanmar
Các gia tộc họ Ngụy, Lưu, Minh và Bạch là những gia tộc "bố già" quyền lực nhất ở Laukkaing, nổi lên vào đầu những năm 2000. Dưới sự cai trị của họ, thị trấn biên giới nghèo khó này đã biến thành một trung tâm sầm uất của các sòng bạc và khu đèn đỏ.
Trong những năm gần đây, các "công viên lừa đảo" đã mọc lên như nấm – cưỡng bức các nạn nhân hoặc phải lừa đảo những người lạ hoặc phải đối mặt với hình phạt tàn bạo, thậm chí là tử hình. Nhiều nạn nhân là người Trung Quốc, và mục tiêu của những vụ lừa đảo này tập trung ở Trung Quốc.
Tuy nhiên, đế chế của những gia tộc này đã sụp đổ vào năm 2023, 2024 khi chính quyền Myanmar bắt giữ và dẫn độ họ về Trung Quốc. Kể từ đó, tòa án Trung Quốc đã xét xử họ với các cáo buộc bao gồm lừa đảo, buôn người và giết người.
11 thành viên của gia tộc họ Minh và 5 thành viên của gia tộc họ Bạch đã bị nhận án tử hình, và hàng chục người khác nhận án tù dài hạn. Việc truy tố gia tộc họ Lưu và họ Ngụy vẫn đang được tiến hành.
Bộ phim tài liệu này khắc họa một cách sống động sự sụp đổ của họ, từ ánh sáng lấp lánh của còng tay đến màu sắc của đồng phục tù nhân, một sự tương phản hoàn toàn với cuộc sống của họ hai năm trước đó.
Sự trỗi dậy của các đường dây lừa đảo ở Myanmar
Các "bố già" của Laukkaing nổi lên sau khi nhà lãnh đạo quân sự Myanmar Min Aung Hlaing (người đứng đầu chính quyền quân sự Myanmar hiện tại) lật đổ viên lãnh chúa cai trị thị trấn. Ông tìm kiếm đồng minh, và Bạch Sở Thành, khi đó là một người phó của lãnh chúa, đã đáp ứng được yêu cầu này.
Theo truyền thông Trung Quốc, Bạch Sở Thành được bổ nhiệm làm chủ tịch Khu tự trị Kokang, và gia đình ông ta nắm quyền kiểm soát một lực lượng bán quân sự khoảng 2.000 người.
Trong khoảng trống quyền lực này, một số gia tộc đã nhanh chóng can dự, nắm giữ quyền lực quân sự và chính trị.
Theo các nhà điều tra Trung Quốc, một thành viên của gia tộc họ Ngụy từng là đại biểu quốc hội, và một người khác là chỉ huy quân sự; trong khi đó, gia tộc họ Lưu kiểm soát các cơ sở hạ tầng quan trọng như nguồn cung cấp nước và điện, đồng thời có ảnh hưởng đáng kể đối với lực lượng an ninh địa phương.
Trong nhiều năm, những gia tộc này đã kiếm lời từ cờ bạc và ngành công nghiệp tình dục. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, họ đã mở rộng sang lừa đảo trực tuyến, mỗi gia tộc kiểm soát hàng chục “công viên lừa đảo” và sòng bạc, thu về hàng tỷ đô la.
Nhà chức trách Trung Quốc cho biết thành viên các gia tộc này sống xa hoa, tổ chức tiệc tùng linh đình và chạy xe sang, và bên trong những bức tường cao ngất của các công viên lừa đảo này, một nền văn hóa tàn bạo đang ngự trị.
Lời khai thu thập được từ những nạn nhân được giải cứu cho thấy tình trạng ngược đãi tràn lan: bị chặt ngón tay bằng dao, bị sốc điện và thường xuyên bị đánh đập. Những người từ chối hợp tác bị biệt giam, chịu cảnh đói khát hoặc đánh đập cho đến khi chịu khuất phục.
Trung Quốc mạnh tay trấn áp các khu công nghiệp lừa đảo
Nhiều người Trung Quốc bị dụ dỗ đến các “công viên lừa đảo” này bởi những lời hứa hẹn về công việc lương cao - những lời mời gọi đặc biệt hấp dẫn trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đang chậm lại và tỷ lệ thất nghiệp cao trong giới trẻ.
Những câu chuyện kinh hoàng về các trung tâm lừa đảo đã len lỏi vào mọi cuộc trò chuyện hàng ngày ở Trung Quốc, từ những câu chuyện phiếm trên taxi đến mạng xã hội.
Bộ phim bom tấn năm 2023 "Tất cả hoặc không có gì", kể về câu chuyện người Trung Quốc bị buôn bán đến các công viên lừa đảo ở nước ngoài, đã khiến hàng triệu du khách Trung Quốc tránh xa Thái Lan - quốc gia có tiếng xấu là điểm trung chuyển của các trung tâm lừa đảo ở Myanmar và Campuchia.
Năm 2024 nam diễn viên nổi tiếng Vương Tinh bị mất tích khi bị dụ đi đóng phim. Cuộc tìm kiếm của gia đình anh đã lan truyền trên mạng, cuối cùng dẫn đến việc giải cứu thành công Vương Tinh tại Myanmar.
Nhưng Vương Tinh là một trong số ít những người may mắn. Nhiều người Trung Quốc vẫn đang tìm kiếm những người thân mất tích đã biến mất ở các trung tâm lừa đảo ở Đông Nam Á.
"Em họ tôi đã bị dụ đến đó bốn hoặc năm năm trước. Chúng tôi hoàn toàn không có tin tức gì về anh ấy. Dì tôi khóc mỗi ngày; thật khó để diễn tả tình trạng hiện tại của bà ấy", một cư dân mạng xót xa viết trên Weibo.
Bà Selina Ho, phó giáo sư tại Đại học Quốc gia Singapore chuyên về chính trị Trung Quốc, cho rằng: "Bằng cách công khai cuộc trấn áp gần đây, chính quyền Trung Quốc hy vọng sẽ xoa dịu dư luận trong nước và trấn an gia đình các nạn nhân".
Liên Hợp Quốc ước tính rằng hàng trăm nghìn người trên toàn thế giới vẫn đang bị mắc kẹt trong các khu công viên lừa đảo. Điều khiến Trung Quốc lo ngại là nhiều người điều hành các khu trại lừa đảo này thường là người Trung Quốc. Đây là điều mà dân chúng Trung Quốc đều biết. Một người bình luận chua chát trên Weibo: "Một khi bạn ra nước ngoài, những người cuối cùng bạn nên tin tưởng lại chính là đồng bào của mình".
Ivan Franceschini, đồng tác giả của cuốn sách “Scam: Inside Southeast Asia's Cybercrime Compounds” (Lừa đảo: Bên trong các khu phức hợp tội phạm mạng ở Đông Nam Á), nói: "Việc công dân Trung Quốc đứng sau nhiều vụ lừa đảo đã gây tổn hại nghiêm trọng đến hình ảnh của Trung Quốc trên quốc tế”.
Khi nỗi lo ngại trong nước gia tăng, chính quyền Trung Quốc vội vã thể hiện quyết tâm triệt phá mạng lưới lừa đảo rộng lớn này. Theo các tin chính thức của truyền thông, kể từ năm 2023, nhà chức trách Trung Quốc và Myanmar đã bắt giữ hơn 57.000 công dân Trung Quốc liên quan đến lừa đảo trực tuyến.
Chính quyền Trung Quốc đã khẳng định rõ ràng rằng cuộc trấn áp không chỉ giới hạn ở các gia tộc "bố già". Vào tháng 10 năm nay, Trung Quốc đã công bố việc truy tố một nhóm tội phạm khác được mô tả là một thế lực đang trỗi dậy ở Laukkaing là "Từ Lão Phát", với mức độ bạo lực được cho là không kém gì "Tứ đại gia tộc".
Trung Quốc đã đầu tư mạnh vào việc đấu tranh và tuyên truyền vấn đề này, và dữ liệu cho thấy một bức tranh khá lạc quan: Trong năm qua, các vụ lừa đảo trực tuyến được báo cáo ở Trung Quốc tiếp tục giảm, với việc chính quyền tuyên bố những tội ác như vậy đã được kiềm chế hiệu quả.
Bên trong "đế chế họ Bạch": Gia tộc lừa đảo gốc Hoa thao túng vùng biên Myanmar, giờ lĩnh 7 án tử
Vén bức màn về vợ trùm lừa đảo Chen Zhi: “Tiên nữ Douyin”, hotgirl khoe giàu nổi tiếng Trung Quốc
Quân đội Myanmar đột kích hang ổ lừa đảo ở biên giới, bắt giữ hàng nghìn người
Theo BJN, CCTV, Creaders