Truyền thông Ukraine: Washington từ chối thỏa thuận khoáng sản với Kiev

Các quan chức cấp cao của Mỹ đã từ chối ký một thỏa thuận khoáng sản với Ukraine trong các cuộc đàm phán ở Arab Saudi hồi đầu tuần, các hãng tin Ukraine hôm 14/3 trích dẫn các nguồn tin nội bộ cho hay.

Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump coi thỏa thuận được đề xuất như một phương tiện để thu hồi số tiền mà Mỹ đã chi cho cuộc xung đột ở Ukraine. Dự thảo thỏa thuận hiện tại cho biết hai nước sẽ tạo ra một quỹ đầu tư chung để khai thác lâu dài các nguồn tài nguyên hydrocarbon, đất hiếm và các tài nguyên quan trọng khác của Ukraine.

Theo các nguồn tin được hãng RBK Ukraine và Suspilne trích dẫn, các quan chức Mỹ đã quyết định tạm dừng việc ký kết thỏa thuận để cho phép có những sửa đổi tiềm năng đối với bản dự thảo hiện tại.

Sau cuộc đàm phán, một tuyên bố chung được đưa ra nói rằng Mỹ và Ukraine “đã đồng ý ký kết một thỏa thuận toàn diện trong thời gian sớm nhất có thể để phát triển các nguồn tài nguyên khoáng sản quan trọng của Ukraine”.

Thỏa thuận này ban đầu được đề xuất bởi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong “kế hoạch chiến thắng” của ông được trình bày vào năm ngoái trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ. Kiev muốn khuyến khích Mỹ tiếp tục hỗ trợ chống lại Nga bằng cách cung cấp quyền tiếp cận đặc quyền với các nguồn tài nguyên thiên nhiên của nước này.

Những người ủng hộ thỏa thuận lập luận rằng Ukraine sở hữu lượng khoáng sản trị giá hàng nghìn tỷ USD, trong khi những người hoài nghi cho rằng con số này bị thổi phồng quá mức, dựa trên những ước tính lỗi thời về trữ lượng và bỏ qua chi phí khai thác, cũng như sự kiểm soát của Nga đối với nhiều khu vực có trữ lượng tài nguyên của Ukraine.

Nỗ lực không thành công đầu tiên nhằm hoàn tất thỏa thuận khoáng sản xảy ra vào giữa tháng 2 khi Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đến thăm Kiev. Ông Trump cáo buộc ông Zelensky “phá vỡ thỏa thuận” với ông và đối xử “thô lỗ” với đặc phái viên của ông.

Một phiên bản sửa đổi của thỏa thuận dự kiến được ký trong chuyến thăm của ông Zelensky tới Washington vào ngày 28/2. Tuy nhiên, nó đã bị hủy sau khi ông Zelensky công khai đặt câu hỏi về cách tiếp cận ngoại giao của ông Trump đối với Nga và cuộc xung đột ở Ukraine.

Sau cuộc đàm phán tuần này, Mỹ đã nối lại việc cung cấp vũ khí và chia sẻ thông tin tình báo với Kiev để đổi lấy việc chính phủ Zelensky đồng ý đề xuất ngừng bắn trong 30 ngày với Moscow. Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ủng hộ ý tưởng đình chiến, với điều kiện Ukraine không sử dụng đề xuất đình chiến để tổ chức lại và tập hợp lại lực lượng của mình.